A agresión a unha enfermeira á que un paciente propinou unha patada cando lle ía a fornecer a medicación constituíu un dos primeiros casos de agresión rexistrados no recentemente aberto hospital Lucus Augusti (Hula). A presidenta do Colexio de Enfermería de Lugo, Lourdes Bermello, referiuse a el nas xornadas sobre violencia no ámbito sanitario que se celebran desde onte en Lugo.
Sinalou que o ataque se produciu por sorpresa, sen que o enfermo mediase palabra e causou á profesional, que está de baixa, unha contusión e un hematoma no ollo. O agresor foi detido posteriormente. Bermello animou a todos os profesionais de enfermería a denunciar calquera acto violento no traballo, aínda que recoñeceu que, no caso das agresións verbais, a vítima pódese ver disuadida porque as consecuencias son menos evidentes, de forma que conclúa que non merece a pena.
No foro que arrincou onte tamén se deu a coñecer un estudo realizado polo consello de colexios de Enfermería entre 600 profesionais, que revela que un terzo sufriron algunha agresión no último ano. Nun 3,7% dos casos, a violencia foi física. As agresións prodúcense con maior frecuencia por parte dos familiares do paciente (49,8%), que do enfermo en si (47,3%). Nun 2,9% dos casos o agresor está sen identificar.
A maioría dos ataques (41%) prodúcense a causa do incumprimento das expectativas que os pacientes ou familiares fixéronse en canto a tempos de espera ou probas diagnósticas.
Acoso
Ademais de ser o colectivo profesional que, dentro do ámbito sanitario, sofre máis ataques, tamén é o grupo profesional no que, despois do dos traballadores da Administración e do dos medios de comunicación, rexístranse máis casos de acoso laboral. Segundo recordou onte a psicóloga Lucía Acuña, no seu relatorio no Hula sobre o tema, «o 16% dos casos que se dan son entre persoal de enfermería».
A especialista, membro da asociación española contra o acoso laboral, asegurou que, a pesar da crenza estendida de que a inmensa maioría de acosadores son homes, un recente estudo indica que o 40% son mulleres, que elixen como vítimas nun 70% dos casos a outras mulleres. Con todo, os homes acosan indistintamente a un ou outro xénero.
Tamén aclarou que non se produce necesariamente de xefes a empregados, senón tamén noutras direccións: entre empregados de igual rango ou de subordinados a xefes. En xeral, o acosado é unha persoa competente e resolutiva, que destaca no exercicio da súa profesión, pero que se atopa nun período de vulnerabilidade e con certa tendencia á inxenuidade. O acosador, pola súa banda, é inseguro e inestable, non destaca na súa competencia laboral e pode definirse como «o clásico rube», apuntou Acuña.
Na sesión de onte tamén o presidente da sala do contencioso administrativo do Tribunal Superior de Xustiza de Andalucía referiuse ao ‘mobbing', fenómeno do que destacou o seu gran aumento no ámbito da Administración. O crecemento deste tipo de violencia psíquica contra o traballador está influída, segundo dixo, polo feito de que se produciron designacións irregulares de persoal. «Desde que a administración fai designacións a dedo, o ‘mobbing' increméntase de xeito extraordinario», advertiu.
Recoñeceu que lexislar o acoso moral é «moi difícil» porque «o ‘mobbing' é moi traidor, prodúcese con artimaña, asegurou nas xornadas.
HOXE
- Testemuños de tres vítimas. Tres profesionais da enfermería que foron vítimas de agresións no seu traballo contarán hoxe a súa experiencia na última mesa redonda das xornadas sobre violencia no ámbito sanitario. Será ás doce menos cuarto no salón de actos do Hula.
- Efectos na atención. Ao longo da xornada de hoxe tamén se analizarán as repercusións que a violencia ten na prestación asistencial. O relatorio, que será ás dez e cuarto da mañá, correrá a cargo de María Inés López-Ibor, vicedecana da facultade de Medicamento da Universidade Complutense de Madrid. ás nove e media, Diego Ayuso, director de enfermería do hospital Porta de Ferro, analizará o impacto da violencia na enfermería.
