EN XULLO, Begoña González Aguiar dirixiu por Sober unhas rutas nocturnas para ver petróglifos. Os gravados aparecidos neste e noutros concellos do suroeste lugués (Antas de Ulla, Taboada, Chantada, Carballedo, Pantón e O Saviñao) valéronlle un Premio Extraordinario e engordar así un currículo no que xa había un Cum Laude. Un dos seus proxectos de futuro é escribir un libro sobre os petróglifos desta zona de Galicia.
Para aqueles que non teñan nin idea, como explicaría que é un petróglifo?
Un gravado feito na prehistoria nunha rocha situada ao aire libre. Esa é a principal diferenza respecto a outros gravados prehistóricos, a súa exposición á natureza e ao clima. Está afectado pola choiva, o aire ou a terra que o tapa.
Sábese para que se empregaban?
Hai moita simboloxía, pero ao cen por cen non se sabe o que pretendían os nosos antepasados cos gravados. Pola localización das pedras, situadas en lugares importantes, si sabemos que marcaban algo. É coma se fosen unha especie de marcos.
Hai moitos en Galicia e na Ribeira Sacra comezan a verse tamén. Hai máis dos que xa se coñecen?
Seguro que moitos máis, pero son difíciles de atopar porque atópanse nos montes e moitos deles están sen traballar. Os investigadores adoitan ir sobre todo pola zona de Pontevedra e tamén pola Coruña. Aquí non saen tanto á luz e o estado no que se atopa o monte non axuda. Aínda que cada vez ampliamos máis o terreo e na Ribeira Sacra comeza a haber unha importante presenza. Se buscamos aparecen, iso seguro.
A Ribeira Sacra é un destino que está, por dicilo dalgún xeito, de moda. Iso axuda?
Por suposto. Que estea de moda trae xente e investigadores. Aínda así, a pedra non vai aos despachos. Hai que facer un traballo de campo e limpar o monte.
Os petróglifos do suroeste de Lugo son máis abstractos ca noutras zonas de Galicia, presentan só liñas ou círculos
A súa tese fala dos petróglifos no suroeste da provincia de Lugo. Teñen algunha peculiaridade respecto aos doutras zonas de Galicia?
Os do interior, é dicir, os que están en dirección a Chantada desde a serra do Faro, teñen unha temática máis abstracta. Son só círculos e liñas. Cara ao Deza, por exemplo, vemos gravadas moitas armas. Na nosa zona non saíron petróglifos máis complexos. As lecturas que se fan son distintas en función de a quen lle preguntas. Hai quen pensa que hai que buscar máis e aparecerán, outros din que o petróglifo na nosa terra simplemente tiña un significado diferente.
Dirixiu este verán varias rutas nocturnas para ver petróglifos en Sober. Por que é mellor hora durante a noite para observalos?
Realmente sería ao amencer ou ao anoitecer. É pola luz, que está baixa e permite distinguir ben o relevo do petroglifo. A idea é que quen dirixe a ruta xogue a ser o sol e poña rasente a luz do foco.
Tiveron afluencia esas rutas?
Foron un éxito. Ata o punto de que tiven que duplicar as visitas pola demanda. Sobre todo gustoume que entre o público non había case ningún experto na materia. Ademais a maioría da xente era galega e sorprendeume ver moitos veciños de poboacións próximas a Sober. Gustoume percibir ese interese polo noso patrimonio.
Pode a pandemia favorecer no futuro ese tipo de turismo, máis específico e sen tanta masificación?
Son das que pensa que si. É un bo momento para apostar polo turismo de calidade. E isto non debe ser só un discurso. Esa idea de que haxa poucas persoas e de que unha actividade sexa ao aire libre fai que á xente lle preste moito máis a visita e se sinta mellor e máis cómoda que co turismo de masas. Ademais é importante contar, como pasa na Ribeira Sacra, con persoas cualificadas que permitan aprender ao mesmo tempo que un pasa un bo anaco.
