"Antes viamos aos asiáticos como un pouco místicos polas súas máscaras e agora levámolas todos". Julia López cumpriu 88 anos o pasado 4 de maio. Usa moito esa protección para poder traballar a diario. é mestra nacional, pero acabou na fotografía, onde di ser a 'bolseira' permanente.
"Paseino moi mal co peche. Os días facíanseme moi longos", confesa na cadeira dun negocio que abriu as súas portas fai máis de medio século, en 1968. O falecido Paco Iglesias, o seu marido, que era o retratista, elixiu o nome, Sandine, polo parecido que lle atribuían cun cantante arxentino de voz melodiosa.
Él, que morreu dun cancro de pulmón aos 71, quixo ser boxeador e foi mineiro, probou como futbolista e acabou como gráfico, tarefa profesional que compaxinaba coa súa outra gran afección, a de animador de orquestra, e co mesmo alcume artístico.
Dona Julia, como lle din, quedou viúva fai "case" tres décadas, conta a Efe. "Él, once anos maior que eu, era o profesional, e eu, sempre axudando; como agora con Tavo". Fala dun dos seus dous fillos, Gustavo, que cumprirá 58 o próximo xullo e que segue co legado.
"A miña nai fai o que ela quere. Custoulle o peche, no seu momento, cando era obrigado. E cando puidemos volver abrir, non quería ceder".
"Comentámoslle que había que esperar a ver como ía a cousa. Aguantou dous días. Ao terceiro xa non había quen a deixase en casa. Viño por sorpresa. Cumprir os seus desexos é algo que se gañou e gañouse dabondo. Foi e é moi boa", comenta o seu descendente, ao que esta anciá describe como un home "moi tranquilo".
Dona Julia solta unha primicia que desemboca nunha sonora gargallada: "Cando Tavo xubílese, eu voume con el, claro". Gustavo, tras recomporse do ataque de risa, agrega condescendiente: "Non é de pasatempos. Si gustáselle pasear ou a horta... pero é de costumes. ela sente aquí en familia, cos seus clientes".
"Bastante fixen con non ir ao supermercado". "Eu estou mellor aquí", corrobora Julia, que entende que a nova normalidade é que no posible todo volva estar como antes.
Dona Julia vive soa –"son independente"– nun primeiro. A súa neta Carla, filla de Tavo, co seu marido e a súa filla, no segundo.
"Teño unha bisneta que é un encanto. Moi activa e sabe moito. é unha sorpresa sempre con ela", manifesta pletórica a sempiterna "aprendiz".
Durante o enclaustramiento, esta entrañable compostelá "en prácticas" botaba moito de menos as súas rutinas para comer e almorzar fóra. Pero do mesmo xeito que "Fotos Sandine", retornou á súa actividade habitual o "Paradiso, un histórico establecemento hostaleiro que ten xusto á beira.
Tavo é seareiro do polbo. No caso da súa proxenitora, o espectro de debilidades amplíase: caldo, tortilla, arroz e sardiñas.
E, como non, o café. "A comida facíaa en casa e o café tamén, pero botaba de menos o de cafetería. é o meu vicio".
Julia cursou maxisterio. Terminou aos 17, un mes de xuño, e en xullo empezou a traballar nunha academia na súa cidade. Así, dez anos. Aos 27, -"para que apurarme"-, contraeu matrimonio.
"Gustábame o meu. Nunca imaxinase que me ía a dedicar á foto". E, na actualidade, non concibe deixar de facelo.
Co seu esposo pasou oito anos en Venezuela, onde estivo un tempo como educadora. Xuntos facían o mesmo que na capital galega e el incluso cantaba os sábados nunha televisión de alá. "Gustábame aquilo, pero a el, santiagués como eu, moito non. Alí naceron Tavo e Paco".
En efecto, Julia ten outro fillo, Paco, de 59, que ten o seu posto nun banco próximo. E dous netos, por parte del, que, como o seu avó, adoran a música.
Esta octoxenaria ten o seu domicilio no barrio de Vista Alegre e toma cada día o autobús para chegar Rúa do Vilar, na zona vella, e entrar nun local que non se viu afectado por éraa tecnolóxica. As cámaras máis antigas que posúen son as Linhof, que son, observa Julia, unhas "máquinas boas, moi boas".
"A fotografía está moi caída –lamenta–. Con esta cousa (o virus) máis. Clientes sempre hai. Imos remando. Aínda que con isto dos móbiles...", vira a cabeza.
O estado de alarma foi definitivo, no entanto, para que se fixese cun deses teléfonos. Ata entón unicamente dispuña Dona Julia dun dispositivo fixo, pero dúas facturas de 76 e 65 euros, respectivamente, resultaron decisorias. Recibe chamadas, non as fai, nin utiliza WhatsApp. Tampouco tira fotos con el.
Dona Julia píntase os beizos e coida o seu cabelo. Fai unha excepción para as fotos e quítase a tea que cobre o seu nariz e boca. "A máscara embázame as lentes. Son fachendosa". Proba diso é que se apoia, cal modelo, nunha porta, para que así "non quede retratado" o seu pequeno encorvamiento.
Tavo espeta un "xuntos somos mellores e quedou demostrado". Podería referirse á súa nai e a el, pero o seu comentario céntrase na sociedade española, da que forman parte.
Dona Julia, ben ergueita, asente. E, facendo gala da súa amabilidade e trato exquisito, despídese cariñosamente da prensa. Non borra da súa mente as imaxes daqueles pelotóns de fotógrafos de medios de comunicación que se apiñaban no estudo para ver cal era o primeiro en revelar o seu carrete.
