Os alcaldes da Costa da Morte non esquecen 15 anos despois do Prestige

Os alcaldes dos concellos coruñeses máis afectados pola marea negra do petroleiro Prestige, accidentado hai agora quince anos fronte á Costa da Morte, cren que a catástrofe que causou "culminou as expectativas" que se poden ter sobre un naufraxio que, confesan a Efe, non poderán esquecer.

O buque afundiuse en novembro de 2002 fronte á costa galega e provocou a maior traxedia ecolóxica da historia de España, ao verter ao mar 63.000 toneladas de fuel que afectaron a 3.000 quilómetros de costa e a máis de mil praias, causando unhas perdas que a Fiscalía cifrou en máis de 4.300 millóns de euros.

Os municipios coruñeses de Camariñas e Muxía, zona cero da catástrofe ambiental, viron como o seu litoral se tinguiu de negro "de forma tan brutal que a xente se volveu tola ao verse abocada case a coller a maleta e irse", sostén o rexedor de Camariñas, Manuel V. Alonso de León. "Foi un desastre –continúa– que ningún cidadán ten capacidade suficiente para valorar en canto aos danos" porque "aínda nos está afectando", asegura, xa que "hai chapapote por todos lados".

O Prestige "por desgraza está na mente e na idiosincrasia da Costa da Morte, que foi sempre un lugar de grandes naufraxios, pero este culminou todas as expectativas que tiñamos, non en vítimas mortais pero si en morte biolóxica da zona". "Está moi presente no noso interior e na economía, aínda seguimos tirando o desastre do Prestige", asegura este alcalde.

Alonso de León di que aínda "fai falta moito diñeiro" para limpar "todo o chapapote que aínda hai", e terán que pasar "cincuenta ou cen anos para que isto quede o mellor posible". Na súa opinión, "témonos que dar cun canto nos dentes e agradecer a todos os voluntarios que estiveron aquí" limpando o fuel. "A xente envorcouse, todo foi improvisar e pasouse por alto facer un rexistro cos participantes e o seu contacto para que quedase nos arquivos e poder deixar aos nosos fillos e netos algo da historia que foi o Prestige en Camariñas", sostén.

HOMENAXE AOS VOLUNTARIOS. Para homenaxear a todos estes voluntarios que axudaron a recuperar a costa galega do peor desastre ecolóxico da súa historia, o Concello de Camariñas está a tramitar a Medalla Nacional para o Voluntariado do Prestige con motivo do décimo quinto aniversario do accidente do petroleiro.

Tampouco o alcalde de Muxía, Félix Porto, "para nada" pode esquecer a traxedia hai quince anos na zona cero da catástrofe, que comezou cando o petroleiro zozobrou o 13 de novembro de 2002 fronte ás costas de Fisterra e afundiuse unha semana despois. "Sempre hai que recordar o positivo e o negativo, isto último para aprender, porque aquilo foi un craso erro de xestión pública que indica precisamente o que non se debe facer; as repercusións en positivo son que nos situou no mapa e somos un referente", explica o rexedor, que recorda aquela mañá de hai quince anos na que se espertou "con todo cheo de chapapote".

Foron meses de "incerteza e angustia" pero co paso do tempo "dáste conta de que a natureza é sabia, recuperouse grazas a miles de voluntarios e persoas que se envorcaron para solucionar o problema, e tamén houbo unha implicación importante da administración tanto para esnaquizar como despois para intentar resolvelo".

Para Porto, aquel "torrente de solidariedade e compromiso que foron os voluntarios deu unha gran lección de implicación no problema cando a administración non o resolveu" e, "ante a mentira, o tratamento e a desinformación, apareceu un movemento total e absoluto de implicación por parte da sociedade".

SECUELAS NA MENTE. En Muxía non quedan restos da marea negra aínda que as secuelas pervivan na mente e "o recordo de todos", polo que, indica o rexedor, "queda por saber se un existe protocolo claro e nítido do que se debe ou non facer en situacións parecidas, porque unha situación como esta non pode quedar en mans de perfectos incompetentes".

José Marcote Suárez, alcalde de Fisterra, di que "hai cousas que non se esquecen nunca" e esta é unha delas, que "afortunadamente xa pasou e esperemos que sirva para que non volva pasar".

Neste concello tampouco quedan restos do chapapote do Prestige, ou poida que si, materializados nalgunhas galletas que se atopan na area das súas praias. "Non é posible determinar de certo se son unha vertedura recente ou do Prestige, pero son cuestións puntuais e en moi pouca cantidade". O rexedor de Fisterra, por onde pasan un milleiro de buques con mercancías perigosas ao mes, espera que a do Prestige sexa unha lección apresa, aínda que recoñece que "o ser humano é experto en tropezar cantas veces faga falta na mesma pedra"