Como detectar a violencia de xénero nunha consulta de 10 minutos

Santiago de Compostela acolle o XXVI Congreso de Médicos Xerais e de Familia, no que se tratan temas de interese para esta especialidade

El médico de familia y presidente del Comité Científico del SEMG, Lorenzo Armenteros del Olmo.XOÁN REY (Efe)
photo_camera O médico de familia e presidente do Comité Científico do SEMG, Lorenzo Armenteros del Olmo.XOÁN REI (Efe)

Os médicos de familia cren que nunha consulta de dez minutos, o patrón de tempo que reclaman desde hai anos de media por paciente, poden sospeitar ou chegar a detectar signos directos ou indirectos de que unha muller sofre violencia de xénero e, incluso, ter o seu recoñecemento expreso.
Pero iso –que as mulleres o recoñezan– ocorre na maioría dos casos, como explica o médico de familia da Sociedade Española de Médicos Xerais e de Familia (SEMG) Lorenzo, cando xa se produciu "un feito daniño".

E entón é cando os médicos de Atención Primaria consideran que fracasaron, que non o fixeron nas fases previas e a detección precoz. E por iso un grupo de sanitarios traballou no XXVI Congreso da SEMG, que conclúe este sábado en Santiago de Compostela, na elaboración dun documento que poida axudar aos seus compañeiros a detectar de forma "máis hábil e activa" eses posibles signos nunha primeira toma de contacto coas pacientes.

Pero para iso fan falta máis medios e coñecementos durante a carreira de Medicamento, como os que reclaman Armenteros e a doutora Uxía, que avogan por incluír nos plans de estudos máis formación sobre esta cuestión, que é "un problema de saúde publica" porque, como apunta Armenteros, "é algo que afecta a un gran sector da poboación e cunhas consecuencias graves".

Gran parte dos médicos de familia, segundo este experto, recoñece que non ten coñecementos para afrontar estas situacións e admite ler os protocolos que existen en cada comunidade autónoma para abordar estas situacións, pero o que pesa máis é que só o 5 % dos casos de malos tratos son detectados polo sistema sanitario.

Por este motivo, os médicos están decididos a dar máis pasos para actuar desde "o seu lugar privilexiado" que, di Armenteros, deben aproveitar, utilizando o trato de confianza e proximidade que lle outorgan as pacientes.

"É un deber ético e moral que non se nos escape calquera tipo de violencia de xénero e que non o confundamos con outras patoloxías", segundo o experto. Fai fincapé no sufrimento e tensión crónica que sofren as mulleres vítimas de malos tratos, que lles produce malestar psicosocial, diagnosticado ás veces como trastornos depresivos, ansiosos e somatizacións.

Por iso, avoga por non medicalizar estes síntomas sen detectar a presenza de malos tratos porque, se non, os facultativos contribuirían " opacidade da violencia e a cronificar o problema".

Entre os indicadores de sospeita de malos tratos están sufrir lesións físicas frecuentes, sufrir ou presenciar malos tratos na infancia, abuso de strong <>alcol, drogas ou psicofármacos, embarazos non desexados ou abortos repetidos, trastornos sexuais e infeccións ginecológicas habituais.
Ademais prodúcense outros síntomas psicolóxicos como insomnio, depresión, ansiedade, baixa autoestima, esgotamento psíquico ou irratibilidad, no mellor dos casos.

"Non hai que medicalizar os síntomas de malos tratos, os emocionais, porque pode facer que a muller se resigne e perda a capacidade de responder ante a violencia que sofre", insiste o médico, quen incide ademais na porta de saída desta secuela.

Cando a muller é consciente de que hai saída, segundo os médicos que asisten a este taller, é capaz de pór en marcha o seu plan para afastarse da violencia e de ser o árbitro da súa propia recuperación.

Comentarios