Cuba dará o relevo aos Castro cun novo presidente con raíces en Castropol

Miguel Díaz-Canel non pertence ao vello réxime pero xa avanzou que a súa política será continuista coa dos seus predecesores

El vicepresidente de Cuba, Miguel Díaz-Canel. ALEJANDRO ERNESTO (EFE)
photo_camera O vicepresidente de Cuba, Miguel Díaz-Canel. ALEJANDRO ERNESTO (EFE)

Cuba vivirá esta semana un momento histórico e unha nova xeración tomará as rendas da illa caribeña que estivo dirixida por Fidel e Raúl Castro nas últimas seis décadas.

Cuba afronta unha nova etapa sen o respaldo que ao longo da súa historia lle ofreceron distintos aliados internacionais e con fortes convulsións internas. Adiántase ao mércores o debate, que durará dous días, na Asemblea Xeral na que se aprobará a substitución xeracional e o presidente Raúl Castro, cumprindo coa súa palabra de non superar os dous mandatos, pasará a testemuña ao seu pupilo elixido, Miguel Díaz-Canel, bisneto dun castropolense e actual vicepresidente de Cuba.

Aquela xeración que loitou en Sierra Maestra comeza a despedirse dos postos de relevancia. A idade é importante e Raúl Castro deixa a xefatura do Estado aos 86 anos. No entanto, seguirá á fronte da Secretaría Xeral do Partido Comunista ata 2021, supervisando os cambios e reformas que poida efectuar o seu sucesor.

Díaz-Canel non pertence ao vello réxime pero xa avanzou que a súa política será continuista coa dos seus predecesores

Díaz-Canel non pertence ao vello réxime pero xa avanzou que a súa política será continuista coa dos seus predecesores. Nacido en 1960 non participou no soado asalto do cuartel de Moncada en 1953 nin combateu na revolución. Enxeñeiro en Electrónica, foi tamén profesor universitario e membro do Partido Comunista de Cuba no que foi escalando posicións desde a súa mocidade. Converteuse en vicepresidente en 2013 e desde entón foi o nome barallado para dar a substitución aos irmáns Castro.

O poder á fronte do Partido, que vai seguir en mans de Raúl, apenas esperta as esperanzas dunha apertura rápida á democracia. De feito, nas rúas da illa apenas perciben o acontecemento histórico como unha escusa para o cambio. A sensación, segundo algunhas webs críticas co réxime, é que todo seguirá como ata agora.

Neste sentido, Amnistía Internacional (AI) considera que a inminente partida de Raúl Castro da Presidencia de Cuba representa unha "oportunidade histórica" para revisar a situación dos Dereitos Humanos no país e por iso propuxo unha 'folla de ruta' para "transformar o enfrontamento en diálogo".

Nas rúas da illa apenas perciben o acontecemento histórico como unha escusa para o cambio. A sensación é que todo seguirá como ata agora

"É un momento oportuno para establecer un diálogo esencial e construtivo sobre o futuro de Cuba. O novo presidente debe aproveitar esta oportunidade e consolidar os progresos en Cuba en materia de Dereitos Humanos", dixo a directora de Amnistía Internacional para as Américas, Erika Guevara Rosas. Guevara Rosas mencionou en concreto "áreas como o acceso á asistencia médica e á educación", aínda que salientou a necesidade de abordar "os problemas históricos da nación nesa materia", que se refiren ás "restricións que persisten sobre o dereito á liberdade de expresión e de reunión pacífica".

"O Goberno non debe deixar pasar esta oportunidade de dar paso a unha nova era de respecto polos Dereitos Humanos" na que se garantan "os dereitos de toda a poboación cubana, incluídos os de quen critican o Goberno, mediante o diálogo con todos os sectores da sociedade", reclamou.

Pola súa banda, o ministro cubano de Relacións Exteriores, Bruno Rodríguez, deixou claro no recente Cume das Américas celebrado a pasada fin de semana en Lima que a illa non cederá "un milímetro" nos seus principios, apuntando a un inmovilismo político.

Amnistía Internacional cre que a inminente partida de Raúl Castro da presidencia representa unha "oportunidade histórica" para revisar a situación dos Dereitos Humanos no país

É o Partido Comunista o que autoriza os candidatos que se presentan á Asemblea Nacional, polo que ao final os 605 candidatos son elixidos 'a dedo' e a idea do que supoñen unhas eleccións democráticas en Cuba segue sendo unha materia na que suspenden.

A morte de Fidel, en 2016, animou os ventos de cambio, pero Donald Trump púxolles freo meses despois cunha volta á antiga política de enfrontamento. "Nestes momentos o país é como un barco á deriva", asegura a Europa Press Martha Beatriz Roque, expresa política da Primavera Negra.

CUBA ANTE O FUTURO A socióloga cubana Marlene Azor sostén que os éxitos da Revolución perdéronse. O sistema sanitario quedou obsoleto, mentres que a educación deixou de ser universal no estrato universitario, reservado só para "revolucionarios", e nos niveis primario e secundario a calidade caeu en picado porque os profesores prefiren traballar como "repasadores" en clases particulares polos baixos salarios.

Coas reformas estancadas, a necesidade volveu a Cuba. "Non hai absolutamente nada para comer de proteína que non sexan pito, salchichas ou un picado moi mal feito que ninguén sabe que leva"

As reformas económicas tampouco funcionaron. Granma, diario oficial, recoñece que o 70% das medidas anunciadas en 2011 non se cumpriron. O propio Raúl admite "erros e insuficiencias". "Temos que recoñecer que nos falta moito por facer", dixo nunha recente reunión do Partido Comunista de Cuba (PCC). A lentitude débese á resistencia da vella garda.

"Falaremos de apertura económica cando beneficie a todos os cubanos", reivindica a Europa Press a líder das Damas de Blanco, Berta Soler. Sen os 'petrodólares' venezolanos, sen o alento de Obama e coas reformas estancadas, a necesidade volveu a Cuba.

"Non hai absolutamente nada para comer de proteína que non sexan polo, salchichas ou un picado moi mal feito que ninguén sabe que leva", quéixase Roque.

"Se o Goberno non ofrece oportunidades (...) o país baleirarase e quedarán sos dándose ordes uns a outros"

Namentres, avecíñase un cambio demográfico. Cuba ten unha poboación cada vez máis envellecida e os mozos, despegados da retórica revolucionaria, "emigran porque hai unha pobreza extraordinaria", ilustra Azor.

"Se o Goberno non ofrece oportunidades (...) o país baleirarase e quedarán sos dándose ordes uns a outros", augura.

ENFERMIDADE DESCOÑECIDA. No medio dos cambios que se aveciñan na illa, Canadá retirou aos familiares dos seus diplomáticos por unha misteriosa enfermidade, similar á padecida pola delegación de Estados Unidos en Cuba. Funcionarios estadounidenses e canadenses destinados na Habana sufriron nos últimos meses unha serie de lesións cerebrais de orixe descoñecida. Ao parecer, os diplomáticos seguen presentando síntomas que inclúen dores de cabeza, mareos ou falta de concentración. 

Comentarios