Unha boia para salvar o pasado

O Alovi das Pontes acolle a estrea dun documental que busca preservar a memoria que se mergulla no lago

Una imagen de la mina de As Pontes de 1981. EP
photo_camera Unha imaxe da mina das Pontes de 1981. EP

En 2012 o lago encheuno todo. A auga cubriu o pasado e os recordos e cambiou unha vez máis a imaxe, afundindo nun lugar que xa non existe millóns de historias de vida e horas de negro traballo. Pero a pesar de que moitas das novas xeracións nunca coñeceron outra cousa que As Pontes con praia, a memoria sempre sae á boia. Sobre todo co o traballo de veciños como Soledad Souto, extrabajadora de Endesa, membro activo de Hume e unha das principais promotoras do documental 'O carbón, fonte de enerxía das Pontes', que se estrea este xoves, ás 19.00 horas, no Alovi.

"O documental fíxoo a produtora Planet Alive Films e conta coa colaboración do Concello", puntualiza unha muller que non busca protagonismos pero que ten entre as súas mans un dos maiores arquivos fotográficos e documentais da historia deste complexo mineiroeléctrico, que se acabaría convertendo nunha xigantesca explotación -a maior ao descuberto de España, cunha lonxitude de 6,2 quilómetros e anchuras máximas de case tres-, que daría para comer durante décadas a un titán da electricidade, a central térmica máis grande de España.

"O documental é a continuación de 'Electricidade e fertilizantes', que se centraba nos primeiros anos da explotación con Calvo Sotelo. Empeza en 1972, cando os activos pasaron a Endesa, e acaba catro décadas despois, cando se acabou de encher o lago", afirma Soledad, quen axudou a seleccionar imaxes, fixo de documentalista, asesora de guión e montadora.

Souto ten nas súas mans un dos maiores arquivos documentais da historia do complexo e mergullouse nos recordos de 52 persoas

"O obxectivo é dar a coñecer parte da nosa historia industrial, pero contalo a través dos protagonistas", explica esta muller, que se mergullou entre os recordos de 52 persoas do "status social e laboral da empresa, desde o conserxe ata os directivos", para facelos emerxer desde os lugares máis profundos.

Ao longo de algo máis de dúas horas, o documental realiza un percorrido polo crecemento imparable de central e a mina, as expropiacións, a complexidade xeotécnica, os "principios duros", as postas en marcha, o día a día, a chegada das xigantescas máquinas que ninguén coñecía, os métodos de traballo, as sondaxes, os problemas de estabilidade que se foron salvando... desde unha perspectiva máis "técnica" con planos e vídeos "que non se poden perder" e que poderían ser material de exposición no futuro museo da minería.

"O importante é que se coñeza o que xa non podemos ver. Hai rapaces que non saben o que pasou aquí e este traballo valorarase conforme pasen os anos", conclúe, mentres lanza unha boia para preservar a memoria.

Comentarios