¿Necesita Lugo un xulgado de Viogen?

O BNG lidera a súa reivindicación na loita contra a violencia machista e incluíuno no seu pacto con Pedro Sánchez  Asociacións de vítimas e operadores xurídicos negan que sexa prioritario e cren que pode prexudicar ás mulleres
Juzgados de Lugo. XESÚS PONTE
photo_camera Xulgados de Lugo. XESÚS PONTE

Desde hai uns anos, algúns partidos políticos puxeron no centro das súas reivindicacións a creación en Lugo dun xulgado especializado de violencia machista, unha esixencia á que se foron sumando plataformas feministas e asociacións e que incluso contou nalgúns momentos coa simpatía dalgúns colectivos profesionais ligados á administración de Xustiza. No entanto, a reivindicación sempre caeu en saco roto porque se estrelou contra a realidade dos números: as cifras de asuntos de violencia de xénero (Viogen) non daban para crear unha sala exclusiva non xa na capital, senón na provincia.

Con todo, o BNG non cejó no seu empeñou e converteuno en estandarte, ata o punto de que o seu único deputado no Congreso español ha incluído branco sobre negro como unha das condicións para apoiar a investidura de Pedro Sánchez a creación de xulgados de Viogen nas únicas capitais galegas onde non funcionan en exclusiva: Santiago, Ourense e Lugo.

Maite Ferreiro: "O xuíz especializado podería decidir se se despraza o a outro partido xudicial ou despraza á vítima a Lugo"

Pero poucos máis detalles coñecíanse acerca da proposta, nin de como espera o BNG que leve a cabo. Maite Ferreiro, representante nacionalista, intentaba arroxar este martes algo de luz: "Queremos un xulgado específico de violencia machista, e se lle sobra tempo, que poida asumir outros asuntos. Ao revés do que fai agora".

Segundo considera, iso permitiría "que todo o persoal tivera formación específica e que as instalacións tiveran espazos axeitados, non como agora, que as vítimas teñen que compartir espazo coa familia do maltratador". Entende que isto non se pode conseguir só destinando máis medios ou reformando as instalacións.

José María Gómez: "Os números dos xulgados de Lugo non alcanzan os que esixirían a creación dun xulgado de violencia de xénero"

Ferreiro di que agora as vítimas "moitas veces teñen que estar a esperar a que o xuíz acabe outros asuntos para atendelas e tome unhas medidas cautelares das que mesmo poden depender as súas vidas. Cun xulgado específico terían preferencia". Recoñece que crear un só para o partido xudicial de Lugo non sería posible porque as cifras non dan, "pero se con outros". A solución que atopa para os partidos xudiciais máis afastados á capital é que sexa o xuíz o que se desprace.

A representante do BNG non deixa pasar a ocasión de remarcar que conseguiran "consenso" dentro de todo o movemento feminista, das asociacións de vítimas, o Colexio de Avogados e a Audiencia Provincial.

José Antonio Varela Agrelo: "Lugo necesita antes que ese xulgado un do Social, arranxar a primeira instancia ou a sala civil da Audiencia"

En realidade, parece que ese consenso non é tal, máis aló de que todos eles, consultados por este diario, consideran que un xulgado de Viogen exclusivo sería o ideal nun mundo ideal, que non é este. En primeiro lugar, porque a situación de partida que describe Ferreiro é outra, como apuntan desde o propio xulgado de Viogen de Lugo. Trátase do de Instrución 3 e non é exclusivo pero si especializado. é dicir, o seu xuíz e os seus funcionarios si teñen formación, a sala ten substancialmente reducida a entrada doutros asuntos e calquera caso de Viogen ten prioridade absoluta.

Ademais, como deixou ben claro a semana pasada o presidente do TSXG na súa visita á cidade, "nin os números de Lugo nin os provinciais xustifican nin de lonxe a creación dese xulgado".

Roberto Brezmes: "A nivel persoal, creo que é unha proposta pouco traballada. Que falen cunha vítima de Chanta ou do Vicedo"

Pero é que a opinión é compartida por todos os operadores xudiciais que traballan directamente con vítimas dentro do sistema de Xustiza, e polos mesmos motivos. O fundamental é que un xulgado que centralizase todos os casos da provincia suporía unha "dobre victimización" das denunciantes, xa que implicaría que deberían trasladarse a Lugo para calquera trámite durante todo o proceso. As vítimas, as testemuñas, os fillos da parella.., as veces que sexa necesario.

Nestas circunstancias, calquera vantaxe que puidese supor a exclusividade quedaría eclipsada polas desvantaxes, que penalizarían ás vítimas. Eses mesmos operadores xudiciais coinciden en que sería moito máis eficaz e urxente dotar de máis medios á loita contra a Viogen e empregalos de xeito máis eficaz: máis peritos e psicólogos no Imelga para que os informes se redacten con máis rapidez, que se amplíen os puntos de información e de apoio na provincia, ou que se cren casas e pisos de acollida noutras comarcas para que a vítima e os seus fillos non teñan que abandonar totalmente a súa contorna e a pouca rede de apoio que lles poida quedar.

Cristina Pérez: "A miña opinión é que é máis eficaz dedicar máis medios materiais. Ese xulgado aumentaría aínda máis a victimización"

VÍTIMAS. Isto polo que respecta aos profesionais. Aínda máis contundente móstrase Marta Rodríguez Engroba, presidenta da asociación de axuda ás vítimas Si, Hai Saída: "¿Alguén se preguntou que implica para unha vítima que a teñan que trasladar a Lugo para todo? Se xa é difícil que dea o paso de denunciar cando ten a comisaría á beira de casa, imaxínache en sitios do rural, moitas delas vivindo en casa co marido e a familia del, sen coche nin carné, sen conexións de bus con Lugo. ¿Como se escapan? Hai xente que se pensa que todo o mundo ten a vida arranxada e o coche na porta".

Engroba segue pensando no proceso para a vítima: "E unha vez que están en Lugo, ¿como volven? Nun xulgado sabes cando entras, nunca cando sales. Non hai nin autobús nin trens. Moitas mulleres teñen ao seu cargo acodes maiores e nenos, ¿déixanos sos pola mañá ou pola tarde e veñen para Lugo sen saber cando van poder volver?".

Marta Rodríguez Engroba: "O que penso cando ouzo estas cousas é que non coñecen o día a día das vítimas, deberían falar con elas"

Ademais, recorda, durante un proceso hai que visitar o xulgado varias veces. "¿Imos ter un xuíz de pobo en pobo coma se fose un Telepizza?", di.

A ela tamén lle parece "moito máis importante conseguir que se destinen máis medios, que as vítimas estean ben atendidas desde a base, desde o mesmo momento que denuncian e ben informadas antes".

Comentarios