Tempos de festas, libros e teléfonos

A II REPÚBLICA EN CHANTADA (V) ▶ O novo réxime trouxo á vila do Asma citas sociais e culturais, coma o propio Día da República ou o Día do Libro. Tamén se creou unha biblioteca e un servizo de teléfono urbano e interurbano e, ademais, foi preciso facer algunhas melloras e ampliacións na rede eléctrica co fin de adaptala aos novos tempos

Alumnos e mestre do colexio Número 2 de Chantada. ARQUIVO PARDO
photo_camera Alumnos e mestre do colexio Número 2 de Chantada. ARQUIVO PARDO

A INSTAURACIÓN da II República implicou a celebración de festas anuais con motivo do novo réxime democrático. O 14 de febreiro de 1932 abónanselle 800 pesetas a Adolfo Sánchez Ferreiro por organizar a primeira, que tivera lugar o 14 de abril de 1931. O 9 de xuño de 1935 autorízase o pago de 782 pesetas e o 14 de xullo de 1936 abónase á conta de Manuel Rodríguez Fernández a cantidade de 1.000 pesetas. Pero lonxe dos festexos había un túnel onde non se vía a luz, en concreto, unha deficiente subministración de enerxía eléctrica.

A pesar de que empezou a fluír en 1908 a través da Electra Popular de Chantada, o seu servizo na República continuaba a ser pésima. Con todo, en febreiro de 1933 ordénaselle ao xerente da fábrica da luz que instale lámpadas para iluminación pública en varios lugares do arrabalde. En outubro, coa chegada do frío, a Electra Popular manifesta ao alcalde Casimiro Míguez Regal "que non podía neste inverno fornecer fluído para calefacción das oficinas municipais, sendo necesario outra fonte para substituíla".

O 17 de decembro de 1933, o rexedor Antonio Noguerol Eyré acorda abonar a cantidade de 13 pesetas "polo importe da factura dos gastos da instalación da iluminación eléctrica no local de clases da escola de nenos número 2 de Chantada, propiedade do señor Camiñas". O último abono que recibiu Evaristo García Fernández –xerente de Electra Popular– antes do golpe de estado, foi o 14 de xullo de 1936 por un total de 750 pesetas.

DÍA DO LIBRO. Nos primeiros meses da II República, o rexedor Julio Amador Rodríguez organiza a I Festa do Día do Libro en 1931 cun gasto de 690 pesetas, celebrando a última en 1935 con 565 pesetas. O 27 de marzo de 1932 manifesta que a pesar do elevado núcleo de poboación de Chantada e "a distancia que a separa doutras poboacións, centros de cultura, como Lugo e Ourense (58 quilómetros da primeira e 36 quilómetros da segunda destas cidades) carécese en absoluto de medios onde os habitantes da mesma poidan alimentar os seus espíritos coa lectura, como non sexa a da prensa, de aí o baixo nivel de cultura nestas xentes, fóra de contados individuos que a súa posición social permitiulles recibila en institutos e universidades".

Insiste en que a súa misión á parte de ser útil ten que ter un compoñente social "para mellor moral para canalizar ao home, polo que había que procurar no posible, que o Concello contribúa co seu óvulo ao establecemento dunha Biblioteca Popular"; solicitándoa do ministro de Instrución Pública, e, caso de ser concedida, ofrecer local onde poida ser instalada –ofrecendo o Centro Republicano– e o persoal necesario para servizo da mesma.

Biblioteca ► En 1932 Instrución Pública concede a Chantada unha biblioteca, unha colección de libros e comprometeu máis envíos por tren

O 17 de abril de 1932 informa á corporación a súa satisfacción porque o director xeral de Instrución Pública e Belas Artes concedeu "a este Concello unha Biblioteca Popular e unha colección de libros, acordándose que se lle comunique o máximo agradecemento e nomear a Eloy Rodríguez Fernández comisionado para que retire do depósito de libros do ministerio de Instrución Pública e Belas Artes dita Biblioteca e factúreos embalados á estación de Monforte a nome do alcalde".

TELÉFONO. O 17 de abril de 1932 o presidente Julio Amador Rodríguez informa da próxima instalación do teléfono urbano e interurbano e que un representante da Compañía Telefónica estaba a anotar ás persoas que quixesen abonarse, propoñendo integrarse tamén "este Concello, colocando un aparello nas oficinas municipais e outro no xulgado de primeira instancia, cuxo custo, ademais do importe de instalación, era de 13,50 pesetas mensuais, cada aparello de abono".

Adriana Cedrón Noguerol, Miss Chantada das Festas do Carme de 1933. ARQUIVO PARDO
Adriana Cedrón Noguerol, Miss Chantada das Festas do Carme de 1933. ARQUIVO PARDO

O 23 de xullo de 1933 o rexedor Casimiro Míguez Regal sinala que "o día 6 do próximo mes de agosto terá lugar a inauguración do teléfono nesta vila e que tiñan anunciada a súa asistencia ao acto o director xeral da Compañía acompañado de varios señores inspectores, do enxeñeiro e do xefe da central de Lugo; que o día 7 pasaba tamén por este pobo a Miss España coa Comisión do Comité organizador da Volta Ciclista a Galicia; cuxos actos debía asistir a corporación e obsequiar os forasteiros en forma que correspondese á reputación de que goza esta vila".

Teléfono ► Os primeiros aparellos foron instalados na casa consistorial e no xulgado, ademais dos particulares que solicitaron o servizo

Acordouse obsequiar aos asistentes ao acto da inauguración "cunha comida, champagne e tabacos, anunciando a súa chegada cunha salva de bombas. E á Miss España e á comisión que a acompaña con un lunch, unha salva de bombas e un cuarteto de gaitas do país, e que unha señorita encárguese de entregar un ramo de flores á Miss –Emilia Docet–; que se convide ao elemento oficial para que concorra a recibilos e a súa asistencia ao lunch".

INAUGURACIÓN. Na inauguración do teléfono dos días 6 e 7 gastáronse 513,70 pesetas sendo abonados a Francisco Costa López 252,50 pesetas por instalación e abono do teléfono do xulgado e cárcere do partido e 191,80 pesetas por conferencias do cuartel da Garda Civil, ata fin de abril de 1934.

En 1935 pagaríanse por conferencias do concello 409,15 pesetas e cuartel da Garda Civil 227 pesetas. En 1936 importaron 264,70 pesetas polos teléfonos da Garda Civil, concello e conferencias durante o segundo trimestre do ano e 111 pesetas polo abono dos teléfonos do cárcere, xulgado e casa do xuíz en igual trimestre.

Comentarios