O Ministerio de Educación prevé que para o próximo curso os alumnos poidan obter o título de bacharelato cunha materia suspensa, segundo consta no proxecto de real decreto polo que se regula a avaliación e as condicións de promoción da educación primaria, secundaria e bacharelato, así como os requisitos de titulación. O texto tamén prevé que os alumnos de Eso e BAC con ata dúas materias suspensas poderán promocionar de curso, aínda que iso dependerá en última instancia da decisión que tome o equipo docente de forma colexiada e de determinadas condicións.
Este borrador do ministerio, que foi remitido ás comunidades autónomas, desenvolvería a nova lei educativa (a Lomloe, tamén coñecida como lei Celaá), aprobada en decembro do ano pasado. A norma establece que para obter o título de bacharelato será necesaria a avaliación positiva en todas as materias dos dous cursos, pero abre a posibilidade a que o equipo docente poida decidir que un alumno obteña o título se se dá o caso de que teña unha materia suspensa. Para eses supostos, deberanse cumprir os seguintes requisitos: que o estudante non falte a clase de xeito continuado e de maneira inxustificada e que alcance os obxectivos e competencias vinculados ao título.
Este proxecto de real decreto viría confirmar as liñas xerais da nova lei, ao permitir que o alumnado poida obter o título de bacharelato cunha materia suspensa. Pero tamén impón as mesmas condicións que a lei, ademais doutras dúas: que o alumno se presentase a todas as probas e realizase todas as actividades necesarias para a súa avaliación, incluídas as da convocatoria extraordinaria, e que a media aritmética das cualificacións obtidas en todas as materias da etapa sexa igual ou superior a un 5. O documento precisa que a avaliación da aprendizaxe do alumnado será "continua e diferenciada" en bacharelato segundo as distintas materias.
España case triplica a taxa media de repetición de primaria e secundaria da OCDE
A pesar de que a Lomloe leva aprobada seis meses, esta norma aínda non entrou en vigor no que respecta á avaliación. Desde finais de setembro, o que rexe é o real decreto lei 31/2020, de 29 de setembro, que tamén flexibiliza os criterios de promoción e titulación. Segundo ese texto, os estudantes poden obter o título de bacharelato (tamén o de Eso) se a media de todas as materias é igual ou superior a 5, sen terse en conta o número de materias suspensas.
En secundaria promocionarase con un ou dous suspensos
Con respecto á Eso, o proxecto de real decreto establece que as decisións sobre a promoción do alumnado dun curso a outro serán adoptadas, de forma colexiada, polo equipo docente, "atendendo á consecución dos obxectivos, ao grao de adquisición das competencias establecidas e á valoración das medidas que favorezan o progreso do alumno".
De feito, indica que as administracións educativas poderán establecer directrices para a actuación dos equipos docentes responsables das avaliacións, sen que, "en ningún caso, o número ou a combinación de materias ou ámbitos non superados poida ser a única circunstancia a ter en conta na decisión sobre a promoción".
En calquera caso, pasará de curso quen supere todas as materias ou ámbitos e quen teña avaliación negativa en unha ou dúas materias. Neste punto, o documento incorpora unha novidade: contará como un suspenso, e non dous, as materias que en distintos cursos teñan idéntica denominación.
A idea, segundo o ministerio, é que a repetición de curso sexa considerada unha "medida de carácter excepcional" e que se tomará tras esgotar as actuacións ordinarias de reforzo e apoio para liquidar as dificultades de aprendizaxe do alumno. En todo caso, o estudante poderá permanecer no mesmo curso unha soa vez e dúas veces como máximo ao longo do ensino obrigatorio. De forma excepcional poderase permanecer un ano máis no cuarto curso, aínda que se esgotou o máximo de permanencia, sempre que o equipo docente considere que esta medida favorece a adquisición das competencias establecidas para a etapa.
O texto proposto reflicte o espírito da lei Celaá, que limita o recurso á repetición escolar e establece que esta medida debe ser excepcional
En canto á titulación, o proxecto de real decreto sinala que quen supere todas as materias obterá o título diso, así como aqueles que, finalizando o curso con avaliación negativa nunha "ou máis materias", alcancen, a xuízo do equipo docente, as competencias básicas e os obxectivos da etapa. Do mesmo xeito que para pasar de curso, na obtención do título de Eso, o equipo docente non poderá basearse exclusivamente no número ou a combinación de materias ou ámbitos sen aprobar por parte do alumno.
En primaria, a repetición será "excepcional"
No que respecta a esa etapa, o documento recolle que a avaliación do alumnado será "continua e global" e que se terá en conta o seu progreso no conxunto dos procesos de aprendizaxe. Cando o progreso dun alumno non sexa o adecuado, estableceranse entón medidas de reforzo educativo.
Accederase ao curso ou á etapa seguinte cando o equipo docente estime que as aprendizaxes que, no seu caso, non se alcanzaron non impiden ao alumno seguir con aproveitamento a súa formación. Neste caso, o estudante recibirá os apoios necesarios para recuperar as aprendizaxes que non alcanzase o curso anterior.
Agora, se tras aplicar as medidas ordinarias suficientes, adecuadas e personalizadas para atender o desfasamento curricular ou as dificultades de aprendizaxe do alumno, o equipo docente considera que a permanencia un ano máis no mesmo curso é a medida máis adecuada para favorecer o seu desenvolvemento, organizarase un plan específico de reforzo para que durante ese curso poida alcanzar o grao de adquisición das competencias correspondentes. Esta decisión só se poderá adoptar unha vez durante a etapa e terá, en todo caso, "carácter excepcional".
E en todo caso, pasará de curso quen, a xuízo do equipo docente, alcance o desenvolvemento correspondente das competencias básicas e o adecuado grao de madurez.
O obxectivo, poñer coto á repetición escolar
O borrador de real decreto fai especial énfase en que cando se detecten dificultades para a aprendizaxe deben aplicarse as medidas de reforzo educativo necesarias ou optarse por unha diversificación curricular, porque o obxectivo último é evitar custe o que custe a repetición.
España case triplica a taxa de repetición de primaria e secundaria en relación á media dos países da OCDE: a porcentaxe de alumnos que repetiron polo menos unha vez con 15 anos é do 29% fronte ao 11% da OCDE.
Á vista do texto, o conselleiro lamentou que "é unha norma case da casa que coñezamos a través dos medios de comunicación documentos que teñen unha incidencia directa e moi importante no desenvolvemento educativo das comunidades autónomas, que temos as competencias da súa aplicación". "Hai algún tempo envióusenos un documento e as comunidades autónomas fixemos modificacións e non soubemos nada máis ata agora, a través dun medio de comunicación", subliñou.
Sobre o contido do proxecto, recordou que desde a Xunta "no seu momento xa nos situamos en contra do decreto que denominados de aprobado xeral e que pode, considerou, "xerar un efecto pernicioso no sistema". "Nós cremos que non pode ser igual aprobar que suspender e non pode ser igual esforzarse que non esforzarse, porque iso vai en contra basicamente da igualdade de oportunidades, e vai en contra tamén de axudar máis a quen máis o precisa e de posibilitar que haxa un maior desenvolvemento educativo nun sistema en contra, en definitiva, da calidade", afirmou o conselleiro.
