Os mercedarios sopran as candeas

O 2 de agosto de 1896, doce novizos e catro reverendos da Orde da Mercé desembarcaban na estación de tren de Sarria para revolucionar a vila e reconstruír un convento que o paso do tempo estaba a punto de facer desaparecer para convertelo nun símbolo 
undefined
photo_camera A misa celebrada onte na que se conmemoraron os 125 anos da chegada dos mercedarios á vila. LA UNIÓN/ S. I

Eran as sete da tarde do 2 de agosto de 1896 cando un grupo formado por doce novizos e catro reverendos da Orde da Mercé chegaban desde o mosteiro de San Xoán de Poio (Pontevedra) á estación de ferrocarril de Sarria no tren correo para darlle unha volta a unha vila que vivía de costas ao que hoxe é un dos seus símbolos. As ruínas do mosteiro da Magdalena ameazaban con reducilo a recordos. E nin iso. Había tanto que presentaba un estado deplorable que poucos eran capaces de recordalo en forma.

Tanto era así que uns días antes dese 2 de agosto, un freire da Mercé se achegou co bispo de Lugo a ver o edificio "pero debía estar tan estragado, que marchou en dúas horas", conta frei Andrés, un dos seis frades que reside no convento da Mercé de Sarria.

Esa deterioración era o resultado de moitos pasos mal dados que comezaron en 1836 coa desamortización de Mendizábal, pola que se expulsaron do lugar aos agostiños que o habitaban, e que relata o investigador Xaime Félix López Arias, Arlindo, no seu blog. Así, narra como o Estado lle cede as instalacións ao Concello, pero a desidia institucional convidou a que algunhas familias podentes da vila instalaran en varias dependencias as súas propias palleiras, cortes e leñeiras, acelerando así o proceso de abandono. O intento de establecer a igrexa parroquial no convento quedou en nada e, ante a falta de fondos, o goberno local devólvelle o edificio ao Estado para que este, á súa vez, llo acabe entregando ao Bispado lugués.

Deste xeito, abríase un futuro ben distinto para o coñecido como mosteiro da Magdalena, -chamado así "quizais porque os que estiveron nel eran coñecidos como 'magdalenos'", explica frei Andrés-, e o traballo dos recén chegados mercedarios e a axuda dalgúns nomes importantes da vila, como dona Concha Ulloa Lois e don Camilo García Baamonde, permitiron levantar o convento. Din os relixiosos que viven nel que "aínda quedan moitas cousas por facer" e que lles tería gustado velo declarado como Ben de Interese Cultural (BIC).

Os mercedarios atenden no convento e noutras sete parroquias de xeito habituale  traballan coa asociación Bordón Sarriao 

Mais ao longo de 125 anos, que celebraron onte cunha misa solemne, non só cambiou a aparencia exterior do edificio, senón que se forxou unha relación estreita entre os frades e o pobo sarriao e ata se instauraron novas devocións e costumes, que demostran que a pegada dos mercedarios é fonda.

Lembra López Arias, a través dunha publicación do diario El Lucense, o estourido de alegría que se viviu na localidade aquel 2 de agosto e lembra tamén como se foi comezando a venerar a Virxe da Mercé "con fervor", que ata unha imaxe súa "andou durante décadas polos fogares sarriaos en visita domiciliar".

O nacemento que preparaban os mercedarios cada Nadal, a catequese e o colexio no que aínda participan os frades -un dando clase, outro colaborando e todos "axudando no que faga falta"- convertéronse en "elementos integradores" de Sarria, tanto que frei Andrés cre que "moita xente de aquí nos ten un profundo cariño e unha devoción especial á Virxe e ao convento".

As súas portas permanecen abertas para quen o precise, en sintonía co carisma da súa Orde, "redimir aos cautivos cristiáns", di o relixioso. Por iso reciben aos peregrinos que desexan entrar e selar alí a súa credencial, escoitan ás decenas de fregueses -non só atenden no convento, senón que tamén se ocupan das parroquias de Santa Mariña, San Salvador, Farbán, Meixente, Maside, Barbadelo e Piñeira e outras en casos puntuais- e traballan coa asociación Bordón Sarriao, axudando a persoas en situación de drogodependencia e demais adiccións.

ilustres. Moitos dos mercedarios que pasaron polo convento seguen a ser recordados. É o caso do padre Severino Vega Cid, Fillo Adoptivo de Sarria que conta cunha rúa na vila e cuxa sepultura foi regalada polo pobo, conta frei Andrés. Tamén son lembrados frei Luis María da Coba, o padre Emilio Siva de Castro ou o padre Gaite, quen acompañou aos reis Alfonso XIII e Victoria Eugenia na súa famosa visita ao convento, no ano 1912.

Desde entón moito mudou Sarria e con ela, A Mercé. Tanto que agora ata é escenario de concertos, como foi h ai uns días coa música de Abraham Cupeiro.

Comentarios