A cantante de ópera Julia Espín inspirou na súa mocidade algúns versos de Rimas' ‘de Bécquer, quen tamén a homenaxeou con dous álbums con poemas e debuxos que se conservan na Biblioteca Nacional. A muller casou máis tarde co político Benigno Quiroga, co que viviu tempadas na comarca sarriá.
a comarca de Sarria e a poesía do sevillano Gustavo Adolfo Bécquer están unidos aínda que puidese parecer que os separan décadas e quilómetros de distancia. O seu vínculo é unha figura feminina que inspirou versos ao poeta, Julia Espín Pérez Colbrand. ela foi cantante de ópera e está vinculada coas terras de Sarria polo seu esposo, o político Benigno Quiroga López Ballesteros, propietario do pazo dos Quiroga de Hospital do Incio e da Casa Grande da Pobra de San Xiao (Láncara).
Julia Espín, quen naceu en 1838, foi musa de Bécquer, polo que é a protagonista dalgúns dos versos das famosas ‘Rimas'. O escritor tamén a obsequiou con dous álbums con poemas e unha ampla colección de debuxos da súa autoría, que a cantante conservou durante toda a súa vida.
Segundo unha biografía de Bécquer elaborada polo Instituto Cervantes, o poeta e a cantante coñecéronse a mediados do século XIX, cando el, nun dos seus paseos polas rúas de Madrid, descubriu a Espín no balcón da súa casa.
Nesa época o poeta non era a figura destacada da literatura española que é hoxe, senón que trataba de abrirse camiño no mundo da arte na capital de España. Pola súa banda, Julia Espín quería dedicarse á música, polo que proxectaba viaxar ao estranxeiro e formarse como artista de canto.
PRIMEIRO ENCONTRO
Ese primeiro encontro, no que o poeta romántico, quedaría prendado da súa beleza, inspiraría a rima XVI na que se describe a un home observando á súa amada nun balcón, segundo explica o catedrático de literatura española Jesús Louro. Este especialista dedicou un artigo á figura da cantante de ópera baixo o título ‘Gustavo Adolfo Bécquer e Julia Espín: os álbums de Julia', que se recolle na publicación ‘O gnomo, boletín de estudos becquerianos'.
Tras ese encontro entre o poeta e a que sería a súa musa, un amigo posibilitou que o escritor participase nos faladoiros do salón dos Espín. Estas eran unha dos faladoiros artísticos máis frecuentadas de Madrid. Isto debíase a que o pai de Julia, Joaquín Espín Guillén, era director dos coros do Teatro Real; mentres que a súa nai, Josefina Pérez, era sobriña da cantante Isabella Colbrand, primeira esposa do compositor Gioachino Rossini.
ÁLBUMES
A importancia de Espín foi tal na obra de Bécquer, que os dous álbums cos que a obsequiou durante estes faladoiros están dedicados a ela e algúns dos debuxos teñen como protagonista á súa musa. Unha das ilustracións, por exemplo, recolle á familia Espín nun dos palcos do Teatro Real.
No segundo dos álbums tamén se atopan algúns versos escritos por outros dramaturgos que frecuentaban os faladoiros da familia Espín. Neles descríbese á muller como «bela entre as belas», «anxo do ceo» ou «bela flor».
O catedrático Jesús Louro considera que, pola presenza de Julia nos álbums do poeta, leva a pensar nela «polo menos como confidente do artista e testemuña excepcional do seu proceso creativo». Segundo a súa opinión, á lenda de Bécquer engadiuse «a lenda de Julia Espín, un dos capítulos máis suxestivos e paradoxais da historiografía becqueriana».
Os álbums non saíron á luz ata fai preto de dúas décadas, cando foron expostos nunha galería de arte de Madrid e na actualidade atópanse na Biblioteca Nacional.
A relación entre a cantante e o poeta foi tal que unha sobriña de Bécquer, filla do seu irmán Valeriano, recibiu o nome de Julia en honra de Julia Espín. Segundo Julia Bécquer, o escritor foi o seu padriño e decidiu porlle á súa afillada o nome da súa musa.
