O Mércores Santo, Manuel Castiñeira asistiu á misa dos óleos, na que os sacerdotes da diocese renovan as súas promesas e o bispo bendí os aceites que se usarán durante todo o ano, pero ao finalizar a celebración desculpouse e marchou. As pernas fallábanlle desde hai moito, e cada vez máis, polo que comunicou a Paquita Jiménez, coa que formaba tándem na sancristía desde hai anos, que non ía poder estar no resto de actos da Semana Santa. Soubo deles igualmente cada día por teléfono, pero non volveu pola catedral e, xusto unha semana despois, faleceu.
"Don Manuel levaba días sen vir e deunos mal presentimento, pero aínda así o desenlace colleunos por sorpresa. A sensación é de baleiro, de non ter a quen acudir. El era o gardián e a memoria viva da catedral", sinalaba este xoves o cóengo César Carnero, un recordo practicamente idéntico ao que fan outros membros da seo, desde o seu sobriño e tamén cóengo Luis Varela; a Paquita, que foi o seu grande apoio nos últimos anos, ou Carolina Casal, que foi conservadora do museo.
"Era unha persoa entrañable. Sempre tiña palabras de agarimo. Comiches, neniña? Pasas frío?, preguntábame cando vía que pasaba moitas horas na catedral", recorda Casal, quen destaca que Castiñeira foi unha peza crave no traballo que puideron facer ela e todos e cada un dos estudiosos que pasaron pola basílica nas últimas décadas. "Sabíao todo. Por onde se accedía a tal sitio, por onde ían os cables...", conta.
Castiñeira recibiu a ordenación en 1961 e foi destinado á catedral como sancristán, onde pasou os seguintes 58 anos. Desde 1993 era cóengo e non só era unha referencia para as persoas que traballan na basílica senón para moitos lucenses que acudían a ela. O seu sotana, as súas lentes negras e, desde hai anos, o seu aspecto encorvado eran inconfundibles. Él abría e pechaba a catedral, que era, literalmente, a súa casa, xa que residía na vivenda dos sancristáns, con comunicación directa coa basílica.
Manuel Castiñeira, reservado e de xesto serio, pero tamén bromista, dedicou toda a súa vida sacerdotal a coidar a seo
A primeira misa do día oficiábaa el na capela da Virxe dos Ollos Grandes e ás veces tamén celebraba a da unha. Era frecuente que algunhas persoas acudisen ex profeso "á misa de don Manuel". O culto e a atención aos fieis eran o primeiro para el, destaca o seu sobriño, pero tamén soubo ver a importancia de que o templo potenciase a súa vertente cultural e demostrou ser unha persoa aberta aos cambios.
A pesar de que era reservado e de xesto serio, quen o tratou asegura que era bromista —"quitáballe punta a calquera acontecemento"—, que acumulaba moita sabedoría popular e, que sen chegar ao nivel do seu irmán, que foi prefecto da catedral, era un gran afeccionado á música. Durante anos, era chamado a tocar o órgano en moitas parroquias.
O cóengo será enterrado este venres no claustro, tras unha misa que se celebrará ás 12.00 horas. O sábado haberá outra ás 17.00 horas en Aspai (Outeiro de Rei), a súa parroquia natal.
