Inca, a empresa adxudicataria da rehabilitación e posta en funcionamento da antiga fábrica da luz, empezará a construír dous novos diques de obra no río a principios de agosto. Un será levantado xusto antes das comportas da canle que conducía a auga ata a fábrica e outro, logo da instalación, para reparar a canle que devolvía o caudal ao río. Mentres tanto, o dique construído en novembro augas arriba, para arranxar o chamado caneiro da Luz ou das Illas, e que a Confederación Hidrográfica do Miño-Sil (CHMS) considerou ilegal e ha mando desmontar, segue en pé, á espera de que o Ministerio de Medio Ambiente confirme a sanción. Esta inclúe multa de 180.000 euros ao Concello, como promotor da obra.
Os diques que Inca prevé empezará a construír en torno ao 8 de agosto estaban contemplados no proxecto e na declaración de impacto ambiental que superou este, pero inevitablemente afectarán o río nun tramo de alta protección, xa que forma parte da Reserva da Biosfera Terras do Miño e da Rede Natura 2000 e está declarado Lugar de Interese Comunitario (LIC). Ademais do impacto que as obras poidan ter nos ecosistemas fluviais, onde viven especies animais e vexetais vulnerables e en perigo de extinción, enturbarán o río, como a propia empresa admite, en plena época de baño e tamén afectarán o paseo que discorre á beira, moi utilizado durante todo o ano pero especialmente agora. Non implicará o corte do carreiro, como estaba previsto inicialmente, pero as máquinas traballarán xusto á beira, a unha altura considerable, pola diferenza de cota.
Os dous novos diques figuran na declaración de impacto ambiental, pero Adega di que esta non inclúe todas as especies
O dique anterior ás comportas medirá dez metros de longo e oito de ancho e quedará un metro por encima do azud, polo que o impacto visual será importante. A empresa explicou no seu día que este muro non sería necesario se se permitise acabar o que empezou a levantar augas arriba e que foi paralizado pola CHMS porque, segundo esta, non figuraba de forma explícita no proxecto nin na declaración de impacto ambiental. Inca discrepa. Alega que se indicaba que a reparación do caneiro faríase en seco e que iso só é posible coa construción dunha ataguía, pero o organismo de conca considerou que non é suficiente. Ese dique tamén serviría para reparar a canle da fábrica, por iso Inca pediu insistentemente que lle deixasen terminalo e facer o traballo. A instancia da CHMS, Inca empezou a tramitar a legalización da obra, pero o proceso está embarrancado porque o ministerio e a Xunta discrepan sobre quen ten que autorizalo.
O terceiro dique previsto, augas abaixo da fábrica, terá 30 metros de longo e oito de ancho. A previsión de Inca é empezar polo das comportas e, cando este estea finalizado, iniciar o outro. Espera que, en conxunto, os traballos non duren máis de dous meses. Asume que a intervención no río vai provocar turbidez, pero cre que non vai afectar á zona de baño do Club Fluvial, con cuxa directiva xa se reuniu para mantela ao tanto. "Os enxeñeiros dinnos que os traballos non nos van a prexudicar, porque, precisamente polo dique que hai máis arriba, o río, na zona que nos incumbe, leva máis auga que outros anos. A realidade? Ata que o vexamos non o saberemos", explica o presidente do club, Perico Margaride.
Efectivamente, o caudal nesa zona é maior que outros veráns, o que supón unha vantaxe para os bañistas, aínda que tamén hai quen se queixa de que a auga tapa o caneiro polo que moita xente accede ao trampolín e ao río.
ADEGA. Tamén a asociación ecoloxista está ao tanto das novas obras, ás que prevé alegar a pesar de que Inca anunciou unha querela contra ela "para intentar frearnos", di Adega. O colectivo estuda a documentación para tratar de ver o impacto que os traballos poden ter nunha zona tan sensible. "Non é ou mesmo unha obra que catro. A acumulación de impactos en tempo e espazo pode supoñer unha ameaza maior para as especies vulnerables e en perigo de extinción que hai nesa zona". Por outra banda, Adega comprobará se as obras axústanse ao procedemento administrativo, aínda que este tampouco é ningunha garantía para a asociación. Adega mantén que a declaración de impacto ambiental que aprobou o ministerio ten "pouco rigor" porque non inclúe sequera todos os hábitats e especies que figuran, por exemplo, no plan director da Rede Natura.