Unha unidade militar con cen efectivos abandonou este luns o Occidente asturiano e dous hidroavións do Ministerio de Medio Ambiente tomáronlles a substitución, cargando auga, en viaxes continuas, na ría de Ribadeo para frear o avance das chamas nos montes franquinos da Barrosa. O incendio forestal -que obrigou a cortar as comunicacións varias horas o sábado pola noite entre Galicia e Asturias-, provocou que dúas familias perdesen as súas casas, que uns gandeiros visen facerse cachizas a súa cuadra e que ardesen as tres cuartas partes do municipio. Por iso, a corporación municipal celebra, ás dúas desta tarde, un pleno extraordinario para declarar a localidade como zona catastrófica.
«Tanto o Estado, como o Principado, poden conceder a declaración. Non sabemos se con ela darannos máis axudas polas perdas, pero é o que corresponde tal e como quedou todo, abatido», matizaba o luns a alcaldesa Cecilia Pérez. A ningunha autoridade cónstalle que haxa detencións dos incendiarios, a pesar dos rumores que apuntaban a que dous mozos serían apresados por ser os causantes. Nalgún medio de comunicación, afirmouse que algún gandeiro ou cazador podería telos prendido, algo que indigna a ambos os colectivos, sobre todo ao primeiro. O que parece evidente para todos os consultados é que foron intencionados. Unha brigada de investigación do Goberno de Asturias comezou o luns as súas pescudas na zona para esclarecer o sucedido.
«Non sabemos quen son os culpables, pero o que está claro é que case o 100% do sector gandeiro do municipio envorcouse desde o primeiro momento en sufocar as chamas e non só nesta localidade, senón tamén nas limítrofes», destacaba Adrián García. É máis, os gandeiros foron os primeiros en chegar a defender as vivendas ameazadas.
«No meu caso, carguei seis veces a cuba do tractor, que ten capacidade para 14.000 litros para apagar chamas en Viavélez e na Caridade», matiza García. Outro gandeiro do pobo franquino de Arancedo, José Manuel Martínez Reinal, da Casa Nogueira, tamén encheu catro veces o depósito de 10.000 litros da súa cisterna para cooperar na extinción do lume en San Julián. Ambos percorreron cos seus tractores máis de 30 quilómetros, desde o atardecer e ata as catro e media da madrugada do sábado ao domingo.
«Ás dez daquela mañá xa vimos a cortina de fume que cubría a parte alta do concello e soubemos que había un incendio en Boal que ameazaba con alcanzarnos pola calor e o forte vento de 120 quilómetros por hora», informa Reinal. «Tiven que ir a Varres, en Castropol, ás dúas da tarde e alí souben que a outro gandeiro chamárano para defender unha casa no Vidural. Unha hora despois, a nai deste mozo intentaba localizarlle porque tamén corría perigo a súa propia vivenda en San Julián, nel Franco», engade. As alertas máis contundentes saltaron ás cinco e ás sete da tarde.
A pouco máis de seis quilómetros de onde viven estes gandeiros, noutro barrio franquino, o de Lodeiros, as chamas alcanzaron ás seis da tarde unha cuadra: «O vento arrastrou unha povisa -brasa- que prendeu primeiro no esterco e logo outra alcanzou o interior da cuadra, xusto na palleira, co que empezou a arder todo como a pólvora, incluído o tellado de lousa», lamentaba onte a gandeira María Jesús García, que leva 32 anos vivindo neste lugar e nunca vira un incendio destas dimensións.
«Afortunadamente aínda non fora a recoller ás 30 vacas que pastaban noutro prado, senón, morrerían abrasadas no cortello», engade. Logo de tres días sen poder pasar polo lugar, ao fin chegou, ek luns pola tarde, o camión cos pensos para o gando.
Os gandeiros foron os primeiros en axudar e así o fixeron día e noite enchendo de auga as cubas dos seus tractores
«As perdas son de máis de 30.000 euros, incluíndo o feito de que as vacas deron menos leite ao non comer penso. Ademais, a cuadra non está asegurada», engadía o luns García. Tanto ela, como os demais veciños de lugar puideron salvar as súas vivendas grazas á chegada dos bombeiros e dos gandeiros que axudaron.
No municipio, estanlle moi agradecidos ao alcalde de Ribadeo, Fernando Suárez, por enviar tanto aos seus efectivos e medios contraincendios, como aos bombeiros de Barreiros.
FOGARES. Non houbo feridos, nin vítimas, pero tres familias perderon as súas casas. No lugar de Riobón, na parroquia franquina de Valdepares, un señor de 78 anos perdeu por completo a súa vivenda e agora vive noutra próxima da súa propiedade que ardeu só en parte. O inmoble doutros veciños que residen fóra tamén sufriu graves danos . O Concello pagoulle a estancia en casa Xusto ao primeiro e a outra familia que tamén perdeu o seu fogar en Herbedeiras. Os afectados preferiron irse despois con familiares á Caridade. «Nun primeiro momento evacuamos por precaución a uns 30 veciños que trasladamos ao polideportivo», especifica a edil Vitoria Zarcero.
As chamas tiveron en albas na Caridade e no Franco aos donos dun serradoiro local, da mueblería Torres e dun negocio de material da construción, entre outros, pero non chegou a alcanzar estas instalacións.
«ás sete da tarde, prendeu un loureiro e unha palmeira fronte á casa e logo as brasas chegaron ao tellado de madeira da parte traseira. Pronto toda a vivenda empezou a arder. Sacamos á miña nai de 85 anos e a unha veciña de 84 e non nos deu tempo nin a salvar a roupa. Só recuperamos dous colchóns», lamentaba onte Javier Rodríguez, que vive coa súa proxenitora, Inés Fernández e cos seus irmáns José, de 59 anos, e José Manuel, nunha casa de Herbedeiras que quedou totalmente calcinada.
«As perdas ascenden a 100.000 euros polo menos, pero a maior parte cubrirao o seguro, segundo dixéronnos. O perito díxonos que poderiamos alugar, pagándoo a aseguradora, outro lugar na zona ata que se repare a vivenda, o que podería demorarse un ano. O que creo que non cubrirá son os 2.500 euros que tiñamos dentro. Perdemos documentos de identidade e de todo», engade o afectado. Mentres, están a vivir na casa da súa irmá en Valdepares, onde pasarán o Nadal. Coa axuda dun gandeiro de Casa Xanón lograron salvar as 35 reses da súa gandería.
