As herdanzas ás veces son caramelos envenados. As cargas que acompañan aos bens a recibir son máis gravosas que o valor destes, ademais de ser en ocasións a espoleta que detona litixios e distanciamentos entre familiares. Iso aboca aos beneficiarios a repudiar esa sucesión.
En 2017, último ano completo do que se dispón actualmente de datos, rexistráronse 374 renuncias a herdanzas na provincia de Lugo, segundo apunta o Colexio Notarial de Galicia, o que supón o 42% máis que o exercicio anterior e case quintuplica as cifras dunha década antes —84 en 2007—, cando os lucenses aínda non padecían os efectos da recesión económica.
En Galicia, segundo informa este órgano colexial, producíronse en 2017 case sete renuncias diarias de media, 2.537 en total, unhas 2.000 máis que se se bota a vista atrás dez anos.
A explicación a tanta renuncia é, por unha banda, a letra pequena que levan aparellados os bens a recibir, sobre todo no caso de inmobles hipotecados, e, por outra, a condición do beneficiario. Pais, parellas e fillos teñen bonificacións, pero no caso de tíos, sobriños e demais familia ou achegados a alta fiscalidade en Galicia obriga a dar un paso atrás a máis dun sucesor.
En notaríalas tamén aprecian que hai sucesores que renuncian para que se poidan beneficiar outros familiares
O imposto de sucesións é estatal, pero as comunidades autónomas poden aplicar bonificacións fiscais. Dáse así un escenario tributario desigual. Por exemplo, un fillo que herda bens por valor de 800.000 euros en total, en Galicia tería que abonar ao redor de 15.000 euros; en Andalucía e Canarias practicamente nada e en Aragón máis de 150.000. O Tribunal de Xustiza da Unión Europea xa advertiu a España de que ten que harmonizar a taxa.
A exención fiscal aplicada pola Xunta desde 2016 para pais, fillos e cónxuxes en herdanzas inferiores a 400.000 euros triplicou a redacción de testamentos en vida, pero non freou as renuncias. En notaríalas aprecian un terceiro motivo, hai herdeiros que delegan noutros familiares co fin de que estes póidanse beneficiar da repartición.
¿QUÉ FACER? Os especialistas aconsellan aos sucesores que de entrada, aínda que as cargas sexan gravosas, non renuncien e que negocien. Advirten de que esas ás veces se adoitan reducir porque os acredores abaratan as súas pretensións porque prefiren polo menos cobrar algo a non embolsarse nada.
Se o asignatario quere desentenderse dunha herdanza, o que ten que facer é acudir a unha notaría. Unha renuncia simple, que vai acompañada dun certificado de defunción e das últimas vontades, costa ao redor dos 60 euros. Prezo que aumentará en función do número de folios que conteña o documento e do de copias.
Cando a sucesor renuncia, búscanse outros beneficiarios. Se estes tampouco aceptasen ou se non os houbese, o patrimonio pasaría a mans da Xunta, que tería que porse de acordo cos acredores. Saldadas esas contas, o sobrante iría entón a beneficio de inventario da administración.
No medio da nada
A comunidade esixiu no xulgado o abono desa débeda, que recae no dono defunto, porque o sucesor non aceptou o legado, xa que a hipoteca é máis elevada que o valor do propio inmoble, nin renunciou a el. A afectada tampouco pode ir contra a entidade financeira coa que ten contraído o préstamo debido a que aínda non solicitou a execución hipotecaria. Hai bancos que se desentenden porque prefiren non cobrar a afrontar a débeda acumulada.
