A SARRIÁ Mercedes Vázquez Saavedra leva máis de dúas décadas fotografando a mulleres dos dous lados da Raia, quen "tingan moito que contar". Un gran traballo que a levou a reunir máis de 1.000 imaxes e unhas 130 pódense ver na antiga prisión comarcal de Sarria ata o próximo 9 de abril.
A mostra, que se inaugura esta tarde, estará aberta de 10.30 a 13.30 horas e para acudir noutro horario os interesados poden chamar aos números de teléfono 982.53.50.00 ou 982.53.06.68.
Vázquez Saavedra comezou tomando fotografías das mulleres do rural en Pitoes dás Júnias, no concello de Montalegre. Este pobo é "moi especial", xa que foi aldea comunitaria. As mulleres son "moi especiais, moi singulares, son mulleres tremendas, dás que xa non quedan e empecei a fotografar", conta a sarriá sobre estas persoas da Raia, coas que, asegura, sentiu moi identificada.
A fotógrafa relata unha anécdota da primeira noite que durmiu nesta localidade. "Preguntei como podía facer para mercar leña e cada unha deixoume un cestiño de leña, non dixeron quen fora, foran todas", narra. Mercedes Vázquez empezou "coñecendo esta xente e me enamorei de Pitois". "Busco xente auténtica, a autenticidade. En todas as cousas busco emocións, vivo de emocións", resume sobre o seu traballo.
Despois continuou tomando imaxes de mulleres doutras localidades, como Montalegre, Castro Laboreiro, Miranda do Douro, Gundimil, Requiás ou Xurés. A colección de fotografías inclúe un par do Courel.
GUERRA CIVIL. A sarriá compartiu horas con elas e coñeceu historias, como a axuda que prestaron a escapados na Guerra Civil. "Daban ou que tingan, non por política, por humanidade, como non ían axudarlles éranse irmáns, eran galegos", di. Para dar mostra desa unión pon de exemplo que xente de Pitois xuntábase en Fontefría e padriños dos nenos eran de Lobios.
Mercedes Vázquez refírese á historia da mestra galega Eudosia Lorenzo, exiliada na época da guerra, e foi escondida por familiares e mulleres de Castro Laboreiro. Unha das casas na que viviu é a dunha muller protagonista dunha foto e quen agora é centenaria. Entón era unha nena e compartía cama con esta profesora. A mestra "axudaba nos labores dá casa e aprendíalles a ler e escribir".
Estas mulleres tiñan tamén un traballo "tremendo", pois os seus maridos marcharon á emigración e elas quedaron cos fillos e sacáronos adiante. "E sempre con bo humor, sempre contentas, cariñosas... Son unha xente especial", engade. As fotos "reflicten a historia" de cada unha delas, coas que Mercedes Vázquez estableceu unha relación "como se foramos todas irmáns".
A estas mulleres os sarriáns poderanas coñecer a través da exposición, que é a primeira que Mercedes Vázquez realiza na súa localidade natal e está "encantada". Anteriormente a mostra púidose ver en quince lugares de Galicia e Portugal, entre eles o Museo Provincial de Lugo.
Habitualmente durante estas exposicións afai fotografar ás mulleres das zonas nas que se exhibe. A causa do covid non se poderá facer agora en Sarria, aínda que á artista gustaríalle nun futuro. "Crieime nun matriarcado, coa miña avoa e tías, e por iso creo que teño esa unión coas mulleres", afirma esta sarriá, quen a través do seu obxectivo conserva as tradicións e garda na memoria a mulleres "especiais" de España e Portugal.
