Hai pouco máis de dous meses que o PNV pasou de dar un balón de osíxeno á lexislatura de Mariano Rajoy e apoiar os seus Orzamentos a demoler a súa carreira política e sacar ao seu partido do Goberno ao votar a favor da moción de censura presentada polo PSOE. O traslado de dous presos de Eta a un cárcere de Euskadi esta semana é, para o novo líder do PP, Pablo Casado, a moeda coa que Pedro Sánchez paga ao PNV aquel apoio. Con todo, as vítimas dos terroristas entenden esa medida penal e o Goberno enmárcaa na mesma lei que Rajoy aplicou o pasado mes de febreiro.
Olga Sanz e Javier Moreno cumprían condena no centro de inserción social de Villabona (Asturias). Ela conseguiu o terceiro grao penal en febreiro, cando gobernaba o PP, mentres que a súa parella accedeu a el en xullo, cando Sánchez estaba xa instalado na Moncloa. Ambos foron trasladados o martes ao cárcere de Basauri (Biscaia), onde cumprirán a última parte das súas condenas en semiliberdade, de maneira que só acudirán a prisión para durmir.
O Goberno incide en que se trata dun "traslado" e non un "achegamento". O primeiro termo implica que se accede a ese beneficio penal dentro do procedemento estipulado pola lexislación ao alcanzar o terceiro grao, mentres que o segundo ten unha connotación política. Tanto as asociacións de vítimas como o Executivo socialista rexeitan que se trate do segundo. Desde o momento no que se permiten as saídas do cárcere correspondentes ao terceiro grao, "o achegamento é automático", afirmou este xoves a ministra de Política Territorial e Función Pública, Meritxell Batet.
Covite e a AVT consideran o traslado dos dous presos axustado a dereito e móstranse a favor sempre que se cumpra a lei
Antes que ela, o delegado do Goberno no País Vasco, Jesús Louza, explicara que a medida se debía a un "cumprimento estrito da legalidade". Os requisitos que inclúe a lei coa que Institucións Penais xustificou o traslado son: cumprir tres cuartas partes da condena, abonar a responsabilidade civil, pedir perdón ás vítimas, desvincularse da organización terrorista, renunciar á violencia e mostrar a súa disposición a colaborar coas autoridades.
SEN PERDÓN. Non pediron perdón. Esa é a condición incumprida á que se agarrou esta semana o PP para enmarcar a medida dentro dunha negociación política. O eurodeputado vasco do PP Carlos Iturgaiz, obxectivo do comando Biscaia ao que pertenceron os dous presos etarras trasladados a Basauri, asegurou que a el non lle pediron perdón. Iturgaiz, que foi presidente do PP en Euskadi, recriminou a Sánchez que pagase así os "apoios nacionalistas e independentistas" no Congreso. Con enorme dureza, o eurodeputado considerou que a política do presidente do Goberno pasaba "por premiar aos verdugos e castigar ás vítimas".
"Laméntoo sinceramente", foron as palabras que Olga Sanz escribiu en marzo nunha carta moi similar á doutros presos de Eta arrepentidos na que pedía perdón polo dano causado. Ocorría 20 anos logo de ser detida en 1998 no barrio bilbaíno de Zorroza. En 2002 foi condenada pola Audiencia Nacional a 71 anos pola súa actividade terrorista: asasinato, colaboración con banda armada, depósito de armas, falsificación de documento oficial e roubo.
Nin Iturgaiz nin Casado consideraron esa carta como unha desculpa. Nunha homenaxe este xoves en Santa Pola (Alacante) aos falecidos no atentado terrorista de 2002 fronte a casa cuartel da Garda Civil, Casado lamentou que o traslado de Olga Sanz e a súa parella a Basauri non contribuíse a esclarecer os plans para atentar contra o entón presidente do PP vasco e considerou a medida adoptada como "unha contraprestación a unha moción de censura vergonzante".
SEN CESIÓNS. O líder dos populares suxeriu que Pedro Sánchez favorecía á contorna dos terroristas ao indicar que Eta fora derrotada pola Policía, a Garda Civil, a sociedade, os xuíces e a cooperación internacional "sen ceder nada a cambio". "Moléstanos profundamente que haxa unha cesión aos terroristas e que, con todo, non se estea preto das vítimas", concluíu.
Estas, con todo, mostráronse conformes co traslado dos dous etarras. é "absolutamente legal" e "totalmente axustado a dereito", indicou a presidenta das vítimas vascas (Covite), Consuelo Ordóñez. O seu irmán Gregorio, concelleiro do PP, foi asasinado por Eta dun disparo na cabeza cando xantaba nun bar de Donostia en 1995. A súa irmá engadiu que "xamais" criticara o achegamento de presos se cumpría coa lei.
A Asociación de Vítimas do Terrorismo (AVT) tamén recoñeceu que a medida "cumpre cos requisitos establecidos pola lei", aínda que o conselleiro da entidade Miguel Folguera anunciou que estará "vixiante" ante os movementos que poidan darse nas próximas semanas ou meses.