Pola ligazón da familia Espín coa música non é de estrañar que a moza Julia, que tiña outros tres irmáns, terminase sendo cantante de ópera e chegase a actuar no famoso teatro da Scala de Milán. A artista protagonizou a ópera ‘Turanda' de Bazzini nesta cidade italiana. Tamén actuou en Francia e Rusia, onde ao parecer truncouse a carreira da musa de Gustavo Adolfo Bécquer ao perder a voz, segundo Jesús Louro, quen define a Julia como «a muller ideal becqueriana».
BENIGNO QUIROGA
En 1873 a musa de Bécquer casou co político Benigno Quiroga López Ballesteros, quen foi deputado, secretario do Congreso e ministro, ademais de ocupar altos cargos en Filipinas e ser xefe do Partido Liberal en Lugo.
Segundo sinala o escritor e investigador lucense Luís López Pombo, á xestión deste político débeselle a construción da estrada da Ferrería do Incio. Ademais, fomentou o uso das augas medicinais deste municipio, que a finais do século XIX foron declaradas de utilidade pública grazas á súa xestión.
Quiroga López non só beneficiou este concello, onde tiña unha vivenda, senón tamén a outros concellos da comarca. A el débeselle a ampliación do campo da feira de Sarria e o acondicionamento de estradas. Por iso dedicóuselle unha rúa na vila e o seu retrato colga no consistorio. Así mesmo, a principal rúa da Pobra de San Xiao, onde tamén tiña unha casa, leva o seu nome.
En Hospital do Incio o matrimonio tiña unha mansión, situada nas proximidades da igrexa, que era a antiga casa da familia dos Quiroga e que foi reconstruída polo deputado e ministro. Nela pasou tempadas o matrimonio e á musa de Bécquer débenselle moitas das plantas que se atopan no xardín da vivenda.
REUNIóNS
Este inmoble foi lugar de reunión de intelectuais e personalidades da política da provincia do momento, como o conde de Pallares, o marqués de Villaverde de Limia, Dositeo Neira Gayoso, os Quiroga Vázquez Queipo, Pastor Masede, o conde de Campomanes ou José Benito Pardo, sinala Luís López Pombo. «Tamén estiveron numerosas personalidades da política nacional, entre as que destaca o que fose presidente do goberno liberal, o xeneral Moret, que pasou algunha tempada nesta casa», engade o escritor. En Hospital non só reuníronse políticos, senón tamén numerosos intelectuais.
Julia Espín faleceu en 1906 e dous anos máis tarde fíxoo o seu marido, Benigno Quiroga. A pesar da morte da muller fai máis dun século a figura de Julia Espín e o seu vínculo coa obra de Gustavo Adolfo Bécquer permanece no recordo a través de numerosos ensaios e artigos que a definen como «a muller ideal» do escritor ou como «a máis becqueriana» das mulleres que pasaron pola vida do poeta. Incluso a súa historia foi novelada no libro 'Julia, raio de lúa', no que relata e consérvase a relación entre o poeta romántico e a súa musa.
O poeta e a que sería a súa musa coñecéronse na rúa en Madrid e tratáronse nos faladoiros artísticos dos Espín.
DESCENDENTES
Joaquín Quiroga, o primeiro conde de Quiroga Ballesteros
O matrimonio formado por Julia Espín e Benigno Quiroga tivo tres fillos: José, Luís e Joaquín. Este último ocupou varios cargos no goberno central e foi o primeiro conde Quiroga Ballesteros, titulo concedido en 1931.
Joaquín Quiroga xogou un papel importante para que a vila de Sarria contase cunha traída de auga. Esta inaugurouse en 1918 tras dez anos de xestións.
Fillo adoptivo de Sarria
Polo seu traballo en Sarria, o Concello concedeulle en 1919 o título de fillo adoptivo e predilecto do municipio. Ademais, desde hai uns anos o seu retrato figura na galería de sarriáns ilustres.
Pola súa banda, Luís Quiroga Espín tamén foi varias veces deputado.
