CANDO SE TRATA de falar de bibliotecas, eu sempre lembro as palabras do escritor francés Jacques Bonnet, autor dun ensaio ironicamente titulado Bibliotecas cheas de fantasmas, pois en realidade refírese a elas como "seres vivos" que interaccionan con nós mesmos e que precisan dunha particular "alimentación" para cumpriren a súa finalidade. Como di o bibliotecario universitario e teórico das bibliotecas José Antonio Magán Wals, a alma da aprendizaxe e a investigación reside nas bibliotecas, e "o tesouro maior" da nosa sociedade atópase nelas. Porque hai que ter en conta que a sociedade reflicte claramente nas súas bibliotecas públicas o mellor de si mesma e que estas acaban sendo institucións sociais de primeiro interese e de máxima utilidade, pois, como se recoñece no Manifesto da Unesco sobre a Biblioteca Pública (1949), este modelo de lectura actúa como forza vital para a comunidade, universidade do pobo e, xa que logo, potencia viva da sociedade.
E que acontece coas bibliotecas e nós? Infórmanos Marcos Pérez Pena, doutor en Xornalismo pola USC, que Galicia, seguindo datos do Ine, foi a comunidade autónoma do Estado español na que máis bibliotecas pecharon dende o ano 2008, por diante de Aragón, Castilla-La Mancha, Baleares, Canarias, Murcia, País Valencià, Asturias ou Extremadura. É dicir, o noso país está hoxe á cola de lectura pública activa no Estado, pois nunha década desapareceron 74 bibliotecas e 76 puntos de servizo lector. Dende o ano 2006 Galicia sofre unha caída continua en número de bibliotecas públicas, do mesmo xeito que cae o número de persoas que traballan profesionalmente no sector: 56 persoas menos na última década. E vaia outro dato: 78 concellos galegos, tamén segundo datos estatísticos, carecen de biblioteca pública en condicións.
O Consello da Cultura Galega, nun informe presentado hai seis anos, xa alertaba sobre a situación, dramática en moitos casos, das bibliotecas galegas, pois entre os anos 2008 e 2013 o investimento público pasara de 5,5 millóns de euros a 1,3 millóns. É dicir, 4,2 millóns de euros menos en só cinco anos. Xulguen vostedes. Estase acaso a promocionar a ignorancia? Que futuro teremos se non se inviste en bibliotecas? A min resóame na cabeza a frase da bibliotecaria canadiana Eleanor Crumblehulme: "Recortar en bibliotecas durante unha recesión é como recortar en hospitais durante unha peste".