Endesa, a través da súa filial de renovables, Enel Green Power España, pode ser decisiva para conservar ou xerar postos de traballo e achegar novas capacidades ás empresas galegas fornecéndolles enerxía a prezo competitivo e estable. A resposta está no vento. Endesa tramita nas provincias de Lugo e da Coruña, preto de As Pontes, proxectos de parques eólicos que suman algo máis de 600 megawatts.
Os investimentos que Enel Green Power realizará na contorna das Pontes contribuirán decisivamente á captación para a zona de novos proxectos empresariais ou á consolidación de industrias xa implantadas. Xunto con outras iniciativas, os novos parques eólicos permitirán superar os efectos do fin da actividade da central térmica de carbón.
As respostas que se ofrecen a continuación, que foron contestadas por fontes de Endesa, clarifican cuestións relevantes sobre os proxectos eólicos.
¿Por que as eléctricas constrúen parques eólicos?
Endesa ten unha aposta firme pola descarbonización total da súa mix enerxético para 2040, adiantándose 10 anos ás directivas europeas que piden esta descarbonización en 2050. Para lograr este fito necesítase construír fontes renovables, para deixar atrás a produción enerxética con enerxías fósiles e pasar ás enerxías limpas.
¿Sendo un obxectivo europeo, por que instalan parques aquí e non noutro lugar do continente?
Os parques instálanse onde hai vento, porque se se colocasen nun lugar onde non o hai non poderían producir enerxía eléctrica. Un investimento tan cuantioso como a que require construír un parque eólico non pode facerse nun lugar inadecuado. Galicia é unha das mellores zonas en canto a vento refírese.
¿Canto paga a empresa polo aluguer de terreos?
O aluguer de terreos permite ao propietario da terra, ademais de obter un ingreso durante os anos de aluguer, seguir explotándoa tal como víñao facendo, con usos gandeiros ou agrícolas. Unha das fórmulas que ofrece actualmente Endesa consiste en retribuír aos propietarios do chan coa cantidade de diñeiro equivalente ao 3% da produción anual do parque, pero tamén se ofrece un aluguer fixo, segundo prefira o dono do monte.
¿Que gañan os concellos cos parques eólicos?
Gañan moito. E se gañan os concellos, gañan os veciños, porque os ingresos que achega Endesa traduciranse en mellores servizos municipais. Endesa paga por un parque o IBI, o IAE e outros canons. No caso das licenzas de obras, adoitan ser porcentaxes dun 2% ou un 3 % sobre investimentos de decenas e decenas de millóns de euros.
¿Poden os parques facer que a luz sexa máis barata?
Si. As enerxías renovables evitan a importación de gas natural e contribúen a baixar o prezo da luz.
¿A quen beneficia a enerxía eléctrica que producen os parques eólicos?
Gran parte dos parques eólicos que promove Endesa en Galicia están orientados a garantir á industria local enerxía a prezo competitivo e estable durante moitos anos. Nos últimos meses, estiveron a piques de perderse centenares de empregos de potentes industrias que consomen moita enerxía eléctrica. Endesa xa asinou acordos con algunhas desas empresas, grazas aos cales se van a salvar numerosos postos de traballo ou se van a crear outros novos. A enerxía dos parques eólicos axuda ás empresas de Galicia a competir mellor no seu mercado, o que é moi importante agora que o prezo da luz subiu tanto.
¿Xeran traballo e riqueza os parques na zona onde se instalan?
Deloitte, unha consultora recoñecida internacionalmente, elaborou un estudo sobre o impacto económico da enerxía eólica que aclara esta cuestión. O informe pon de manifesto que as comunidades que apostaron pola instalación de parques eólicos melloraron a súa renda per cápita. Ademais, a achega do sector eólico ao PIB español equivale ao de sectores como o do calzado ou o do viño. O conxunto da cadea de valor xera máis de 30.000 postos de traballo no noso país. Decenas de empresas contratistas das Pontes, Vilalba, Ferrol, Narón, As Somozas, etc. traballan nos parques de Endesa. Pero non só trátase de crear empregos, senón de que estes sexan de calidade, e o 70% son cualificados.
