A unidade de mama do Hula leva preto dun ano facendo tatuaxe de mamila e areola a pacientes ás que se lles extirpa un ou ambos os peitos tras un cancro e que se someten a unha reconstrución posterior. En todo este tempo, fíxose xa micropigmentación a catorce mulleres.
Sofía Márquez, a enfermeira da unidade, é a encargada de facer ese labor, para a que recibiu formación específica e da que, evidentemente, fixo moitas probas. "Practicaba con pel de porco porque é a máis parecida á humana, así que todos os días compraba o meu touciño entrefebrado e sobre ela facía a mamila, a areola e o sombreado, que é o último paso", explica.
Tamén acudiu ao Chuac coruñés a observar o traballo da enfermeira xestora de casos, da que di que leva moitos anos realizando esa clase de tatuaxe, e ao Chou ourensán, hospital onde tamén se ofrece ás pacientes. Iso é un matiz que Márquez aclara: ofrécese a todas as mulleres que o poidan necesitar pero non todas aceptan.
"Hai mulleres que, unha vez que acabaron o tratamento, non queren saber nada" máis , explica, aínda que admite que a maioría están "encantadas", tanto coa oferta como co resultado. Non é raro que se emocionen ao ver o resultado. "É algo que é moi importante para elas porque, unha vez que se fan a reconstrución do peito, isto é o que lles falta. É a guinda do pastel, o final", explica.
O proceso non resulta doloroso porque se fai con anestésico local
Nunha mastectomía parcial a mamila non ten por que verse afectado, pero nunha completa, si. Logo da retirada da mama, faise unha reconstrución que inclúe a colocación dun implante, pero non hai forma de facer unha mamila con cirurxía, é necesario debuxalo coa micropigmentación.
Aínda que se tende a chamar a esa tarefa tatuaxe terapéutica; en realidade, non se realiza cun equipo igual ao dos tatuadores convencionais, senón cun micropigmentador. Márquez explica que unha tatuaxe normal está pensada para que dure toda a vida, mentres que a micropigmentación é máis superficial e necesita retoques. Cos anos, as pacientes teranse que someter a un repaso.
DISEÑO. Na primeira sesión, a enfermeira da unidade de mama debuxa sobre o peito a areola e mamila. Se a paciente recibiu unha mastectomía unilateral, o debuxo faise copiando a areola do peito que conserva para reproducir o mesmo diámetro. Se foi bilateral búscase que o deseño se adapte ao peito.
Non resulta raro que o tatuado teña que recibir varios retoques pasado un tempo
Como se realiza con anestésico local, o proceso non resulta doloroso, aínda que si pode causar molestias. Márquez explica que se utilizan distintos pigmentos, xa que é desta forma como se pode dar, con distintas cores e sombras, unha aparencia de volume e que se aproxime a unha mamila natural.
Á paciente entrégaselle unha folla cos coidados que debe aplicar en casa e volven citala. Pasado un mes, regresa á consulta e repásaselle o debuxo e faise o sombreado, punto final da tatuaxe, que axuda a darlle un aspecto máis realista. Os retoques dependen, en realidade, de como reacciona a pel da paciente. Algúns pigmentos poden producir rexeitamento, de forma que o corpo tende a eliminalos e unhas partes do debuxo quedan máis nítidas que outras. Nese sentido, compórtase de forma parecida a unha tatuaxe porque non resulta raro que o tatuado teña que recibir varios retoques pasado un tempo.
Sofía Márquez recoñece que nunca pensara, cando estudaba Enfermería, que entre os seus labores incluiríanse as tatuaxes. Con todo, asegura que é un labor que lle gusta moito, unha tarefa que achega moito á paciente. Hai simultaneamente unha sensación de peche de círculo e axuda a mellorar a autoestima e a percepción da propia imaxe, segundo explica.
