DOCUMENTACIÓN. Os militares deron cinco golpes de estado en democracia

O golpe de estado executado este venres polos militares en Turquía eleva a cinco os levados a cabo na historia da república. En 1960, 1971, 1980 e 1997 o Exército efectuou golpes de estado para manter o respecto aos valores laicos do Estado creado sobre a base dos postulados do fundador da República Turca, Mustafa Kemal Atatürk.

En 2007, ademais, lanzaron unha dura mensaxe contra as políticas do goberno islamita do entón primeiro ministro e agora presidente da República, Recep Tayyip Erdogan, a través dun comunicado publicado na súa web, que é coñecido por algúns como o memorándum electrónico ou o e-golpe.

Desde que Turquía foi elixido candidato á adhesión á Unión Europea en 1999, as prerrogativas dos militares turcos víronse reducidas, especialmente desde a chegada ao poder en 2002 da formación islamita moderada do entón primeiro ministro Recep Tayyip Erdogan, o Partido da Xustiza e o Desenvolvemento. Nestes anos produciuse unha loita de poder entre a antiga elite urbana, nacionalista e laica e a nova burguesía musulmá moderada e neoliberal.

A primeira acusa á segunda de intentar islamizar o país, mentres que os seguidores do AKP acusan aos chamados "laicos" de apoiar o golpismo. A reforma constitucional aprobada en setembro de 2010 en referendo, a iniciativa do AKP, permitiu a reforma da lexislación para que os militares puidesen ser xulgados en tribunais civís.

Ata este venres, o Exército mantivo un segundo plano desde os macroprocesos de Ergenekon, de 2013, que levaron ao cárcere por centos de oficiais acusados de golpismo, aínda que foron absoltos máis tarde. As Forzas Armadas de Turquía son o segundo maior exército da Otan e desde principios do século XX exerceu moita influencia sobre o poder civil.

Por tradición, o Exército é unha peza crave no país porque, ademais de manter a orde e garantir a laicidade, vea pola integridade territorial. Libra unha guerra contra o grupo armado kurdo PKK, mantén tensas relacións con Chipre e con Armenia, e ten veciños problemáticos como Iraq, Siria e Irán. Ademais, as Forzas Armadas turcas participaron nas misións da Otan en Afganistán e Libia, e están inmersas nun programa de modernización armamentística.

Comentarios