ONTE, 20 DE marzo, celebramos o Día Internacional da Narración Oral e hoxe, 21, o da Poesía. Ambas datas e xéneros literarios, amais de reclamar a atención sobre a importancia da creatividade e da imaxinación, facultades consubstanciais ao ser humano, reivindican o respecto absoluto pola diversidade lingüística e cultural, sinais identitarios de todos e cada un dos pobos do mundo. Ambas maneiras de expresármonos constrúense con palabras que son armas de paz, nunca de guerra nin desprezo senón de tolerancia e empatía.
Porén, son malos tempos para a lírica. Case sempre o son. O odio que nace nas trincheiras do egoísmo imperialista, aprópiase das vidas de todas as vítimas, especialmente das máis inocentes e indefensas.
Deixo aquí para ilustrar ese sabor amargo que deixa a violencia unha estrofa dun poema do poeta palestino Mahmud Darwish en homenaxe ás vítimas de Gaza. Con seis anos Darwish tivo que fuxir coa súa familia de Galilea, onde nacera, tras a desocupación británica e posterior ocupación de Palestina por Israel. Cando regresou foi clandestino na súa terra. O poema titulase Cadáveres anónimos e os primeiros versos din así: "Ningún esquecemento os reúne / Ningunha acordanza os separa / esquecidos na herba invernal / sobre a vía pública / entre dous longos relatos de bravura / e sufrimento". Eran nenos.
Agora propóñolles outra historia. É un conto, e os contos, así o cre a xente, son fantasías, mentiras que non poden suceder na realidade. Ou quizais, si; pénseno mentres len este resume.
Unha dama, nai de tres fillos, enfermou de gravidade e ningún médico atinaba co remedio. Unha vella propuxo ir na procura da flor do violar que só medra na Terra de Lonxe. A condición era que só podía ir buscala un inocente.
Dispúxose que partise na súa procura o fillo maior e alá foi pero no camiño tropezou cunha muller cun meniño que lle pediu un codelo de pan para a criatura. O rapaz, coa desculpa da urxencia do encargo, non llo deu e seguiu adiante. Como o fillo maior tardaba en regresar, mandaron o segundo que tamén se negou a darlle pan ao meniño. Ambos irmáns desapareceron sen que houbese novas deles.
O máis pequeno dos irmáns porfiou ata que a nai lle deixou ir a el buscar o remedio que precisaba. Tropezou coa mesma muller e deulle o pan, e a cambio recibiu as instrucións precisas para chegar á Terra de Lonxe. Alí deu coa flor e cos irmáns que estaban presos nun castelo. Intercedeu por eles e deixáronos libres pero no camiño os irmáns maiores, envexosos, déronlle morte e enterrárono á beira do camiño. A nai curou mais quería saber que fora do outro fillo.
No lugar onde estaba enterrado medrou unha flor, a flor do violar. Era tan fermosa que un pastor que pasou por alí púxose a tocar a súa frauta e mentres tocaba, un paxaro respondía: "Toca, toca, pastoriño / e non deixes de tocar /matáronme os meus irmáns / por mor da flor do violar".
Sóuboo a nai, mandou cavar e o corpo do fillo máis pequeno reviviu grazas a aquela flor marabillosa, e tamén ao desexo de manter sempre viva a esperanza na inocencia do mundo.
