O presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, fixo este luns un chamamento a abordar "o gran debate" sobre a idade de xubilación e o futuro do sistema de pensións "coa maior responsabilidade e profesionalidade" para que as prestacións sexan "viables e suficientes", ademais de para "seguir mantendo unha España que poida competir" na Unión Europea.
"Se en 1930 a esperanza media de vida era de 57 anos, é evidente que non podemos seguir expoñendo a esperanza dun pensionista coa mesma idade que tiñamos a principios do século XX. Ademais de non ser honesto, non sería moi razoable seguir expoñendo as cuestións antigas coas mesmas receitas", apuntou.
Díxoo durante a inauguración do foro Diálogo sobre o futuro do envellecemento no Centro Obra Social Abanca de Santiago de Compostela. Trátase dun evento no que colaboran diferentes institucións, entre elas o Goberno central, o Concello compostelán e o Parlamento Europeo.
No acto inicial, ademais de Feijóo, participaron a vicepresidenta segunda do Goberno e ministra de Traballo e Economía Social, Yolanda Díaz; o alcalde de Santiago, José Sánchez Bugallo; o presidente de Afundación, Miguel Ángel Escotet; e o conselleiro principal da Dirección Xeral de Agricultura e Medio Rural da Comisión Europea, Diego Canga.
Feijóo e Díaz coinciden en que o problema da pirámide de poboación non é que haxa moita xente maior, senón "non ter mozos"
Durante dúas xornadas, decenas de expertos, académicos e representantes institucionais abordarán a lonxevidade desde diferentes puntos de vista. Na apertura, Feijóo reivindicou que Galicia empezou "hai uns 10 ou 11 anos" a falar do problema demográfico, a pesar de que se consideraba que era "un tema excesivamente conservador" e que agora "forma parte de todas as axendas" de todos "os partidos políticos". "Pero lamentablemente aínda non temos no Goberno central este problema como un problema que forme parte transversal de todos os ministerios e políticas públicas", apuntou.
Iso si, Feijóo explicou que o que determina a diferenza do envellecemento da poboación entre comunidades non é o número de fillos por mulleres en idade fértil, senón "a porcentaxe de inmigrantes" en cada territorio. Así, mentres a poboación estranxeira sitúase "en torno ao 4%" en Galicia, en España está "en torno ao 10%".
Pero o presidente da Xunta quixo poñer o foco en como "axudar" aos maiores a vivir "mellor", sobre todo cando a esperanza de vida actual na comunidade supera os 83 anos e elévase ata
Ademais, aproveitou a súa intervención para trasladar o compromiso do Goberno galego para que cada galego "escolla" a súa forma de ser maior. Por iso, reivindicou a súa aposta polo Servizo de Axuda no Fogar (SAF), un sistema de coidados que en 2022 superará os 100 millóns de euros, máis os fondos que acheguen os concellos. "E, como os veciños das zonas rurais queren facerse maiores alí onde viven, estamos comprometidos con iniciativas como as casas do maior ou coa posta en marcha das comunidades de vivendas para persoas que desexan facerse maiores xuntas, cuxa lexislación xa estamos a redactar", adiantou.
Feijóo dixo confiar en contar con fondos europeos para introducir melloras en envellecemento activo e loitar contra "o problema demográfico" no que agora "si é o vello continente". A pesar de todo iso, dixo coincidir coa vicepresidenta segunda do Goberno en que o problema da pirámide de poboación non é que haxa moita xente maior, senón "non ter mozos".
A vicepresidenta do Goberno rexeita os "alarmismos" coas pensións
YOLANDA DÍAZ
Durante a súa intervención nas xornadas, a ministra coincidiu co resto de expertos na relevancia que ten para o sistema económico de España un sector que representa máis do 20% da poboación e que debe ser atendido polos poderes públicos. Nesa liña, sinalou que o aumento na esperanza de vida que presenta España representa unha "bendición e un desafío" que marcará o futuro próximo e que, xa que logo, debe abordarse desde unha óptica multidisciplinar encamiñada a uns servizos públicos que atendan ás persoas maiores e tamén a unhas políticas que favorezan un envellecemento "activo" de forma que os maiores contribúan ao desenvolvemento económico do país, dado o peso crecente da "economía prateada".
