PODERÍA PREGUNTARLLES se lles gusta novembro. Estou case certa de que, na maioría dos casos, a resposta sería negativa. Se a pregunta fose acompañada do terceiro movemento da terceira sinfonía de Brams, como naquela película dirixida por Anatole Litvak, protagonizada por Ingrid Bergman, Yves Montand e Anthony Perkins, do ano 1961, titulada "No me digas adiós " na versión española, se cadra o sabor sería outro.
A película nace da novela de Françoise Sagan "Aimez vous Brams?" (Gústalle a vostede Brams?), de 1959. A autora, chamada "l"enfant terrible" das letras francesas, escándalo para a burguesía da que formaba parte, deulles moito que falar a críticos e intelectuais que non conseguían asimilar o éxito das súas rompedoras obras. En todo caso, entre a frivolidade dos seus mundos, aboiaba sempre a melancolía, esa tristeza doce como a loucura do fado de Amália Rodrigues.
As lectoras e lectores novos non teñen doado acceder á súa obra. Parte dela non se quere reeditar por non lle entregar todo ao fisco, xa que a autora lle debía moitos cartos no momento da súa morte, en 2004. Porén fica o recordo dunha vida desenfreada, chea de excesos, orxía sen límites, que acabou coa súa fortuna e coa súa saúde.
Novembro segue a ser novembro malia as variantes que acompañan o cambio climático. Tirando a inverno rigoroso este ano, máis emparentado co verán outros, puro outono se lle cadra, o que non falla é a continua fuxida da luz, a invasión das tebras e a subida da melatonina, a hormona que se activa coa escuridade e, disque, é responsábel do sono. E tamén a baixada da serotonina, a chamada hormona da felicidade, seica ligada ao déficit de luz.
Aceptemos, xa que logo, que novembro ten a súa propia melancolía, como as novelas da Sagan. O refraneiro popular, auxiliado pola rima, defíneo como «ditoso mes, que empeza con Santos e acaba con San Andrés». Secasí, non se sabe se o uso de "ditoso" é irónico ou denotativo. Cando lle dicimos a alguén «ditoso móbil», non estamos precisamente bendicindo o abuso do inevitábel aparello.
Aceptemos esa melancolía e poñámoslle música. É un bo xeito de afondar nunha vivencia que, malia todo, non ten por que doer. A min valeríame a citada ao comezo, a terceira en fa maior de Brahms, pero confórmome con algo máis sinxelo. Por exemplo, "Les feuilles mortes" (As follas mortas), letra de J. Prévert e música de J. Kosma, na versión de calquera das grandes voces que a fixeron súa.
Mais cadaquén saberá a melodía que lle cómpre ao seu novembro para que non sexa cativo. Se non o facemos, perderemos a doceava parte do ano e, ben o saben, ningún outro mes nos volverá ese tempo perdido.
