Cúmprense 30 anos da destrución da Ponte da Pedra de Triacastela

▶  Investigadores e asociacións recordan o aniversario para que non se repitan "atentados" ao patrimonio. A ponte, datado no século XIII, foi derrubado durante os traballos nun camiño
 
Antiguo puente de Triacastela, situado en la salida hacia San Xil. MIGEL GARCÍA
photo_camera Antiga ponte de Triacastela, situado na saída cara a San Xil. MIGEL GARCÍA

Este 2019 cúmprense trinta anos da desaparición do denominado Ponte da Pedra de Triacastela, unha construción datada no século XIII e situada no Camiño de Santiago, a cal foi derrubada durante os traballos dunha pista para levantar no seu lugar unha ponte de formigón.

Historiadores como Xabier Moure e asociacións culturais fanse eco do aniversario "para que non se repita o acontecido", cualificado como "un atentado" contra o patrimonio, perpetrado en circunstancias que non foron aclaradas e que quedou "totalmente impune", afirma.

A desaparición da Ponte da Pedra foi amplamente tratada na primavera de 1989 polo diario El Progreso e tivo repercusión a nivel nacional. A infraestrutura, que se atopaba catalogada, salvaba o Camiño de Santiago das augas do río Santalla, á saída de Triacastela cara a San Xil, e era, segundo as crónicas do momento de Víctor López Villarabid, "unha das pezas máis importantes, pola súa antigüidade, que tiña a capitalidade do municipio".

A desaparición da Ponte da Pedra tivo repercusión a nivel nacional

En cuestión dunhas horas, as máquinas da empresa Daga, que realizaban obras de mellora de camiños ata San Xil e A Balsa financiadas pola Consellería de Agricultura coa suma de 39 millóns de pesetas, arrasaron coa ponte, en cuxo lugar se levantou outro de formigón. As miradas dirixíronse cara ao entón alcalde, José Antonio López, pero oficialmente ninguén asumiu responsabilidades, nin o Concello, nin a consellería, nin a empresa.

A ponte de pedra derrubado, que se atopaba no Camiño Francés, foi substituído por outro de formigón

As críticas á desaparición da ponte non se fixeron esperar, aínda que tamén houbo veciños que se mostraron contentos por dispor dunha infraestrutura máis consistente que lles garantise a circulación ao atoparse o antigo viaduto danado, postura que hoxe se atribúe " insensibilidade" cara ao patrimonio cultural.

Para Xabier Moure, aquel día "aciago", varios séculos de historia "foron presa dá modernidade" e, sobre todo, duns políticos incompetentes". "Cando xa non había remedio todo foron laios. Pedíronse responsabilidades? Que nós saibamos, non", sinala no seu blogue.

Entre os que recordan "perfectamente" a Ponte da Pedra cóntase o veciño Pedro Pardo. Segundo sinala, ás poucas horas da súa destrución, acudiu ao lugar cun fotógrafo dunha axencia en busca de restos da construción, pero xa nada puideron ver. "Todos os restos quedaron enterrados nas bases da nova ponte".

Pardo lamenta esta "gran" perda para Triacastela e para o conxunto da ruta xacobea. "É como se desaparecera a Ponte da Áspera de Sarria", exemplifica, á vez que explica que a ponte estaba catalogado e que naquel momento o Camiño de Santiago xa fora recoñecido como primeiro itinerario cultural europeo.

A alcaldesa de Triacastela, Olga Iglesias, non garda recordos da Ponte da Pedra, pero si da repercusión mediática dos feitos. Tras recoñecer a perda dun ben para o municipio, dixo que a estas alturas "o Concello non vai mirar atrás, senón seguir para adiante, conservar o que temos e non pensar no que se foi".

Este triste aniversario tamén foi trasladado á Rede do Patrimonio Cultural de Galicia, da que forman parte máis dun centenar de asociacións.

Comentarios