A Fiscalía propón non penar con cárcere a quen incite ao odio en redes sociais

Avoga por reformar o Código Penal para mellorar a proporcionalidade dos castigos e buscar alternativas á prisión

Protesta en Madrid en defensa de la libertad de expresión. AEP
photo_camera Protesta en Madrid en defensa da liberdade de expresión. AEP

A Fiscalía Xeral do Estado propón unha reforma do artigo 510 do Código Penal para mellorar a proporcionalidade dos castigos que se impoñen a aqueles que difunden en redes sociais mensaxes que inciten ao odio e evitar a pena de ingreso en prisión para os que non merezan tanto reproche penal. É dicir, introducir alternativas para casos nos que o "contexto, contido, ausencia de reiteración ou características ou circunstancias persoais do autor" fagan que a entidade dos delitos sexa "menor".

O ministerio público prepara —desde a etapa de Julián Sánchez Melgar como fiscal xeneral— unha circular para delimitar ata onde se poden aplicar ese delito de odio e diferenciar o risco físico e psíquico para as persoas, que evidencie unha situación de perigo concreto, daquelas mensaxes que só transmitan un sentimento. Pero, na Memoria correspondente ao ano 2017 que se fixo pública este luns, tamén propón unha reforma do Código Penal, no que as penas privativas de liberdade por delitos de odio alcanzan os 4 anos de prisión, e que forzosamente se han de aplicar no seu tramo superior (un mínimo de 2 anos e 6 meses de prisión) cando os feitos leven a cabo a través dun medio de comunicación social, por medio de Internet ou mediante o uso de tecnoloxías da información. É dicir, quen difundan en redes sociais mensaxes que inciten directa ou indirectamente ao odio, hostilidade, discriminación ou violencia deben ser castigados a penas que implican a súa entrada en prisión con independencia do contexto, de que sexan reincidentes ou da súa situación persoal.

Propón penas diferentes á prisión como multas, perda de dereitos políticos ou traballos en beneficio da comunidade 

A Fiscalía recorda que a experiencia demostra que moitas desas persoas non pertencen a grupos ou organizacións criminais e puideron actuar "de forma impulsiva e irreflexiva" ao verter en redes "comentarios profundamente ofensivos ou humillantes para certos colectivos de persoas por motivos racistas, xenófobos, relixiosos, homófobos ou doutro tipo". A cuestión é que esas persoas non poden simplemente asumir os feitos e alcanzar un acordo de conformidade ante o xulgado de garda porque a lei non o permite polo elevado das penas, ademais de que non o aceptarían porque comportan o inevitable ingreso en prisión.

Ademais, o Código establece que as penas maiores aos dous anos de prisión por ese tipo de delitos carrexen de forma obrigatoria pena de inhabilitación especial para profesión ou oficio educativos ou en ámbito docente, deportivo ou de tempo libre por tempo de 3 a 10 anos de duración por encima do tempo de prisión. Todo iso aboca a que os casos teñan que ser xulgados na Audiencia Provincial, algo que, ao seu xuízo, non está xustificado.

Por iso, suxira adoptar a recomendación número 15 da Comisión Europea contra o Racismo e a Intolerancia (ECRI) do Consello de Europa e da Xurisprudencia do Tribunal Europeo de Dereitos Humanos, a posibilidade contemplar outro tipo de penas de forma alternativa. É dicir, ben penas de prisión de inferior duración ou ben penas diferentes á prisión como multas, perda de dereitos políticos ou traballos en beneficio da comunidade relacionados co delito cometido e que permitan a súa reinserción social mediante o coñecemento e a aceptación das súas vítimas.

E cita o exemplo a obrigación de visitar un ou máis memoriais do Holocausto ou desempeñar actividades en entidades e colectivos que representan ás vítimas. 

Comentarios