Existe outra forma de pobreza que non se ve, a que aflora cando queda atrás unha vida dirixida polos insultos e golpes continuos. A mesma pobreza na que viven moitas mulleres, vítimas de malos tratos, tras deixar á súa parella e iniciar unha nova vida, na que elas soas ven obrigadas a saír adiante sen traballo, case sempre con cargas familiares e co estigma de sufrir violencia por parte da persoa á que amaban.
Unha vez que dan o paso de denunciar e romper coa súa parella, a maioría destas mulleres, sen traballo, acceden a unha pensión da RAI, Renda Activa de Integración, de 426 euros ao mes. Con este diñeiro, elas pagan o aluguer dun piso, os recibos e manteñen aos seus fillos. Nada máis. As pensións das súas exparellas brillan pola súa ausencia, mes tras mes, acumulando falta de pagamentos. As súas obrigacións familiares, a súa idade ou a súa escasa formación impídelles, por outra banda, atopar un traballo que lles dea a independencia económica que necesitan para botar ás e comezar a voar. Un buraco do que todas queren saír e poucas o conseguen.
Tras a denuncia por malos tratos, a maioría destas mulleres, sen traballo, acceden a unha pensión da RAI, Renda Activa de Integración, de 426 euros ao mes
"Despois dos malos tratos hai vida, pero a vida faise dura, moi dura. Veste obrigada a depender dos 426 euros que cobras, pero tamén do Banco de Alimentos ao que tes que ir cada quince días ou unha vez ao mes porque o que cobras non che alcanza para a casa, os recibos e a comida. Iso é pobreza, non ten outro nome. E non hai forma nin medios para saír diso se non é atopando un traballo e buscando axuda para que alguén poida coidar dos teus fillos mentres que traballes e así sacalos desa pobreza", explica Cristina Merino, presidenta da asociación lucense contra a violencia de xénero Lazos Invisibles.
Refacer a vida e deixar de ser vítimas para ser só o que son, mulleres, non é fácil. Ana, aos seus 51 anos, intenta saír do burato desde que hai case ano e medio a súa segunda parella invitouna a marcharse da casa que compartían, tras quince anos de convivencia infestados de insultos e golpes e a noticia de que coñecera a outra muller e tres eran multitude.
"Él bebía cada vez máis e o que, en principio, eran empuxóns porque non me vía, dicía, converteuse nun estado continuo de violencia"
Ana, sen fillos ao seu cargo, viuse soa cos seus catro cans adoptando unha decisión que a súa parella tomara por ela e que se expuxo moitas veces, entre golpe e golpe, sen atreverse a facelo nunca. O peor é que foi cando el quixo. "Debería tomar eu esa decisión facía moito tempo pero non fun capaz. Aquilo non era vida. Él bebía cada vez máis e o que, en principio, eran empuxóns porque non me vía, dicía, converteuse nun estado continuo de violencia tal que ata os cans se escondían debaixo da cama cando chegaba á casa. A situación foi empeorando de ano en ano. Non había futuro. Esperas a que el cambie e non cambia. E non denunciei ata o final: primeiro, pola familia; segundo, porque xa era a miña segunda parella, e terceiro, porque pensaba que non tería ningún apoio se se marchaba do seu lado", di.
Era verdade. Os apoios foron escasos. Ana deixou a casa e trasladouse a outra provincia. O inverno pasado viviu nunha casa prefabricada, no medio do monte, sen calefacción, nin coche (tíñao pero non podía pagar o seguro), nin comida (non podía ir comprala).
Agora está en Lugo e paga 300 euros ao mes entre aluguer e recibos. As escordaduras que lle deixaron os golpes do seu exparella impídenlle volver traballar como auxiliar de enfermería, pero ten esperanza na súa outra titulación: a de axudante técnico veterinario. O que queda para comer non lle chega para o mes e tampouco recibe comida no Banco de Alimentos porque, di, non ten fillos a cargo. "Pásome tres días comendo unha barra de pan, dous cafés ao almorzo e un cola-cao pola noite. Está a ser moi duro, si, pero síntome a gusto", afirma.
