O concello organiza unha viaxe polo pasado de ferro no Incio

Como fiestra aberta ás orixes, non só xeolóxicos, senón tamén á propia etnografía. Así se resume a xornada divulgativa que se celebrou este sábado en O Incio e que tivo como eixo central un dos seus bens máis prezados: a Ruta do Ferro, un itinerario homologado pola Federación Galega de Montañismo desde 2018 coa identificación PR-G 225.

ás dez da mañá daba o pistoletazo de saída unha actividade organizada polo Concello do Incio, coa colaboración da Cámara Mineira de Galicia e o Colexio Oficial de Xeólogos, que obrigou a unha trintena de persoas a asomarse a unha realidade, para moitos, allea.

A maioría, a pesar de ser residentes na zona, sorprendíase coas explicacións do geólogo Eduardo González Clavijo, autor do percorrido polas minas do Incio, que iniciaba a súa intervención destapando que ferro, neste municipio, haino desde fai case 500 millóns de anos.

Nunha hora de charla, o experto penetrouse en datos técnicos para arroxar luz sobre por que esta zona ten a xeoloxía que ten, ''por que é así e por que tivo minas'', di sobre unhas reflexións estreitamente ligadas ao pouso social e cultural dos incienses.

Logo, daba comezo unha camiñada duns cinco quilómetros, ata a Fonte do Arnado, lugar de especial interese polos caprichos do río Antiga, cuxas augas desaparecen da superficie durante un tramo de 700 metros e emerxen de novo na fonte.

''Isto ocorre porque se meten entre as rocas calcarias, algo habitual noutras zonas da Península Ibérica, pero non en Galicia'', asegura González Clavijo, á vez que recoñece que ''foi unha das cousas que máis chamou a atención dos participantes''.

A mina de Avión e a de Fonte Barrosa -a máis grande e importante do Incio- tamén foron paradas obrigatorias e alí examináronse e identificaron diversos restos ferrosos.

Explotación secular. Eduardo González Clavijo explica que o que fai realmente especial esta zona mineira é ''a utilización dun recurso como é o ferro durante tantos séculos, en maior ou menor medida'', xa que a extracción do metal iniciouse na época romana e non culminou ata mediados do século pasado.

''Incluso se explotou durante a Idade Media'', recalca un experto que comezou en 2016 a profundar no estudo destas cinco minas -ademais de Avión e Fonte Barrosa, a ruta comprende as de Cova do Couso, Tinta e Bouzallo de San Miguel, así como Foxo dous Lobos, unha trampa empregada para capturar estes animais-.

Dous anos máis tarde e a petición da Cámara Mineira de Galicia e o colexio de geólogos, González Clavijo rexistraba a Ruta do Ferro para ''dar a coñecer a minería, especialmente aos que viven na zona''.

E foi esa vontade o motivo polo que se fraguou a xornada deste sábado, unha iniciativa da que o especialista se congratula. "Os Concellos tamén se deben acordar da xeoloxía", apunta, mentres felicita ao Concello do Incio por dar o paso para homologar este itinerario.