HAI UNHAS semanas marabillámonos pola mui- ñeira dunha parella de recén casados. E o estrañamento non viña de que nos anos dez do século XXI siga a haber xente que lle dea duro a iso matrimonio, senón porque un home e unha muller, galegos, bailaban unha peza de música tradicional, galega, logo da súa voda, en Galicia. É que estamos tolas? "Eu teño visto cousas que non acreditaríades; atacar naves en lapas máis aló de Orión, a Bertín Osborne e Arévalo no Gustavo Freire de Lugo, nenas de Finlandia a comentar nas redes sociais unha actuación de Abraham Mateo en Luar, a Justin Bieber cantar reggaetón con Daddy Yankee, dous da Coruña a bailar muiñeiras o día do seu casorio".
Que si, que Ana e Álex —os danzantes— son ben xeitosos, pero en que momento pasou a parecernos ás xentes deste país excepcional que alguén saque os puntos a ritmo de seis por oito (chípiri, chí- piri, chípiri, chípiri, que di O Leo Arremecághona) e non vemos fóra de lugar a quen se desliza polos tres por catro dos valses de Viena ou taconea co "Mírala cara a cara, que es la primera"?
A ollada National Geographic pode ter as súas razóns cando chega de fóra. A cotío somos nós quen nos vemos como se fósemos reptilianas
Observo dun tempo a esta parte unha tendencia crecente dos galegos a mirarse a si mesmos coa ollada dos viaxeiros ingleses que viñan polo país nos séculos XVIII e XIX. Contaba a miña compañeira Sabela Corbelle que unha das crónicas daquela altura, obra de Alexander Jardine, cónsul inglés na Coruña, de entre os costumes bárbaros das xentes de Lugo subliñaba o de levar pesos sobre a cachola. "Sobre todo as mulleres, que atravesan os ríos cargando na súa cabeza os homes en cestos". Aí queda esa imaxe mental para a posteridade.
Pouco despois de que se nos fixesen os ollos charamelas co da muiñeira aplaudímoslle a Yoel Rodríguez, un porteiro de fútbol galego, por falarlle en galego a un xornalista galego nunha entrevista a pé dun campo galego. Estamos tan desafeitas a segundo que cousas que facemos un mundo de calquera xesto. Hai señores galegos —mesmo novos, guapos e futbolistas— que falan galego en Galicia.
Cantas veces, nos titulares: "Los atracadores hablaban gallego", ao escribirmos de malfeitores do país que delinquen no país. Que digo eu, se falasen en klingon ou en esperanto ao mellor resultaba relevante nas pescudas, pero ponte ti a procurar en Galicia sospeitosos de fonética heptavocálica.
Quen estea libre de pecado, que tire a primeira pedra. Eu son culpable de coleccionar —é linguaxe figurada— meniños e adolescentes que se expresan en galego no casco urbano das cidades. "Oíches? Velaí vai unha!!!!", interpélolle cando capturo voces brancas en vernáculo, unha vez cada semestre, ao meu consorte, que me mira con cara de "si, muller, si", un pouco desconcertado ante tamaño entusiasmo. "Parece que ves de ver un reptiliano". Pois case, non crean.
Estes días, unha enquisa en Google pregúntalle a quen queira responder que xéneros musicais prefire para as actuacións do San Froilán de 2017. Para escoller, as categorías rock, flamenco, heavy metal, indie... e grupos galegos! Porque o mesmo dá Malandrómeda que as Bala, a Charanga de Cuco de Velle que Montse e Luís Queimada, Furious Monkey House ca Barbarian Prophecies, galegos todos.
"Los atracadores hablaban gallego", subliñamos ao falarmos de malfeitores do país que delinquen do país
Cando o Cuarto milenio de Íker Jiménez volve sobre Galicia —sucede máis ou menos cada quince días— adoita escoller un tono divulgativo semellante ao das reportaxes dos defensores da teoría dos antigos astronautas da canle Historia. Santas compañas, aparecidos, meigas, supersticións, brétemas, lugares agochados e escuros e xentes desconfiadas e retortas que a comunidade tuiteira do país a cotío acolle co cancelo #LosGallegosDanMazoMiedo.
Tanto ten que sexa en Equipo de investigación, El comidista, a modernallada de PlayGround e Matador ou na intensidade hipster da Jot Down deses chicos que ven o mundo en branco e negro, o único feito diferencial que nos atopan máis aló das fronteiras da Galicia autonómica e da irredenta redúcese ao floridas que quedan as seccións de sucesos dos medios autóctonos, unha inclinación innata polo sobrenatural e certo riquiñismo apoucado e inofensivo.
E, digo eu, que como pobo sexamos o Outro para os de fóra, para aqueles que nunca bailaron A cabritinha nin gardaron no peto o carné do Xabarín Club e xamais comeron un Larsa de vainilla ou un Clesa Bombón, ten ata a súa lóxica, que lle imos facer. O problema empeza cando somos nós mesmas quen empezamos a flipar con iso de que hai 'gallegos galleguing everywhere'.
