Os virus do arrefriado común pertencen familia dos coronavirus e, xa que logo, son curmáns do SARS-COV-2. Estes lazos familiares poderían xerar "inmunidade cruzada" en parte da poboación que o padeceu de forma leve ou asintomática, explica o microbiólogo Julio García.
Esta é unha das hipóteses que se expón a ciencia sobre unha pandemia orixinada por este virus "desconcertante", como o define o xefe do Servizo de Microbiología do Hospital Universitario A Paz de Madrid nunha entrevista con Efe.
"Aínda descoñecemos máis do que coñecemos" sobre o SARS-COV-2 que brotou en China hai seis meses e que xa se expandiu por todo o mundo, aínda que "nun tempo marca" avanzouse en saber como actúa.
Por iso, o experto advirte ante un posible rebrote froito da desescalada que, na súa opinión, vai ser un proceso de "proba-erro".
"Os microbiólogos decatarémonos, daremos a alerta e as autoridades terán que "tomar medidas", recalca, á vez que indica que nou está claro que o virus desapareza coa calor xa que "está activo en países cálidos como Brasil ou Arabia Saudita".
Pero se trata dun patógeno, di, "que sorpréndenos día a día".
"Desconcértanos o seu capacidad de resistencia e de transmisión, que haxa persoas infectadas que están asintomáticas e que poden transmitilo foi unha das razóns que o fan tan perigoso", afirma.
"Tamén nos despista a practicamente ausencia de patoloxía en nenos, moi minoritaria" e o feito de que sendo un virus respiratorio afecte, nos casos graves, a nivel circulatorio ou ao sistema nervioso central, subliña o tamén portavoz da Sociedade Española de Enfermidades Infecciosas e Microbiología Clínica (SEIMC).
Interrogantes que os microbiólogos atópanse no seu traballo diario co coronavirus ao que diseccionan coa secuenciación do seu xenoma para estudar as súas mutacións e vixiar que aparezan cepas especialmente agresivas.
"A maioría das mutacións xa rexistradas non teñen transcendencia pero algunha nova podería ter repercusión en canto á súa virulencia ou tamén sobre o diagnóstico", apunta.
"Se o virus modifica algo o seu código xenético, podería darse a circunstancia de que o actuais test diagnósticos PCR non fosen o suficientemente eficaces. é un asunto que temos que vixiar", sinala o especialista.
O Servizo de Microbiología que dirixe no Hospital da Paz, ademais de probas PCR a pacientes e colectivos expostos, como os sanitarios, tamén realiza test de seroprevalencia para ver a presenza do virus na poboación e o seu grao de inmunidade.
A primeira onda do estudo de seroprevalencia a máis de 60.000 cidadáns levado a cabo polo Instituto de Saúde Carlos III en España reflicte que só o 5% xerou inmunidade e isto pode deberse a varias razóns.
Unha é a "inmunidade cruzada" que podería ter parte da poboación que cada ano sofre os arrefriados comúns que provocan os virus da familia dos coronavirus e que podería facer que determinadas persoas padezan unha forma leve de enfermidade polo SARS-COV-2 ou sexan asintomáticos.
Outra razón, segundo o doutor Julio García, é que pode haber casos que se someteron ao test antes de que se desenvolvan anticorpos, o que ocorre a partir da segunda-terceira semana desde o inicio dos síntomas, e xa que logo o resultado podería ser un falso negativo.
Unha terceira posibilidade é que haxa individuos que, a pesar de ter o virus, non mostren anticorpos fronte aos dous antígenos que se analizan no test serológicos, a proteína Spike-1 (a chave que permite a entrada do virus na célula) e a nucleoproteína (no interior do patógeno).
"Podería ser que desenvolvan anticorpos fronte a proteínas distintas que aínda non coñecemos e esta sería unha resposta ante pacientes que se curan de Covid-19 e non mostran inmunidade", apunta o experto.
¿Recomendaría que calquera cidadán se fixese a proba para saber se tivo o virus? "Non", responde.
"Estas probas serolóxicas serven para facer grandes estudos de poboación, facer a proba sen ter nada pode dar un falso positivo".
"As probas –engade– deben indicalas un médico e nun contexto clínico adecuado. Se non se fan así, os resultados poden ser enganosos".
Respecto das investigacións máis avanzadas de vacinas, estas xa deron resultados de seguridade e de resposta inmune pero, apunta, "fáltanos saber a súa eficacia e se nos permitirá alcanzar a inmunidade de grupo" que se sitúa no 60% da poboación.
O doutor Julio García non cre que poidamos contar cunha vacina antes dun ano e medio pero seguro que haberá novos fármacos antivirais e antiinflamatorios que atallen o avance da Covid-19.
Unha certeza si ten: "Estou seguro de que venceremos a este coronavirus".
