Opinión

As voces dos paxaros de Hiroshima

HORACIO GUARANY e Ginamaría Hidalgo, cada un co seu característico estilo, cantaban unha canción de letra conmovedora. Traducida ao español por Manuel Serrano Pérez, é un breve e intenso poema de Eugen Jebeleanu (Romanía 1911-1991). Os paxaros da cidade bombardeada tal día coma hoxe, hai 76 anos, preguntan que sucedeu. Uns breves sintagmas repetidos, apenas catro palabras, "homes", "onde", "cinsa", "niño" e a desolación preséntasenos coa crueza que, malia todo, non somos quen de comprender en toda a súa magnitude.

Canta pode ser a crueldade humana, non é doado de calcular aínda despois de termos un e outro día noticias dela. Porén, cando esta crueldade é resultado da investigación en aras de dar coa arma máis letal, é imposíbel penetrar nas espenucas da maldade.

Paul Tibbets, o piloto do Enola Gay –aínda que circularon lendas en sentido contrario– non se arrepentiu de ser o autor principal da horríbel matanza levada a ramo polo exército dos USA. De feito, acadou o rango de xeneral de brigada, foi despois piloto e executivo nunha empresa de aerotaxi e morreu en 2007, aos 92 anos. Non deixa de ser unha ironía que a véspera do masacre bautizase o avión de combate co nome de súa nai. Macabra homenaxe.

Os paxaros de Hiroshima, a buscar onde construír o seu niño e comezar de novo, aseméllanse á humanidade destes tempos, desafiuzada en gran parte polo cambio climático, intentando sobrevivir por riba de todo e a pesar dos que o negan porque, inconscientes eles e elas, aínda non o sentiron no bandullo, como diría o noso Castelao.

Hai unha bomba que debería estourar sobre o mundo enteiro: a da solidariedade e conciencia de sermos tripulantes da mesma nave espacial, a terra. A convicción de que hai que partir e repartir o pan para que alcance para todos e todas. O veto a calquera forma de totalitarismo e imposición de xeitos de pensar. O couto á ambición do poder sen límites de persoas e países en detrimento dos demais.

Pasaron tres cuartos de século e semella que non nos persuadimos da nosa capacidade suicida, da morte que xeramos en nós cando ocasionamos a de outros e outras. Sabíao ben Eugen Jebeleanu, quen noutro poema fai falar á cinsa:

"Non sei quen son; todo se transformou / en min. Non sei quen son e, secasí, existo / Leve son e pesada coma unha maldición, / e pedra son e vida inacabada. / Non xoguedes comigo, asasinos, / escoo entre os dedos, estou viva, / guindádeme ao océano, cousa vana: / na vosa copa aniño e son lixivia. / Fuxide que son cinsa, podo entrar / por baixo da porta coma sombra / e enloitarvos o rostro no soño / e darvos o meu bico de lixivia".

Comentarios