Estiven no colexio e instituto de Feira do Monte falando sobre literatura. Os rapaces tiñan entre 12 e 18, o que che permite facerte unha idea dos aires que sopran na mocidade. Hai preguntas esperables: a perplexidade de que vostede escriba en galego tendo nacido en Bilbao, en que se inspira para as novelas, canto tarda en facer un libro. A resposta ten molde dende hai vinte anos, cando empecei a visitar centros escolares. Faltoume o habitual: "Canto gaña cos libros?". Estiven conversando cuns corenta mozos e a ningún deles se lle ocorreu a cuestión. Xa lles confeso que o esforzo non atopa recompensa bancaria, por se teñen curiosidade. Ao primeiro alegreime da falta desa pregunta. Pensei que, tal vez, os rapaces entenderan as prioridades, que se trata de dispor de tempo para ser feliz e non necesariamente de ser rico. Despois reparei na probabilidade que non os motivase coñecer as criptomoedas que poderían xuntar escribindo porque ningún tiña a intención de facelo.
O profesor de Debuxo, Juaristi, parecía satisfeito da súa vida naquel instituto. Dixo que nacera na capital do mundo, un chiste banal dos bilbaínos para recoñecernos. Eu sempre o acepto a pesar de que vivín en todos os sitios menos no meu lugar de nacemento. Juaristi pareceume unha destas persoas intelixentes que tratan de normalizarse socialmente a través do humor. Darío Xohán Cabana usaba a táctica de pensar no colectivo, na xustiza social, un horizonte bonito que nunca darás pisado algunha vez. Patricia, que imparte Galego, atopara en Cospeito o seu parque temático da felicidade. Agora debe abandonar ese paraíso mordendo na mazá do concurso de traslados. Preguntoume se coñecera a Darío. Era un artesán da amizade. Aínda estou agardando a que Lugo o lembre con solemnidade e agradecemento.
