Os conservadores gañan as eleccións en Islandia pero necesitarán apoios para formar Goberno

O conservador Partido da Independencia gañou as eleccións anticipadas deste sábado en Islandia, que non ofrecen maiorías claras e sitúan como árbitro a varias forzas de centro que poderían tamén dar o poder á esquerda.

O bloque de esquerda mellorou de forma substancial os resultados de hai un ano, pero non o suficiente como para compensar a caída do seu aliado o Partido Pirata, polo que necesitará de polo menos unha formación de centro para intentar gobernar.

A pesar dos escándalos persoais que afectaron ao primeiro ministro conservador, Bjarni Benediktsson, e que provocaron a ruptura do anterior Executivo e a convocatoria de comicios, os segundos nun ano, o Partido da Independencia fixo valer a súa condición de forza hexemónica e as boas cifras macroeconómicas.

A formación que gañou todas as eleccións, salvo unha, desde a independencia en 1944 non puido evitar un retroceso de 4,5 puntos e cinco escanos, pero logrou un triunfo sólido con algo máis do 25% dos votos, con 8 puntos sobre o segundo, o Movemento de Esquerda Verde, e 16 dos 63 deputados do Parlamento.

Os outros dous compoñentes da extinta coalición no poder ?a máis breve con maioría absoluta na historia do país, con nove meses? tampouco saíron ben parados: o Partido Reformista caeu case 4 puntos e quedou en 4 deputados, tres menos; e Futuro Brillante perdeu os seus 4 escanos e quedou fóra do Parlamento.

Foi precisamente esta última forza política a que precipitou hai mes e medio a caída do Executivo ao descubrirse que Bjarne Benediktsson ocultara que o seu pai recomendou que lle fose "restituído a honra" ?polémica figura legal abolida logo polo Parlamento? a un amigo seu condenado por pederastia.

Os socialdemócratas mantiveron a súa segunda posición, cun lixeiro avance e un deputado máis (11) e ven beneficiados pola subida da Alianza Socialdemócrata, que duplica resultados ata o 12,1% e 7 mandatos. O partido viviu un carrusel na última década: de dirixir o primeiro goberno de esquerda en Islandia en 2009, tras a crise económica, pasaron a sufrir un trompazo catro anos despois, que se prolongou en 2016 converténdose na forza máis pequena do Parlamento, para vivir agora unha subida considerable.

Pero a gran sensación das eleccións é o Partido Centrista, proxecto do ex primeiro ministro Sigmundur David Gunnlaugsson, forzado a dimitir en abril de 2016 ao descubrirse, a través dos papeis de Panamá, que depositara case 4 millóns de dólares en bonos de bancos islandeses nunha sociedade nas Illas Virxes.

A súa saída, coa popularidade polos chans, acabaría provocando comicios anticipados, e o seu futuro político parecía negro ao perder o liderado do Partido Progresista. Pero deixou esa formación hai pouco máis dun mes para fundar unha nova forza política, que agora se sitúa case a par daquel partido, con algo máis do 10% dos votos e 7 mandatos.

Aínda que tanto estes dous partidos como o Reformista están máis próximos ideológicamente aos conservadores, a inimizade persoal entre Sigmundur David Gunnlaugsson e o líder "progresista", o tamén ex primeiro ministro Sigurður Ingi Jóhannsson, expón serias dúbidas sobre a súa capacidade para integrar xuntos unha coalición.

No novo Althingi (Parlamento), que por primeira vez contará con oito forzas, estarán tamén os "piratas", que ceden un terzo dos seus apoios e baixan de 10 a 6 escanos, aínda que se manteñen por terceira lexislatura consecutiva, un resultado meritorio para unha formación de cinco anos de existencia.

Aparte do Partido Centrista, a outra gran sorpresa é o Partido do Pobo, unha forza nacionalista que ha coqueteado coa xenofobia, e que entra con algo menos do 7% e 4 mandatos.

O panorama postelectoral pouco claro que deixan os comicios en Islandia, onde non hai tradición de gobernos en minoría, permite supor que as negociacións para formar un Executivo poden ser tan duras como as últimas, que se demoraron dez semanas e incluíron varias constelacións distintas de partidos.