As ansias de liberdade e normalidade da xente tras seis meses de estado de alarma avanzan a moita máis velocidade que o proceso de vacinación contra o covid, un factor que unido ao escenario de dúbidas legais sobre as novas restricións conforma un cóctel explosivo que preocupa, e moito, ás autoridades. Sobre todo porque a diferenza do que ocorría once meses atrás, cando decaía o anterior estado de alarma tras 90 días de peche forzoso, Galicia e España entran agora na nova etapa pospandemia con peores cifras, o que indica unha maior circulación do virus.
Ese é o decorado co que os galegos entran nesta nova fase, polo menos no cuantitativo —de números—, porque tamén é certo que a nivel cualitativo produciuse un avance importante entre entre o 13 de xuño de 2020 e o 9 de maio de 2021: as vacinas. A súa chegada reduciu a mortalidade do covid, nalgúns territorios ata cifras anecdóticas, algo fundamental tendo en conta que o principal reto é salvar vidas.
Pero cun 70% da poboación aínda sen vacinar, existe preocupación, temor e inquietude ao que poida pasar nas próximas semanas, xa que hai comunidades coas Ucis saturadas e os sistemas sanitarios sometidos a moita presión por culpa do covid, o que repercute no resto da atención, nas listas de espera, operacións, consultas... Ademais, a total liberdade de movementos entre territorios pode pór fin ás actuais burbullas na incidencia do coronavirus, como na que está Galicia.
Por iso as primeiras imaxes da liberdade tras o fin do estado de alarma e o toque de queda —a pesar de que teñen posiblemente máis de impacto simbólico que práctico na incidencia— acenden as alarmas sobre posibles gromos que obriguen a dar pasos atrás nun momento clave para o país: ás portas do verán.
COMPARATIVA XUÑO-MAIO. A nivel numérico, Galicia estreou a nova liberdade tras o anterior estado de alarma o 13 de xuño cunhas cifras envexables, como o resto de España, froito do confinamento domiciliario puro e duro decretado en marzo. As Uci estaban baleiras de pacientes covid e os hospitalizados nas catro provincias eran 7, fronte aos 202 actuais, 44 deles en críticos.
Outro exemplo do diferente escenario de once meses atrás e o actual son os casos activos. Cando actualmente rozan os 3.000, na anterior desescalada quedaban apenas 359. Aplicado á provincia de Lugo son 221 fronte aos 22 do 13 de xuño. Pero o máis significativo quizais sexa a tendencia, que hai case un ano viña á baixa ao notificarse un único contaxio ao día en Galicia —130 en toda España—, mentres que onte o Sergas cifrou os novos casos en 24 horas en 189. É dicir, que hoxe se detectan máis casos nun día na comunidade que no fin do anterior estado de alarma no conxunto do país.
Por iso, a actual incidencia en Galicia a 14 días, que é privilexiada cun 92,8x100.000, parece con todo un auténtico drama sanitario se se compara coa do anterior estado de alarma: 0,8. E en España era de 9, fronte aos preto de 200 actuais.
Iso si, se a comparativa faise con seis meses atrás, cando o Goberno central aprobou o estado de alarma durante seis meses, a cousa cambia. O toque de queda e o resto de restricións amparadas por esta figura legal funcionaron, xa que Galicia marcou aquela xornada do 25 de outubro de 2020 —cando aínda se detectaban graves gromos en residencias e incluso nesa mesma xornada un na banda de música de Antas de Ulla— unha marca de casos na escalada da chamada segunda onda. Falecían oito persoas e só a provincia de Lugo acumulaba xa 651 casos activos.
Aquela lección de como nuns meses de verán botouse por terra o durísimo esforzo da primavera, que despois se reproduciu aínda de forma máis virulenta en Nadal, é o que agora as autoridades queren recordarlle á sociedade. Porque aínda que é certo que a mortalidade se esborrallou, o virus circula, a sanidade reséntese e incluso se colapsa e a circulación de novas cepas do coronavirus engade incerteza a unha pandemia para a que aínda non hai data de caducidade.
"CONFÍO NOS GALEGOS". As mensaxes apelando á prudencia multiplícanse estes días por parte das autoridades. Este domingo mesmo lanzouno Alberto Núñez Feijóo desde os micrófonos da Radio Galega, onde asegurou "confiar" na "responsabilidade dos galegos", por ser esta a verdadeira clave para dobregar a pandemia. Porque o presidente non ocultou que a inquietude nesta nova fase agrávase pola falta dunha lexislación estatal e polo "atraso de mes e medio" no plan de vacinación respecto ao calendario previsto.
De aí o temor a que no medio da incerteza xurídica polas leis e a sanitaria polas vacinas a euforia campe ás súas anchas. E o virus tamén.
