"O tipo de medicina que practicas en eses países é o Medicina que che levou a estudar a carreira. Non é a clase de Medicamento defensivo que se practica aquí", explica Laura Coto, traumatóloga do Hula sobre as súas experiencias nos dous últimos anos en Camerún e Chad.
En ambos os países chegaron á súa mesa de operacións problemas que aquí non ven, para os que se pide que dea unha solución con material escaso e obsoleto. "Obrígache a ser moi creativa", admite. Por exemplo, na semana que pasou en Dfchang (Camerún) en 2021 coa ONG Cirurxiáns Ortopédicos de España para o Mundo, o que máis viu foron fracturas mal consolidadas, unha rareza no hospital lucense.
Explica que, como o acceso sanidade limitado nun país tan pobre, moitas fracturas quedan sen tratar. O óso cúrase mal, pódense producir acortamientos ou grandes cicatrices.
"Neses casos hai que empezar de cero. Romper e volver a pór no sitio, o que non sempre é posible. Hai que adaptarse ao material dispoñible. Quizais no Hula utilizarías un cravo e alí non hai cravo", explica.
En Chad, onde viaxou este ano por dúas semanas conAxuda Médica a Países en Desenvolvemento, volveu enfrontarse a casos similares e sumou outros novos. Un par de semanas antes da súa chegada producíronse protestas nas rúas. Para atallalas, as forzas de seguridade cargaron moi duro. Saldáronse con 70 mortos e máis de mil feridos e a comitiva da ONG en quirófano a moitos feridos de bala, persoas que foran disparadas durante eses levantamentos e operadas de urxencia pero quedaran mal. De novo, os feridos de bala no Hula son excepcionais.
Nese país, máis humilde aínda que Camerún, cun 80% da poboación vivindo por baixo do limiar da pobreza, a doutora Coto e os seus compañeiros acudiron á lectura de tesinas da sétima promoción da facultade de Medicamento, que supón a incorporación á sanidade de 17 novos médicos. Como algúns dos cooperantes formaban parte do xurado fíxose coincidir a viaxe con ese momento. "Foi moi emocionante participar, celebrar o novo futuro que se abre ante eses médicos. Nun lugar cunha elevada taxa de analfabetismo, as súas familias fan un grandísimo esforzo para que poidan ter educación superior. Moitos deles logran estudar grazas ás achegas de familias españolas, que lles pagan a matrícula", sinala.
A traumatóloga conta que a relación cos pacientes é o mellor da experiencia como cooperante. "é xente que che agradece moito que esteas alí, que fagas calquera pequena cousa que aquí se dá por sentada e que fas sen darlle demasiada importancia", indica. Por exemplo, alí os enfermos deben pagar o material que se usa nas súas cirurxías. Como a comitiva leva material para doar, úsase ese e, evidentemente non se lles cobra, algo que lles evita un gasto sempre inconveniente e que lles alivia moitísimo.
Os médicos europeos axudan a formar en técnicas cirúrxicas aos locais e a cambio reciben outro tipo de aprendizaxe. "Dáche máis humanidade cos pacientes, máis empatía", explica a doutora Coto.
