ANTÓN bromeaba na mesa sobre as virtudes do anarquismo. El non é ácrata. Deus castigoume por ser ateo cun fillo liberal. O liberalismo é un anarquismo premium que embelesa a funcionarios. A min tamén me gusta finxir. Que sei cociñar, por exemplo. Hai un día no ano en que María Mangarte e Vitiña lembran que non son viúvo. Ana acompáñame ao Mercado para comprar llana na carnicería de Cruz. Gústalle que se saiba que ela vai mechala con allo e asala, que non me confía a cea máis vella do ano. A receita vén da miña tía Nati, que a recollera nun vento mareiro que sopraba de Leningrado.
Téñolles contado a María e Vitiña o xeito en que Nati se erguía da cama onde deixaba apagarse as luces da vida. Collía o bastón no que tantas veces se apoiara nas marchas carlistas a Montejurra e baixaba as escaleiras ata a cociña. A luz recendía a sal, pirixel e aceite. As fillastras colocaran sobre o forno tres iconas rusas. Trouxérallas o meu tío Juan da fronte soviética: dúas virxes co Neno e un San Nicolai. Gústáballe cociñar lembrando o irmán que fora fascista na mocidade e se bautizara como socialdemócrata ortodoxa nos setenta.
O luns morreunos Sergio Castilla. En Lugo, como en todas as cidades cativas, temos un bispo, un anarquista e un luthier, que acordei agora de Lis Latas —tantos anos sen velo—. Faleceunos o noso libertario. Pacificamente. Darío Fo contaba en Morte accidental dun anarquista o salto de Giuseppe Pinelli dende o cuarto andar dunha comisaría de Milán en decembro do 1969. Sergio contoume unha vez, bebendo cervexa sen alcohol e acariciando un pastilleiro de coiro, de cando se lle foi o coche contra a porta do banco no que traballaba. «Era domingo. Non me sabía a clave da caixa forte». Poida que fose a única mentira que contou na súa vida.
