As peaxes para unha científica

Tres investigadoras lucenses revisan a súa experiencia e apuntan como promover esa carreira entre as nenas e novos estudantes
Público asistente el martes a la jornada sobre emprendimiento femenino en la USC. VÍCTORIA RODRÍGUEZ
photo_camera Público asistente este martes á xornada sobre emprendemento feminino na USC. VICTORIA RODRÍGUEZ

Aseguran que non se toparon con grandes trabas á súa carreira científica por ser mulleres, a pesar do cal recoñecen que hai chanzos máis difíciles de subir que outros. A catedrática de Xenética da USC Laura Sánchez Piñón e a coordinadora do laboratorio de Nanoproteómica do Hula, Cristina Núñez González, son de xeracións diferentes pero coinciden en cal é o momento de maior vulnerabilidade na carreira dunha investigadora.

"Creo que sería preciso dar máis apoio e empuxe ás mulleres no período postdoctoral", explica Sánchez Piñón, que aclara que a dificultade para conciliar e os horarios non fixos e moitas veces pouco ortodoxos poden resultar clave para explicar por que moitas abandonan unha prometedora actividade investigadora precisamente nese momento. Apunta que é especialmente visible nas carreiras experimentais. "Un experimento pode necesitar que esteas no laboratorio ás dez da noite ou que vaias o fin de semana. Como ocorre noutras profesións, é un traballo que non entende de horarios", di.

ela, que foi a primeira muller no departamento de Xenética e que ten experiencia de traballo en equipos de diferentes países, di que nunca notou molestia algunha por ser muller, aínda que si percibiu problemas noutras.

Pola súa banda, a experiencia de González coincide totalmente coa catedrática. "Nos equipos nos que traballei a maioría eran mulleres e incluso se priorizan os liderados por mulleres dando máis puntos para algunhas axudas. Eu non estou a favor da discriminación positiva, aínda que nos beneficie preferiría que se nos valorase exclusivamente polo currículo", apunta. Agora tócalle a ela contratar a un biólogo molecular para o laboratorio do Hula e a experiencia é o único polo que se interesará.

Con todo, si recoñece unha circunstancia que supón un antes e un despois na carreira das mulleres: a maternidade, que obriga a retardar unha investigación que é imparable para unha profesional que é insubstituíble nese momento. Acaba de volver dunha baixa maternal que non foi tal. Cada día falaba cunha persoa do laboratorio, sentaba ante o ordenador todas as tardes e mantiña lecturas de artigos ao día. Non hai outra forma de facelo.

Cun contrato de investigación do Instituto de strong <>Saúde Carlos III en vigor recoñécese en débeda con María de la Fuente, directora da unidade de strong <>Nanooncología de strong <>Oncomet, que logrou que as baixas maternais descontásense do período a computar para as súas avaliacións para que as mulleres que foran nais puidesen optar a renovar eses contratos en igualdade de condicións e non fosen penalizadas por ter unha menor produción científica.

Pola súa banda, Laura Fachal, veterinaria que investiga no Wellcome Sanger Institute de strong <>Cambridge sobre risco xenético en enfermidades autoinmunes, asegura que, mentres estudaba a carreira escoitou "nun par de ocasións que Veterinaria non era unha carreira para mulleres, aínda que eu tiña moi claro o que quería facer". Avoga por promover a realidade das mulleres en tarefas investigadoras. "Esa idea preconcibida que asocia a figura dun científico a un home branco de mediana idade ten que desaparecer, e isto implica concienciar a nenos e nenas de que as mulleres poden facer ciencia, e facer ciencia ao mesmo nivel que calquera home científico".

EMPRENDEMENTO. O campus lucense celebrou onte o Día da Muller e a Nena na Ciencia cunha xornada sobre emprendemento feminino con base científico-tecnolóxico. A sesión foi moderada pola xornalista e presidenta de Executivas de Galicia, Carla Reyes Uschinsky, e contou coa directora da empresa de tecnoloxía en análise sensorial TasteLab, Maruxa García; Tamara Arango López, promotora da firma de certificación de benestar animal BeWell, e a consultora de dietética Ángeles Novo Martínez.

Por outra banda, unha vintena de profesoras e investigadoras da USC desenvolverán este mércores, no Ceip Paradai, talleres científicos para os seus 300 escolares.