Malleira dos precocinados ao 'healthy': os ultraprocesados contra a dieta mediterránea

Nunha década reduciuse o consumo de alimentos frescos, peixe, patacas, pan e aceite de oliva
Productos alimenticios en un supermercado. PIXABAY
photo_camera Produtos alimenticios nun supermercado. PIXABAY

Nesta década, os españois cambiaron a súa forma para comer en consonancia con cambios sociais, como o maior número de singles, o aumento da demanda de produtos máis saudables, pero tamén de pratos preparados e máis información sobre o que se consome: unha revolución que non afectou só os consumidores, senón a toda a industria agroalimentaria.

Os cambios en alimentación son un proceso lento, pero neste período constatar un aumento no interese pola alimentación, cun consumidor que se informa máis da valoración nutricional e doutros aspectos relacionados coa etiquetaxe, segundo a Fundación Española da Nutrición (FEN).

Tamén van en consonancia co que se vive desde os 2000, coa redución na compra de pan, patacas, aceite de oliva e laranxas nos fogares españois, "alimentos característicos da dieta tradicional Mediterránea", explican a Efeagro fontes da entidade.

Cambiou a propia pirámide nutricional, cun maior fincapé na actividade física, o equilibrio emocional, o balance enerxético, as técnicas culinarias saudables e a inxesta de auga, todo iso para enfrontar uns retos que "non cambiaron moito, xa que unha gran parte da poboación segue sen ter os recursos necesarios para confeccionar e levar a cabo unha dieta saudable". 

Pero os cambios de alimentación non só afectan ás nosas mesas, tamén á industria agroalimentaria, que tivo que adaptarse aos cambios de demanda que xeraban os consumidores.

A Asociación Interprofesional Española de Carne Avícola, Avianza, explica a Efeagro que esta última década viviu "un dobre fenómeno" entre os consumidores, que non só afecta á carne de ave -a máis consumida en España, con máis de 1,7 millóns de toneladas producidas-, senón a todas, en xeral.

O secretario da entidade, Jordi Monfort, detalla que, por unha banda, "reduciuse o consumo de carne fresca nos fogares españois, cun descenso en torno ao 17 %", debido principalmente ao aumento de dietas con máis ultraprocesados e menos frescos, pero, doutra banda, rexistrouse unha tendencia "en parte da poboación a volver consumir produtos máis naturais". 

Esta segunda tendencia está ligada ao movemento healthy (saudable) e ao descubrimento do traballo dos produtores locais, aos "que ven como un representante do auténtico". 

Tamén tiveron que combater bulos, que compaxinan co cumprimento dunha "regulación actual moi estrita respecto diso" en España e a Unión Europea, a investigación en xenética e o impulso de campañas para visibilizar as accións do sector pola saúde humana e o benestar animal.

A Federación de Asociacións Detallistas de Peixe (Fedepesca) define como "auténtica revolución" o cambio na alimentación, que "non necesariamente significa que vaia cara a mellor", como explica a súa directora, María Luisa Álvarez, xa que no país "presumimos dunha dieta que imos abandonando". 

Un abandono cada vez maior de produtos frescos, aumentan os pratos listos para o consumo e a comida online son, para Álvarez, tres dos grandes fenómenos que xerou o consumidor.

E tamén pon o acento en que un maior acceso a internet tampouco foi sinónimo dunha poboación máis informada, senón da aparición de moitos bulos: "é curioso que na era da superinformación non hai tanta comprensión", o que xera a proliferación de bulos que van en detrimento do consumo de peixe, ao contrario do que recomendan as autoridades.

"O descenso do consumo de produtos pesqueiros é incesante", sentenza Álvarez, quen recorda que os españois reduciron cinco quilos ao ano a inxesta de peixe no fogar -que cos últimos datos do Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación é de en 22,5 quilos ao ano-.

Aínda que recorda que a redución é menor entre persoas maiores ou en parellas de certo "nivel económico, pero moi preocupante" en parellas con nenos pequenos.

"É un problema porque os hábitos alimenticios fíxanse na infancia e na mocidade", recorda a directora, e é un consumo que vai á baixa e non se compensa co consumo fóra de casa.

Pola súa banda, a Asociación Española de Fabricantes de Pratos Preparados (Asefapre), confirma que esta década supuxo un aumento no seu consumo, do 8,7 por cento en volume no ano pasado.

O seu secretario xeral, Álvaro Aguilar, resalta que "a pesar de que, durante os últimos anos, as cifras foron en crecemento constante, si que é certo que o peche da hostalería tivo un impacto importante para o sector o ano pasado". 

Esta década tamén supuxo un reto para a cadea alimentaria, que se adaptou para ofrecer "solucións rápidas, cómodas, e saudables" para os que non teñen moito tempo para cociñar mentres traballan, viven sos, queren comer de forma saudable, seguir dietas veggies ou experimentar con novos sabores.

As fontes coinciden, iso si, en que aínda que a pandemia devolveu o interese polo fresco e os produtos locais aínda fai falta máis comunicación sobre a importancia dunha dieta equilibrada para evitar problemas e enfermidades como a obesidade, que segue aumentando. 

food-pyramid-5329204_640_Easy-Resize.com_-768x650

Comentarios