As cegoñas regresan en Nadal

O cambio climático, a facilidade para achar alimento e o incremento da poboación cambian a tendencia migratoria destas zancudas, que adiantan a súa volta ás súas zonas refuxio de Lugo
Cigüeñas en un nido ubicado en Saberei, en O Corgo. VICTORIA RODRÍGUEZ
photo_camera Cigüeñas en un nido ubicado en Saberei, en O Corgo. VICTORIA RODRÍGUEZ

Aínda que a súa presenza aínda non é moi numerosa, as cegoñas brancas sobrevoan as terras da comarca de Lugo e de Sarria desde novembro "e xa en outubro houbo algúns avistamentos", segundo explica Óscar Rivas, da Asociación Galega de Custodia do Territorio. Este regreso anticipado converteuse nun hábito nos últimos anos e pon en dúbida o refrán popular de por "San Blas a cegoña verás". "Agora pasouse de San Blas a San Nicolás. Moitas volven antes do Nadal, e non en febreiro", asegura Nancy Branco, da Asociación de Amigos dás Cegoñas ourensá.

Se outrora migraban cara ao África subsahariana en setembro, nunha viaxe de case un mes bastantes exemplares adultos acurtan a ruta e van a zonas máis próximas como o sur de España ou Portugal, tal como compróbase nos que están anillados. Só os máis novos, entre o primeiro e terceiro ano de idade, desprázanse ata o Sahel.

Esta variación da tendencia migratoria está influída polo cambio climático e a facilidade para atopar alimento. "En tempos de menos neves, non ven obrigadas a percorrer grandes distancias", afirma Rivas. Cada vez compénsalles menos ir a zona de invernada en África "ao atopar comida en marismas e incluso e vertedoiros do sur de España ou en Portugal", di o integrante de Custodia do Territorio, quen subliña que a maior presenza da Ciconia ciconia -nome científico da especie- en datas temperás débese tamén ao incremento da poboación na provincia de Lugo.

Óscar Rivas: "Na provincia hai arredor de 800 parellas de cegoñas e saber que parte dás aves adultas xa non van ata África"

A cegoña é unha ave práctica, que se despraza en función do alimento. "Os meses chuviosos ou cando abundan os vermes e outros insectos nos prados, ou a época de cultivo, cando se remove a terra, son as súas épocas preferidas en Galicia", concreta Branco. Algúns veciños aseguran que hai aves que optan por quedar todo o ano, "pero son casos contados. O censo de invernantes en Galicia oscila entre os 20 e os 25 exemplares", aclara Nancy Branco.

Óscar Rivas, que participou nunha campaña de anillamiento de cegoñas novas, asegura que na provincia hai unhas 800 parellas, 300 delas na Terra Chá, onde a súa presenza é importante en Castro de Rei. O Corgo e a comarca sarriá é outro dos seus lugares preferidos para asentarse, sobre todo na recta de Sabarei a Maceda, na estrada vella de Lugo a Sarria. "Co paso do tempo chegarán máis, pero veñen cedo. Cando hai moitas é un auténtico espectáculo ver vinte ou trinta nunha charca ou nun prado", afirma Emilio B. Sánchez, empregado dunha gasolineira desa zona.

Tamén abundan os exemplares na estrada de Lugo a Portomarín, así como en Monforte e Chantada. Emilio, natural de Melide, comenta que neste municipio "apareceu hai anos un niño, que levantou espectación, pero agora xa hai varios na zona". Óscar Rivas corrobora esta aseveración, xa que algunhas aves novas anilladas optaron por nidificar en Teixeiro e Melide, aínda que o normal é que o fagan o lugar onde se criaron. En Ourense teñen o seu principal asentamento na Limia. As cegoñas optan sempre por volver ás mesmas zonas de refuxio e tamén aos mesmos niños coa súa parella, a non ser que un dos dous morra.

Comentarios