A finais de 2019 entraban en operación os parques eólicos de Serra dás Penas e Paradela, impulsados por Endesa a través da súa filial de enerxías renovables, Enel Green Power España. En conxunto suman 27 aeroxeradores, unha potencia instalada de 54 megawatts (MW) e 61 millóns de euros de investimento. Poden facerse cargo do consumo de 45.000 familias galegas e evitan cada ano a emisión de 128.000 toneladas de dióxido de carbono (CO2) á atmosfera. Pero ademais de todo isto, os dous parques son un caso paradigmático de beneficio compartido entre a compañía eléctrica e os veciños.
Ata tal punto a empresa promotora e a comunidade social comparten intereses, que o Concello figura como accionista da sociedade Paravento, a que promove o parque de Paradela, con seis aeroxeradores e 12 MW de potencia instalada. Por esta participación, o Concello recibirá o 10% dos dividendos cando a firma o empezo a repartir. Polo de súpeto, estas dúas instalacións dispararon a recadación fiscal no municipio, de modo que o orzamento anual incrementouse da noite para a mañá en 300.000 euros para aproximarse aos dous millóns.
Ademais, Endesa abona aos propietarios dos terreos onde se asentan os dous parques 350.000 euros anuais en concepto de aluguer, pero este arrendamento non imposibilita que as leiras se destinen tamén a usos agropecuarios. Antonio Rodríguez, un dos donos destes terreos, explica o que supuxo a chegada do parque eólico ás súas terras: "Negociei con eles porque eu fixera un investimento importante na leira, na que había bastante pedra, para poder convertela nun terreo de pasto para as vacas, e cría que ese investimento debía ser recoñecida. Dedicábame á explotación gandeira de vacas de leite, soltábaas polo terreo e plantaba millo para darlles para comer", comenta. "Pero agora xa teño 69 anos e estou xubilado. A miña filla non quixo seguir coa explotación e o diñeiro que me dá pertencer ao parque suponme un bo complemento para a pensión. Ademais, parte do terreo téñoo alugado tamén a dous mozos de Paradela, un planta millo nel e outro recolle a herba", recalca.
"A nosa idea é que o parque sexa un veciño máis, que achegue á comunidade, que todos salgan gañando coa implantación dos aeroxeradores, e en Paradela temos un bo exemplo do que nos gusta facer", apunta o responsable de Operación e Mantemento no Oeste de Enel Green Power, Xullo Lozano. Este recalca a importancia deste tipo de instalacións en localidades rurais inmersas nun proceso continuo de despoboamento. "Só no proceso de construción dos dous parques empregamos a 220 persoas, do que tamén se beneficiaron os establecementos hostaleiros e outros servizos da zona", incide o directivo.
Pero é que a colaboración entre o Concello, os propietarios e Endesa foi moito máis alá: habilitáronse accesos adecuados ás leiras, e a empresa doou equipos de aforro de auga e placas solares que foran utilizados durante a construción para garantir un mínimo consumo enerxético, seguindo o modelo "Cerco de Construción Sostible", da compañía eléctrica. Tamén se cambiou a iluminación pública do municipio por un led de baixo consumo e fixéronse melloras na potabilizadora de augas.
Ademais, por petición expresa do goberno local liderado por José Manuel Mato, recuperouse unha senda peonil histórica de 16 quilómetros que une a desembocadura do río Loio co núcleo de Aldosende, en pleno corazón da Ribeira Sacra lucense. Neste proxecto, que xa se converteu nun catalizador para o turismo na zona, Endesa investiu 150.000 euros. A ruta, que se inaugurou a finais do ano pasado, inclúe un percorrido repleto de vexetación e tres espectaculares miradoiros ao río Miño e é apta tamén para bicicletas de montaña.
