Guía para solicitar o ingreso mínimo vital

Quen poderá pedir a prestación? Cales son os requisitos? Cando se empezará a cobrar?
Una persona pide dinero en la calle en Valencia. EFE
photo_camera Unha persoa pide diñeiro na rúa en Valencia. EFE

Desde cando se poderá solicitar?

O ingreso mínimo vital que aprobou este venres o Goberno, poderase solicitar a partir do próximo 15 de xuño, aínda que, para as solicitudes presentadas nos tres primeiros meses, concederase con efectos retroactivos ao 1 de xuño. Ademais, durante o primeiro mes de vixencia da prestación, actuarase de oficio para que se abone a uns 100.000 fogares que cumpren os requisitos, sen que sexa necesario que a soliciten. A medida terá un custo anual aproximado duns 3.000 millóns de euros. Con todo, algunhas comunidades xa advertiron de que podería haber atrasos nos cobros, como sucede cos Ertes, pola falta de persoal nas delegacións da Seguridade Social.

A quen beneficiará?

A prestación pretende chegar a 850.000 fogares, un 16% deles monoparentais (nun 90% encabezados por unha muller), nos que viven 2,3 millóns de persoas, un 30% delas menores, tal e como explicaron este venres os ministros responsables da medida, o ministro de Inclusión, Seguridade Social e Migracións, José Luís Escrivá, e o vicepresidente segundo do Goberno e ministro de Dereitos Sociais e Axenda 2030, Pablo Iglesias.

Escrivá explicou que con este ingreso mínimo vital prevén reducir nun 80% a pobreza extrema, unha situación que actualmente afecta a 600.000 fogares e 1,6 millóns de persoas. O ministro de Inclusión, Seguridade Social e Migracións apuntou que nos primeiros 15 días de xuño, poderán recoñecer a un "grupo moi importante de fogares" que recibirán de oficio o ingreso mínimo vital. 

Que renda se corresponde a cada tipo de fogar?

O ingreso mínimo vital parte de 14 tipoloxías de fogares (en función do número de membros e de se son monoparentais) e establece un nivel de renda garantizable diferente para cada tipo de fogar. O nivel mínimo, que corresponde aos fogares unipersonales, é de 5.538 euros ao ano, o equivalente a unha pensión non contributiva. A partir desta contía establécese un coeficiente adicional por cada membro do fogar e un beneficio para os fogares monoparentais.

A prestación está deseñada de forma que completa as rendas preexistentes (entre outras, as salariais), ata o limiar garantido para cada tipo de fogar. Se non se conta con rendas, aseguraríase a totalidade do limiar garantido; pero se se dispón delas, cubriríase a diferenza entre o limiar garantido e a renda xa existente.

Desta forma, a renda media garantida é de 10.070 euros ao ano por fogar, mentres que o importe da prestación será duns 4.400 euros anuais.

Que membro do fogar tena que solicitar?

En cada fogar haberá un titular que solicitará a prestación. Se o fogar está formado por unha soa persoa o titular deberá ter entre 23 e 65 anos e levar polo menos tres anos constituído como fogar. Se o fogar ten dous ou máis membros, de xeito xeral a idade do titular estará entre 23 e 65 anos agás nos casos en que se conte con menores a cargo. Estes fogares deberán levar constituídos polo menos un ano. 

Para todos os tipos de fogar requirirase polo menos un ano ininterrompido de residencia legal e efectiva en España, excepto nas situacións de violencia de xénero, trata de seres humanos e explotación sexual. 

Para que lle sexa recoñecida a prestación, o fogar debe ter uns ingresos totais inferiores á renda garantida para o seu tipo de unidade de convivencia. Ademais, para certificar que o Ingreso Mínimo Vital chegue aos fogares máis vulnerables, esixirase un patrimonio (descontando a vivenda habitual) inferior a tres veces a renda garantida anual para un fogar unipersonal, cunha escala de incrementos por número de membros no fogar.

Como se pode solicitar?

A solicitude será multicanal, de forma que se poderá presentar a través da sede electrónica da Seguridade Social ou enviando a documentación por correo ordinario. Ademais, permitirase o acceso a través dos concellos unha vez asínense os convenios previstos e nos Centros de Atención e Información da Seguridade Social cando retomen a atención ao público. Para facilitar información aos posibles beneficiarios, porase en marcha un teléfono 900 e un simulador na páxina web da Seguridade Social, onde tamén se poderán consultar dúbidas a través do asistente virtual. 

Poderei solicitalo se o covid-19 provocou unha caída dos meus ingresos?

Si. Para o recoñecemento da prestación teranse en conta os ingresos do ano inmediatamente anterior, aínda que para atender as situacións de vulnerabilidade xeradas pola pandemia de Covid-19 tamén se poderá recoñecer para solicitudes cursadas durante 2020 tendo en conta a situación de ingresos deste ano. 

"Se un fogar se dá conta de que está a ter unha caída de ingresos moi intensa, pode facer unha declaración responsable, preséntanos os seus ingresos do ano 2020 e se esa caída supera o 50% da renda que tivo en 2019 e se ten un patrimonio particularmente pequeno, recibirá o ingreso mínimo vital", precisou o ministro de Inclusión. 

O resultado do Ingreso Mínimo Vital e das distintas estratexias e políticas de inclusión será avaliado anualmente pola Autoridade Independente de Responsabilidade Fiscal (AIReF), mediante a emisión da correspondente opinión. 

Comentarios