O espido integral das súas finanzas anunciado polo presidente de Estremadura, José Antonio Monago, foise implantando progresivamente para os mandatarios de moitas comunidades autónomas, obrigados a dar conta das súas rendas e o seu patrimonio, aínda que non das dietas e das viaxes.
Monago prometeu publicar en xaneiro toda a información financeira que lle concerne, incluído o estado financeiro das súas contas, préstamos, avais, valores, depósitos, plans, fondos e hipotecas e, segundo dixo, ata os recibos do supermercado. Segundo as súas palabras, situará o "teito" da transparencia "máis alto aínda do que o puxo ninguén no país".
A falta de que o propio Monago concrete o alcance da súa promesa, o catedrático Manuel Villoria, membro de Transparencia Internacional, recordou, en declaracións a Efe, que en boa parte das comunidades autónomas os presidentes e conselleiros están obrigados a informar de case "todo" desde hai tempo e noutras fixérono nos últimos anos de forma voluntaria.
Unha esixencia que se vai a xeneralizar nos próximos meses por mor da entrada en vigor e posterior desenvolvemento da lei estatal de Transparencia e Bo Goberno, prevista para o 10 de decembro. A primeira comunidade en esixir "petos de cristal" aos seus gobernantes foi Castela-A Mancha, onde, desde que gobernaba José Bono, membros do Goberno e parlamentarios deben informar dos seus bens, rendas e actividades cada ano e, ademais, cando toman posesión e cando cesan.
Segundo o último informe de Transparencia Internacional, a maior parte das autonomías informa, polo menos, das retribucións dos seus altos cargos, algo que non ocorre en Madrid nin en Aragón, aínda que nesta comunidade tramítase unha lei para dar publicidade a esa información.
No caso do País Vasco, o acceso á información sobre os bens dos altos cargos resérvase ao Goberno, ao Parlamento e a xuíces e fiscais. Nesta comunidade, regúlase a participación de familiares dos altos cargos en empresas que contraten coa administración e prohíbeselles ter relación durante dous anos con empresas coas que tivesen relación directa.
O Goberno andaluz informa desde a chegada de Susana Díaz á Presidencia de toda a información financeira dos membros do Goberno, igual que o fan os seus parlamentarios.
O presidente da Generalitat, Artur Mas, fixo pública a súa retribución e os seus bens en febreiro de 2013 nunha web na que tamén se informa dos soldos dos consellers e altos cargos.
Tamén deu a coñecer o seu patrimonio ese mesmo mes o presidente da Comunidade de Madrid, Ignacio González. Pero a información que achegou era do ano 2011, previa á compra do ático de Marbella, o que motivou as críticas da oposición.
Caso curioso é o de Murcia, onde os parlamentarios declaran toda a súa información financeira, que se publica na páxina web, pero un deles, Juan Bernal, que tamén foi conselleiro de Economía e Facenda, negouse a facelo.
En Asturias, os membros do Goberno e do Parlamento teñen colgadas a súa nómina e a súa declaración de bens nas webs institucionais do Principado, unha medida á que se sumou o actual presidente, o socialista Javier Fernández, cando aínda era candidato ao publicar a súa declaración da renda e a da súa esposa na páxina do seu partido.
Os membros do Goberno de Castela e León publicaron os seus bens e rendas en 2011 e farán o propio en 2015, mentres en Galicia fíxose esta lexislatura de forma voluntaria e no futuro farase por imperativo legal.
De forma voluntaria publicou eses datos o presidente de Cantabria, Ignacio Diego, e os membros do Executivo balear fano desde 2011 tras a aprobación dun código ético que lles impide recibir agasallos e obrígalles a voar en clase turista.
Os cidadáns tamén poden comprobar en internet a información sobre as contas dos membros dos gobernos de Navarra e A Rioxa
Na Comunidade Valenciana, a lei de Transparencia e Bo Goberno que empezou a tramitarse inclúe a obrigatoriedade de declarar as viaxes e desprazamentos realizados fóra da rexión por motivos do cargo, indicando o obxecto, a data e o seu custo total, incluídas dietas e outros gastos de representación.
Esa é precisamente a principal lagoa que aprecia Transparencia Internacional nas diferentes institucións do Estado, un asunto que cobrou relevancia mediática nas últimas semanas por mor da polémica suscitada polas viaxes a Canarias de Monago cando era senador.
Esta semana, o Congreso e o Senado acordaron publicar cada tres meses o gasto total en viaxes dos deputados e senadores, xa sexa ao lugar de residencia do parlamentario, para asistir a actos políticos de partido, ou no marco de delegacións oficiais da Cámara.
No entanto, ese acordo non obriga aos grupos a publicar as viaxes individualizadas.
O exemplo a seguir, a xuízo de Manuel Villoria, debería ser o Consello Xeral do Poder Xudicial, que fai públicos os seus contratos, os seus orzamentos, así como os gastos, viaxes e retribucións dos seus vogais tras un acordo subscrito con Transparencia Internacional logo da polémica das viaxes que motivou a substitución da súa expresidente Carlos Dívar.
