O alcalde de Navia de Suarna, José Fernández, recordará mediante unha notificación aos propietarios do castelo a súa obrigación legal de conservar o patrimonio de este ben que desde o ano 1994 ten a consideración de BIC. Ese foi o acordo ao que chegou tras a reunión que mantivo este mesmo mes coa directora de Patrimonio da Xunta, María del Carmen Martínez Ínsua.
Esta reunión, solicitada a comezos de setembro, veu motivada por unha serie de derrubes que se produciron nun dos muros da fortaleza, así como na superficie rochosa na que se sitúa. Esta situación crítica, que provocou o malestar de moitos veciños ante o medo a sufrir as consecuencias dun desprendemento, converxeu coa iniciativa da asociación veciñal Irmandade Naviega, que naceu recentemente co fin de promover a recuperación desta construción medieval.
Desde a Dirección Xeral de Patrimonio Cultural resaltan que a lei de patrimonio cultural de Galicia establece a responsabilidade de coidar o patrimonio nos seus propietarios, así como tamén a de tomar medidas para evitar calquera risco na poboación derivado da súa deterioración. Pola súa banda, o alcalde de Navia de Suarna indicou que o non cumprimento destas funcións poderá carrexarlles multas, que tamén están contempladas na lei.
Para a asociación Irmandade Naviega, a solución está na compra do inmoble por parte dalgunha administración
Desde a asociación veciñal Irmandade Naviega valoran positivamente esta notificación, pero non a consideran un camiño claro cara á solución da situación desta construción.
E é que o castelo de Navia de Suarna está actualmente en mans de seis propietarios, sobriños dun cura que dividiu a construción para deixarlla en herdanza. O que é un castelo medieval -as súas primeiras fontes documentais son do 1037- funcionou no século XX como un bloque de edificios polo que pasaron moitas familias que se viron na tesitura de ter que alugar un piso en Navia.
Hoxe en día, soamente dous dos apartamentos están ocupados no verán, e parece que para os propietarios tampouco resulta fácil asumir os enormes custos que supón coidar un ben destas características. Compradores, tampouco hai á vista. O Concello tivo un intento de facerse co castelo na alcaldía de Vicente Flores, pero o acordo non se chegou a fraguar debido ás discrepancias dunha herdeira.
Agora mesmo, o actual goberno municipal non contempla a adquisición do inmoble dentro dos seus plans. "Ou ideal sería que algunha administración interesásese na súa compra, e se fixese neste lugar un museo, unha casa dá cultura, ou mesmo que a casa consistorial trasladásese a este lugar", comenta Toño Núñez, que aínda recorda de neno repartir nas vivendas do castelo o leite que vendían os seus pais. Él, que durante moitos anos foi profesor en Palas de Rei, viu como o castelo de Pambre saíu dunha situación similiar para ser rehabilitado e recibir miles de visitas ao ano, polo que sente esperanzado ante a idea de que o seu futuro poida cambiar.
