Coincidindo coa implantación da obrigatoriedade de que todas as empresas conten cun sistema de rexistro da xornada laboral, os asalariados españois realizaron no segundo trimestre 2,9 millóns de horas extraordinarias á semana polas que non cobraron nada. O dato resulta cando menos chocante se se ten en conta que despuntaron un 10,5% respecto das efectuadas entre xaneiro e marzo, ao que hai que sumar o feito de que para atopar un incremento máis intenso hai que remontarse dez anos atrás. Con estes vimbios, os datos da enquisa de poboación activa (Epa) reflicten que só o 51,6% das horas dedicadas a prolongar a xornada habitual reverten nunha compensación para o traballador.
Aínda que polas numerosas dúbidas que está a xerar a implantación do control en sectores como a pesca, o agro ou entre profesionais como os comerciais, a Inspección de Traballo está a ser flexible no que toca ás multas, chama a atención que as horas extra retribuídas apenas crecesen un 2,1% no segundo trimestre fronte ao avance do 10,5% das non pagadas.
Ademais de aforrarse o custo salarial, as empresas eluden o pago das cotizacións á Seguridade Social. Un simple cálculo revela que eses 2,9 millóns de horas non retribuídas equivalen á carga de traballo de 72.815 asalariados cun contrato de 40 horas á semana. Dando un paso máis, prescindindo dos seis millóns de horas realizadas —computando tamén as pagadas— poderíanse crear 150.517 empregos a tempo completo.
Neste campo tamén se aprecia a fenda de xénero. Aínda que é certo que os homes realizaron o 67% do total de horas extra semanais computadas entre abril e xuño, a Epa revela que, en proporción, elas son as máis expostas ás non remuneradas. No seu caso son o 49,6% do total, dous puntos máis que entre os homes.
En canto aos sectores nos que as horas non retribuídas teñen un maior peso, destacan as inmobiliarias, onde o 92,6% das horas que exceden a xornada habitual non se pagan; a banca e as aseguradoras (90,3%) ou a educación (84%). En cambio, as ratios máis baixas danse na industria extractiva (3,8%); a subministración de auga ou as actividades de saneamento e xestión de residuos (7,1%), e a sanidade e servizos sociais (14,2%).
7,2
É a media de horas remuneradas realizadas á marxe da xornada habitual polos asalariados galegos en 2018. A media estatal foi de 8,1, aínda que en Cataluña e Valencia superáronse as dez.
A industria, na cabeza
Segundo Randstad, en Galicia, os traballadores da industria foron os que máis alongaron a súa xornada, con 15 horas de media por cabeza ao ano, fronte ás 6,6 da construción e ás 5,4 nos servizos.
