Están orgullosos de ser de onde son e aínda que case a diario teñen que sortear unha serie de contratempos pola realidade administrativa na que están inmersos, os veciños dos Peares non cambiarían o sitio no que viven por ningún outro. Esta poboación aglutina un total de 14 barrios nos que residen unhas 280 persoas pero, en realidade, pertencen a dúas provincias distintas (Lugo e Ourense), catro municipios (Carballedo, Pantón, A Peroxa e Nogueira de Ramuín) e tres partidos xudiciais (Monforte de Lemos, Chantada e Ourense).
O que desde fóra parece unha curiosidade, desde dentro dá lugar a situacións completamente rocambolescas. Por exemplo, hai uns días unha veciña da parte dos Peares que pertence a Carballedo circulaba pola calzada e atopouse un desprendemento de pedras na vía. Esquivou as rocas e en canto cruzou á beira de Ourense, cuestión de metros, deu cos de mantemento de estradas. Comunicoulles o que ocorría máis arriba e a resposta foi que eles só podían actuar dentro da provincia de Ourense, así que o desprendemento quedou na calzada.
Outra anécdota, unha moza, tamén ao lado de Caballedo, intentou contratar unha liña de telefonía fixa. Chamou ao operador e díxolles que residía nos Peares de Carballedo. Desde a empresa contestáronlle que estaba nunha zona sen sinal de repetidor, fóra do ámbito de influencia e que non podían darlle o servizo. Ao intre volveu chamarlles e díxolles que era dos Peares, A Peroxa, déronlle servizo desde Ourense e ao día seguinte tiña liña fixa. Ten prefixo ourensán pero, en realidade, ela pertence a Lugo.
A maior parte dos Peares é terreo da Peroxa, por iso, tradicionalmente é este concello o que funciona como referencia máis potente e ata non hai moitos anos os veciños de todos os barrios dos Peares empadroábanse nas vivendas ao lado de Ourense para acceder aos servizos máis próximos. «Aquí hai centro médico desde hai moito tempo, pero está na Peroxa, polo que houbo un tempo no que os que pertencemos aos outros tres concellos tiñamos que axustarnos aos límites municipais e ir aos ambulatorios máis afastados, así que cambiabamos o padrón e todos constabamos en dúas casas de Ourense para ir ao médico de aquí. Agora iso solucionouse e temos liberdade para escoller centro», concluíu unha veciña.
O consorcio logrou mellorar algunhas infraestruturas e centralizar xestións, pero non se creou a unidade administrativa única
Coas ambulancias non correron a mesma. O servizo respecta a división provincial co cal, se un veciño ao lado de Carballedo precisa do 061 desprázanse as ambulancias de Chantada ou Monforte, ás que lles leva moito máis tempo chegar. Así que no último accidente de tráfico, tirouse de picaresca e cando houbo que dar a dirección aos servizos de urxencias deuse a referencia de Ourense.
Cos colexios tamén hai controversia. Nos Peares non hai grupo escolar desde os oitenta e cada neno debe ir ao do seu municipio. «Na miña xuventude, vos nenos do mesmo pobo iamos a colexios distintos, viñan catro buses diferentes buscar aos alumnos», explica Raquel González. Agora, os catro nenos dos Peares van ao mesmo centro, neste caso o de Ferreira, pero a manobra non foi fácil. Cos recibos da luz e a auga tamén hai diferenzas, cada un paga segundo o municipio ao que pertence, aínda que as casas sos disten uns metros.
O CONSORCIO. A realidade dos Peares fixo que en 1999 fundásese un consorcio para facilitarlles as cousas aos residentes. Ao principio, a idea era reconverter o pobo nunha unidade administrativa única pero ese obxectivo foise diluíndo. Crear unha especie de concello novo para Os Peares non era fácil e que un dos catro gobernos municipais absorbese a poboación do resto non era prato de gusto nin para os veciños que non estaban no terreo dominante, nin para os alcaldes que quedaban fóra.
O consorcio non cumpriu o obxectivo da unificación, pero se logrou que outras administracións volvesen máis os ollos a esta poboación. O presidente actual do ente é o alcalde de Pantón, José Luis Álvarez quen explica que «ou consorcio serviu, por exemplo, para mellorar algunhas estradas, instalar un novo saneamento e facer a praia fluvial», afirmou.
"Para vos paquetes digo que estou en Ourense, por Lugo non dan chegado"
Óscar García é o responsable do bar O Xugo, na zona de Carballedo. Asegura que o máis complicado é recibir a mercancía. «Se cando fago un pedido poño Os Peares, Carballedo, que é ou que me corresponde, nunca me chega a mercancía. Ou non aparece ou me chaman vos repartidores que suba á Barrela buscala. Se poño A Peroxa chega todo correctamente», explica. O problema é que por proximidade, aos Peares chegan os servizos de repartición de Ourense e cando un pon Carballedo, o paquete vai a través das rutas da provincia de Lugo e non chega ao pobo. «Recibir un paquete é unha odisea», di.
"Foi complicado xestionar que a nena fora ao colexio máis próximo"
Raquel González vive no lado de Carballedo e quería que a súa filla de tres anos fose ao colexio de Pantón por proximidade. Con todo, tocáballe Carballedo. «Primeiro tivemos que esperar a que houbese praza en Pantón. Despois, non tingamos dereito a bus pero finalmente deuse a circunstancia de que hai un neno do lado de Peares que pertence a Pantón e vai en bus. Entón, Educación aceptou que baixemos a nena ata alí e vaia nese bus», explica a nai. «Non comedor temos que pagar a contía máxima porque legalmente tampouco tería dereito», afirma. «Isto conseguímolo este ano pero para ou que vén, se non se cumpre toda esta casuística podemos perder ou dereito», engade.
