Purificar a urina dos astronautas en futuras misións para xerar auga e, se é posible, enerxía coa que alimentar algún instrumental a bordo é o obxectivo dun proxecto que se realizará na Estación Espacial Internacional da Nasa cunha tecnoloxía made in Lugo.
O novo proxecto está dirixido polo químico lucense José Solla Gullón quen traballa xunto aos doutores Francisco José Vidal Iglesias e Roberto Martínez, todos do Instituto de Electroquímica da Universidade de Alacante (UA).
Este centro é pioneiro a nivel mundial no estudo de nanomateriales de platino para o proceso de oxidación de amoníaco (a súa primeira publicación respecto diso data de 2004) e levou a cabo entre 2015 e 2016, con resultados positivos, experimentos en condicións de microgravedad coa Nasa dirixidos a obter a auga dos ouriños dos astronautas cun innovador catalizador.
O equipo desenvolveu uns nanomateriales para o seu emprego como electrocatalizadores que foron incorporados a un dispositivo electroquímico deseñado pola Universidade de Porto Rico Río Pedras, que traballa coa Nasa.
Este equipo electroquímico, do tamaño inferior a unha caixa de zapatos e cuxa parte máis importante son precisamente os electrocatalizadores da Universidade de Alacante foi enviado onte á Estación Espacial Internacional (ISS) da Nasa desde a illa Wallops, na costa de Virginia (EE.UU.), para realizar experimentos como parte do proxecto relacionado coa purificación de ouriños no espazo.
"Estamos moi orgullosos deste proxecto, fomos superando todas as dificultades e superando cada un dos pasos e logramos que a Nasa envíe o noso prototipo ao espazo, algo que é todo un logro, pois moi poucas iniciativas conségueno", precisa Solla Gullón, quen estudou en Lugo. "Podo dicir orgullos que fun a última promoción de Químicas que houbo na cidade e aínda que me trasladei a Alacante hai dúas décadas levo sempre á miña cidade no corazón", indica.
O químico revela que a finalidade dos ensaios previstos na ISS, nos que os electrocatalizadores usaranse para estudar a reacción de oxidación de amoníaco, é avaliar a eficacia e rendemento do dispositivo electroquímico "en condicións reais de ingravidez e en tempos longos".
O científico explica que os ouriños humanos, tras certas fases de purificación, transfórmase en amoníaco, que é susceptible de ser eliminado cun proceso electroquímico que emprega os nanomateriales fabricados pola UA e compostos por nanocubos de platino.
«É un orgullo poder levar o coñecemento xerado e desenvolvido na UA á Estación Espacial Internacional»
O lucense precisa que, nas probas programadas na Estación Espacial Internacional, non se usará os ouriños dos propios astronautas, xa que o equipo que se mandará alí levará unhas disolucións de amoníaco que simulan a composición similar á que tería os ouriños logo de pasar por etapas previas de purificación.
De obter uns resultados satisfactorios, faríase nunha fase posterior un prototipo coa idea de integrarse no sistema de reciclaxe de ouriños dos astronautas para xerar auga e, se é posible, enerxía para alimentar algún instrumental a bordo. Esta tecnoloxía, segundo Solla Gullón, "resulta de gran importancia para misións longas, como pode ser unha viaxe a Marte ou un período prolongado en estacións espaciais".
"Nós levamos moito tempo traballando no proceso de oxidación de amoníaco con nanomateriales de platino. Empezamos en 2004, ano en que fomos pioneiros en estudar esa reacción e publicala en moitos artigos", precisa o lucense, quen afirma que lograron desenvolver catalizadores moito máis "óptimos" aos que hai ata a data.
Esa referencia mundial obtida polo Instituto de Electroquímica da UA, motivou, hai xa tempo, que a Universidade de Porto Rico Río Pedras puxésese en contacto cos científicos alacantinos, unha colaboración que se mantén desde entón.
"É un orgullo poder levar o coñecemento xerado e desenvolvido na UA á Estación Espacial Internacional", manifesta Solla Gullón, quen sinala que este proxecto está directamente financiado pola Nasa dentro do programa PR NASA EPSCoR.
