Amo, logo existo

"Amo logo existo". O amor, o tema eterno, celebra o seu día para o calendario de festividades comerciais, pero o amor, é un dos temas centrais, se non o central, coas súas variantes, para filósofos, escritores e poetas.

Desder Platón, san Agustín, o misticismo de San Juan da Cruz, a paixón de Abelardo e Eloisa, Spinoza, María Zambrano, Octavio Paz, Jean Paul Satre, Hanna Arendt, Salinas, Manuel Cruz, e unha longa lista de pensadores e escritores reflexionaron e sentido sobre como amar e ser amados, sobre o desexo e o pode da carne.

O erotismo, o amor como revelación, o amor como algo moi vivo e presente, ás veces de forma desigual na cultura desde as orixes dos tempos, é o tema do que trata Amo luego existo, do filósofo Manuel Cruz, un libro co que o autor obtivo o premio Espasa.

Para Cruz, a diferenza doutras épocas, na actual os amantes son seres "disfuncionais" ao sistema, "que rechinan" na sociedade: "o namorado ten suficiente co seu amor", dicía nunha unha entrevista con Efe.

Na súa opinión, a lóxica do discurso amoroso na sociedade actual está chea de contradicións, porque á vez que se ha idealizado o prototipo de parella ideal, a cuxos integrantes se lles esixe "que sexan bos compañeiros, interlocutores, amigos e amantes excepcionais", cada vez o tipo de investimento afectivo e persoal que se está disposto a realizar é menor.

Esa contradición leva, segundo o autor de Amo luego existo á orixe "desta especie de sensación de frustración permanente", aínda que recoñece que, doutra banda, é verdade que o tipo de satisfacción profunda que proporciona o amor "non parece que atope ningún substituto".

"Amor de moitos días" (Lumen) é tamén outro título que acaba de saír e que recolle a tradición poética de Occidente no tema amoroso ao longo do século XX, pero centrándose no día a día das relacións de parella.

Unha antoloxía na que o lector atopará desde o único poema feliz que escribiu T.S. Eliot, a meditación en torno ao matrimonio laico de W.H. Auden, a Mariña Tsvetáieva, Ted Hughes, Gil de Biedma ou a celebración conxugal de Luís Esquerdo.

Cando Jaime Gil de Biedma dicía que "non é o mesmo escribir poemas de amor que sobre a experiencia amorosa" e esa é a idea central desta antoloxía, segundo Andrea Jaume, editor do libro.

"A relación que a humanidade mantivo coa idea variou, por suposto, considerablemente ao longo dos séculos e as sociedades. En Grecia, o amor era aínda unha forza temible que o devastaba todo como un furacán. E así foi ata que os trobadores, como dicía W.H. Auden, ocorréuselles a idea de converter unha experiencia mística nun culto social", escribe Andrea Jaume no prólogo do libro.

"A quen debo o sobresaltado goce/que acelera os meus sentidos no noso espertar/e o ritmo que goberna o noso soño, a respiración ao unísono..." escribe T.S.Eliot á súa muller.

"Que esta redonda Ou de fidelidade que xuramos/nunca se marchita nunha baleira nada/nin se petrifique nunha praza, meros hábitos de afecto refresquen a nosa mente/na súa inerte sociedade, para que nos burlemos/ a virtude coa súa parodia piadosa/e demos o noso amor por sentado, Amor, permite que as tentacións sempre o poñan en perigo", escribe W.H.Auden.

E a claridade dolorosa de Mariña Tsvetáieva espeta: "¿Como che vai a vida con outra?/ Máis fácil, ¿verdade? Golpe de remo. ¿Cando-¿pronto?- por unha ponte segura/afastouse de ti o recordo...".

Para María Zambrano o amor esgótase cando se entrega e para Jean Paul Sartre o amor é unha paixón inútil porque cada persoa é un ser libro e o outro é un obstáculo. Ideas, palabras, teorías; pero en realidade -ilusión ou non como diría Freud-, o amor hai que vivilo, como apunta Ortega e Gasset: "Os homes máis capaces de pensar sobre o amor son os que menos o viviron; e os que o viviron son capaces de meditar sobre el".

Comentarios