"Subín ao tellado a defender a miña casa, restaureina hai pouco e é a miña vida"

As chamas quedaron a escasos 40 metros da vivenda que Roberto Peón ten na Cuíña, o barrio pontés cercado polo lume
El fuego rodeó la finca de Roberto Peón. M. MANCEBO
photo_camera El fuego rodeó la finca de Roberto Peón. M. MANCEBO

"Estabamos a piques de saír co coche para gozar duns días de vacacións cando vimos o fume, decidimos quedarnos e nunha hora tiñamos o lume a 40 metros da casa". Así comeza o arrepiante relato de Roberto Peón, veciño da Cuíña, o barrio pontés que se viu cercado polas chamas dun incendio que se iniciou a última hora da tarde do martes cerca do pantano da Ribeira.

Foi o primeiro dos tres focos que afectaron case de xeito simultáneo ao municipio, e nos que se queimaron ao redor de 165 hectáreas, segundo as últimas estimacións da Xunta de Galicia, quen desprazou ata a zona a numerosos medios para tratar de conter unhas chamas que alcanzaron "os dez metros de altura" e que rodearon practicamente todo o centro urbano das Pontes, deixando unhas imaxes completamente desoladoras.

No caso da Cuíña, onde a Consellería de Medio Rural decidiu activar a situación 2 de alerta pola proximidade das casas -foi desactivada xa pola mañá-, as chamas foron destruíndo con gran velocidade e virulencia todo o que se atoparon ao seu paso, alimentadas polos fortes refachos de vento, que provocaron enormes columnas de fume que chegaron a percibirse ata en municipios próximos como Vilalba ou Xermade ou en localidades máis distantes como Pontedeume ou A Coruña.

Durante as primeiras horas, vivíronse momentos de moita tensión e incerteza. "Subinme ao tellado a defender a miña casa, acabo de restaurala -comezou cos traballos en 2013- e é a miña vida enteira", aseguraba Peón, recordando que desatendeu os consellos de amigos, veciños, bombeiros e do propio rexedor pontés e, agarrado con forza a unha mangueira e protexido só cunha máscara, permaneceu no alto da que un día foi a casa da súa avoa ata que o perigo esfumouse.

Un tramo da Bidegorri. EP
Un tramo da Bidegorri. EP

"Pasamos moito medo, o que máis me sobrecogió foi son das chamas, ese chisporroteo", recordaba pola súa banda a súa muller, María Viveiro, quen tomou a determinación de levar aos nenos e aos animais lonxe da casa e do perigo.

En cambio, Peón e ela continuaron na vivenda durante toda a noite, onde estiveron arroupados por familiares, amigos e veciños, que xunto aos servizos de urxencia colaboraron sen descanso nos labores para tratar de conter o lume, que xa arrasara esta mesma zona "fai 27 anos". Peón recordaba que foi precisamente o seu pai o que fixo un devasa tras ese incidente, unha faja no terreo que este mércores volveu ser clave.

A determinación de quedar na Cuíña foi secundada por case todos os veciños -as autoridades animáronos a desaloxar, pero rexeitaron esa posibilidade-, que preferiron permanecer preto das súas casas pese ao intenso fume e á dificultade para respirar e manter incluso os ollos abertos.

"Aquí está a nosa vida, os nosos recordos. Para os que somos da Cuíña, o noso barrio é moi especial. E isto foi terrible", sinalaba pola súa banda Sandra Permuy, outra das veciñas que se criou neste pequeno núcleo, e que recoñecía que durante os momentos máis críticos foi incapaz de conter as bágoas.

E é que a indignación e a tristeza instauráronse entre os veciños desta zona -tamén estivo en perigo outra casa no Narón- e en xeral entre todos os ponteses, xa que os primeiros indicios apuntan a que este incendio, xunto cos rexistrados en Gondré e A Vilabella cunha diferenza de apenas unha hora e media, puido ser intencionado.

Neste sentido o rexedor, Valentín González Formoso, quen encomiou o labor dos veciños e servizos de urxencia e criticou duramente aos pirómanos, confirmou que axentes da Garda Civil iniciaron xa os labores de investigación para dar co paradoiro dos posibles causantes dos incendios, que deixaron importantes danos na contorna do lago, onde se situou o posto de mando e coordinación.

BIDEGORRI. Tamén se viu afectada parte da Bidegorri, unha ruta creada por afeccionados a bicicleta de montaña e que é a única de Galicia con 42 quilómetros de cero asfalto. Nalgúns puntos os camiños "serviron de cortalumes", dixo José Antonio Núñez, un dos membros que promoveu esta ruta, quen indicou que de non existir "ou lume podería ter chegado ata a Senda dá Memoria".