¿Impiden os parques o desenvolvemento de actividades agrícolas, gandeiras ou forestais?
Os parques son perfectamente compatibles coa actividade económica que ata o momento da implantación realizaban os propietarios da terra, que co parque perciben un aluguer ademais de manter os rendementos que xa tiñan. A superficie ocupada por unha instalación eólica é moito menor da que oficialmente consta no expediente. Por exemplo, nunha superficie oficial de proxecto de ao redor de 500 hectáreas, o parque ocupa só un 4 % do total, é dicir, o equivalente a 20 hectáreas. As 480 hectáreas restantes séguense utilizando sen ningunha limitación para agricultura ou gandería.
¿Os parques eólicos son contaminantes?
Os parques eólicos non xeran gases de efecto invernadoiro nin residuos contaminantes e toda a súa infraestrutura é perfectamente desmontable cando termina a súa vida útil, devolvendo a contorna ao seu estado anterior. Son compatibles coa gandería, a agricultura e a explotación forestal. De feito os donos da terra conservan a súa propiedade e manteñen en todo momento a actividade que realizaban nela antes, porque o aluguer que cobran ao promotor do parque permite seguir traballando no lugar.
¿Os parques son molestos polo seu ruído?
A presenza de fauna salvaxe nas zonas dos parques eólicos di que non. é certo que os aeroxeradores que se instalaban fai 25 anos eran máis ruidosos que os actuais, pero un parque eólico non supón hoxe ningún inconveniente para a poboación da súa contorna. A trescentos metros dun muíño, a rotación das pas causa un murmurio de 43 decibeis, que baixan a 38 se a distancia é de cincocentos metros. é dicir, un ruído menos perceptible que o que fai unha neveira en casa.
¿Están os parques a suficiente distancia dos núcleos habitados?
As distancias entre os aeroxeradores e os núcleos habitados son establecidas pola Administración, e esas normas son respectadas estritamente. Tamén hai regras para que os muíños estean afastados de espazos naturais protexidos, de zonas medioambientalmente sensibles e do patrimonio cultural.
¿Pódese usar libremente a rede de pistas dos parques eólicos?
O promotor dun parque procura reducir ao mínimo a construción de novas estradas ou pistas, para que os cambios na contorna sexan tamén mínimos. Está permitido o paso de calquera persoa pola rede de camiños novos do parque, o que facilita o traballo forestal ou dos gandeiros. Tamén poden utilizala os paseantes.
¿Pódense construír parques eólicos fóra da zona marcada pola Xunta?
A zona eólica establecida pola Xunta fixouse nos anos 90 para marcar os lugares onde preferentemente se podería instalar parques. A norma di que é posible montar parques fose da área marcada cando se trata de proxectos vertebradores, que facilitan a creación de novas empresas, e polo tanto de riqueza para todos. En resumo, a Xunta pode oporse inicialmente a un parque, pero se se demostra que é imprescindible para a implantación dunha industria, revoga a negativa e autoriza a instalación.
¿Que estudos realízanse para avaliar o impacto ambiental dun parque?
Na avaliación dun parque nada se improvisa, porque a norma respecto diso é exhaustiva e rigorosa e porque a enerxía renovable é esencialmente amiga do medio ambiente. Se algo se pasou por alto, os veciños poden presentar alegacións e emendar os esquecementos. Un estudo contén un diagnóstico territorial, unha análise de alternativas, unha avaliación do patrimonio cultural, unha revisión do nivel acústico, estudos sobre a fauna, análise socioeconómica e estudo de efectos acumulativos se existen outros parques na zona. Tamén se establecen medidas protectoras e un programa de vixilancia ambiental.
