Un vello saco de durmir e un par de cartóns. Iso é todo o que necesita cada día para botarse a durmir na rúa, no chan e con intenso frío como o destas noites pasadas. Nivius -así di el que se chama- leva tres anos facendo o mesmo desde que chegou a Lugo, noite tras noite. A súa "habitación" está no número 25 da avenida de Madrid, no portal de Muebles Castro, un establecemento que botou o peche fai un par de anos pero que aínda funcionaba cando este indixente comezou a usar esta entrada como o seu fogar.
Acaba de anoitecer e Nivius xa está alí, sentado no chan e facendo algo de tempo antes de preparar a súa cama de cartóns e botarse a durmir. Leva consigo un saco -no que se mete-, unha mochila e unhas bolsas de plástico. De poucas palabras e conversación inconexa, este home, de mediana idade, di ser romanés. Conta que, antes de chegar a Lugo, estivo
Nivius non conseguiu un traballo en Lugo. O seu edade, a súa formación, o idioma e quizais o seu estado de saúde impídenlle acceder a un emprego. Pregúntaselle e só pronuncia un "non". Antes de decidir quedar no portal de Mobles Castro, Nivius estivo no do caixeiro do BBVA, situado á beira. Finalmente, tivo que marchar. O caixeiro foi pechado cunha porta e xa non podía entrar.
Aquí, en Mobles Castro, de momento pode acceder libremente. Con todo, o dono do establecemento, José Antonio Fernández, está a pensar en pechalo. Quéixase da sucidade que queda no lugar. Non pechou antes basicamente por humanidade.
"Quéixome eu da sucidade que deixa pero tamén os veciños. Lévanlle café e comida de Cruz Vermella e el deixa todo alí tirado: mondas de plátanos, vasos... Falei con el varias veces para que deixase o sitio pero se vai e volve aos dous días. Antes, cando tiña o negocio aberto, durmía pero limpaba. Agora, non, e a Policía di que non pode facer nada para botalo. é certo que bastante desgraza ten por non ter onde durmir. Quizais deberían facer algo os servizos sociais. Eu, agora, expóñome pechar o portal pero ¿por que teño que gastar os cartos e, en cambio, ninguén fai nada?", pregúntase José Antonio Fernández.
AXUDA. Os servizos sociais coñecen a situación. Casos como o de Nivius houbo poucos en Lugo, pero a solución non é fácil. Este home carece de documentación, négase a ser reacollido, apenas se comunica e, aparentemente, sofre unha enfermidade mental. Cruz Vermella intentou pagarlle un aluguer ou un hostal ou arranxar para que fose unhas noites ao albergue, pero a negativa foi sempre a resposta. "Está a custarnos máis da conta axudalo porque, en canto insistes bloquéase. Antes emocionáballe que lle levásemos o bocadillo e un día veu ata o centro noso, onde lles ofrecemos ducha e lavado de roupa, pero non volveu. Conseguimos vacinalo, iso si, pero ata que a persoa non estea preparada, non podemos obrigala. Se non quere saír da rúa, é imposible, salvo que haxa unha orde xudicial ou que sexa incapacitado xudicialmente. Hai veces que, se sofren un brote psicótico, pódese facer un ingreso involuntario, pero tampouco é o caso", explica Patricia Castiñeira Castelo, responsable do programa de Atención Integral a Persoas sen Fogar de Cruz Vermella.
O Concello ofrece tamén, en colaboración con Cruz Vermella, un piso de acollida para persoas que pasan polo albergue que aspiran a unha vida "medianamente autónoma", apunta a edil de servizos sociais, Olga López Racamonde.
"Están entre medio ano e un ano antes de que teñan un traballo que lles permita independizarse. Nós facilitámoslles a alimentación e supervisámolos pero a xente, en xeral, quere autonomía e a verdade é que case todos son reinsertables laboralmente, pero este caso é especialmente difícil", afirma a concelleira.