Nese sentido, Díaz recordou que existe un "acordo unánime" para garantir o sistema de pensións, polo que non cabe o continuo "alarmismo" nesta materia con alertas sobre unha posible "quebra do sistema que, como saben, nunca se produce".
Con todo, dixo, hai que garantir as pensións "adecuadas" que permitan que os pensionistas teñan "suficiencia económica". Para "soster" este alicerce "do Estado do benestar", a ministra cre necesario traballar para ensanchar a base laboral ata conseguir "aumentar a taxa de emprego, reducir a precariedade e, así, reforzar as cotizacións sociais".
O aumento da esperanza de vida da cidadanía ata alcanzar niveis sen precedentes tamén implica outro tipo de desafíos como adecuar a sanidade pública a unha xeración que xa non se fai dependente logo dos 65 anos pero que si é demandante doutros servizos de coidados que deben ser ofrecidos por iguais en todas as comunidades autónomas. Respecto diso, Díaz admitiu que é "difícil de explicar" porque o acceso a unha praza de dependencia nunha residencia ou a atención nun hospital de Galicia é máis caro que en Madrid debido á súa dispersión.
Esta cuestión, considerou a ministra, debe ser abordada no debate sobre o novo modelo de financiamento para que todos os territorios conten cuns fondos que permitan o acceso aos servizos nas mesmas condicións.
En todo caso, Díaz fixo fincapé en que o risco da pirámide poboacional está no "seu anverso" e en que cada vez máis xente nova vese obrigada a emigrar ante a falta de emprego ou de servizos, o que supón a "gran materia pendente" dos políticos.
Diego Canga defende que o envellecemento é tamén unha "fonte de oportunidades"
BRUXELAS. Pola súa banda, o conselleiro principal da Dirección Xeral de Agricultura e Medio Rural da Comisión Europea, Diego Canga, recalcou o "interese" das institucións comunitarias de que a cidadanía participe nas transformacións, polo que destacou a súa asistencia á inauguración destas xornadas. "A Comisión tómase moi en serio o reto demográfico", destacou, para seguidamente considerar o envellecemento como "fonte de oportunidades" e non só "de problemas" ante a recuperación poscovid.
De feito, asegurou que a previsión é que a chamada silver economy —economía prateada, na que interveñen os maiores— creza un 5% anual, o que ofrece "novas oportunidades de emprego" en materias como turismo, fogares intelixentes, tecnoloxías, cultura e medicina.
Nesta conxuntura, Canga lanzou a proposta de crear "un Imserso para todos os países da UE" que se configure como un axente para a "desestacionalización" do turismo. "Déixoo caer, porque España vai presidir o Consello da Unión Europea en 2023", deslizou.
Escotet chama a definir o papel das persoas maiores na sociedade e a avaliar como garantir o acceso aos coidados
AFUNDACIÓN. O encargado de abrir o acto foi o presidente de Afundación, Miguel Ángel Escotet, quen no seu discurso subliñou que o envellecemento é "un dos eixos estratéxicos" da obra social de Abanca nun panorama de avances científicos e humanos que permitiron "un aumento da esperanza de vida e da saúde física e mental".
Por iso, Escotet ve "necesario" valorar "como definir o papel das persoas maiores" na sociedade, á vez que "garantir o acceso aos coidados físicos e emocionais que precisan, manter o Estado do benestar, manter o talento dos maiores e promover as relacións interxeracionais".
Así, o presidente de Afundación instou a todo tipo de institucións, tanto privadas como públicas, a xestionar "esta transición e os seus desafíos": "Só cabe preparar a sociedade para o cambio permanente e isto só é posible a través da formación en calquera etapa da vida".
BUGALLO. Tamén interveu o alcalde de Santiago, José Sánchez Bugallo, quen erixiu o foro nunha "oportunidade extraordinaria" para abordar este reto. E puxo o foco en Galicia como espazo idóneo onde se poden contrastar os resultados e as diferentes alternativas" sobre este tema.
Non en balde, o rexedor relatou varias experiencias persoais desde a súa xubilación —ten 67 anos—, incluso antes de volver presentarse á alcaldía, para falar de como "afrontar o envellecemento dunha forma completamente distinta ao pasado", desde unha perspectiva "activa, dinámica e produtiva".
